اختلال سایکلوتایمی یا خلق ادواری چیست؟

سلامتیسم/ اختلال دوقطبی باعث شکل‌گیری تغییرات شدید و غیرعادی در وضعیت خلق‌وخویی و سطح انرژی فرد می‌شود و توانایی او برای رسیدگی به کارهای عادی مربوط به خانه، مدرسه، دانشگاه و محل کار را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اختلال سایکلوتایمی (cyclothymic disorder) یا خلق ادواری معمولا به‌عنوان یکی از اشکال خفیف همین اختلال دوقطبی در نظر گرفته می‌شود.

در اختلال سایکلوتایمی، فرد بیمار با دوره‌های طولانی هایپومانیا (hypomanias) ولی با شدت کم مواجه می‌شود و همچنین دوره‌های افسردگی زودگذر و خفیفی را تجربه می‌کند که کمتر از ۲ هفته به طول می‌انجامند و مانند دوره‌های افسردگی ماژور طولانی نیستند. هایپومانیا در اختلال سایکلوتایمی به همین حالت در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوع ۲ شباهت دارد و به‌سوی مانیای کامل پیشروی نمی‌کند.

برای مثال ممکن است که فرد مورد نظر، حالت غریب و اغراق‌آمیزی از بهره‌وری، سودمندی، خلاقیت و قدرت را احساس کند، اما ارتباط خودش با واقعیت را از دست نمی‌دهد. درواقع، بعضی از افراد مبتلا به اختلال سایکلوتایمی، دوره‌های سرخوشی ناشی از این اختلال را جذاب و لذت‌بخش می‌یابند. این افراد مانند افراد مبتلا به اختلال دوقطبی دچار ناتوانی و مشکلاتی از این دست نمی‌شوند. آمارهای جهانی نشان می‌دهند که امروزه حدود یک درصد از مردم آمریکا، به میزان مساوی از نظر زنان و مردان، به اختلال سایکلوتایمی مبتلا هستند.

علت ابتلا به این اختلال هنوز ناشناخته است، اما ژنتیک می‌تواند در این زمینه نقش داشته باشد. موارد ابتلا به اختلال سایکلوتایمی در میان افرادی که اعضای خانواده یا بستگان‌شان به اختلال دوقطبی مبتلا هستند، شیوع بیشتری دارد. علائم اختلال سایکلوتایمی معمولا در نوجوانی یا دوران جوانی و ورود به دوران بزرگسالی مشاهده می‌شوند. با این‌حال، از آن‌جایی که علائم این اختلال خفیف هستند، به‌سختی می‌توان گفت که اختلال سایکلوتایمی از چه زمانی شروع شده است.

علائم اختلال سایکلوتایمی

تشخیص مبتلا بودن افراد به اختلال سایکلوتایمی می‌تواند به‌سادگی از طریق توصیف علائم زیر انجام بگیرد:

اپیزودهایی که شامل دوره‌های کوتاه و تکرارشونده افسردگی هستند و در بعضی از موارد حتی اپیزودهایی از هایپومانیا. این الگوی اپیزودیک، حداقل باید به‌مدت ۲ سال وجود داشته باشد.

علائمی که دائمی هستند و درنتیجه کمتر از ۲ ماه بدون علائم را در زندگی فرد بیمار باقی می‌گذارند. اپیزودهای اختلال سایکلوتایمی معمولا و تا حدودی غیرقابل ‌پیش‌بینی هستند. افسردگی یا هایپومانیا،‌ هر دو، می‌توانند در این حالت برای روزها یا هفته‌ها ادامه پیدا کنند و بعد خلق‌وخوی فرد بیمار به‌مدت یک یا دو ماه به حالت عادی برگردد.

حتی این احتمال وجود دارد که هیچ دوره عادی و نرمالی بین این مراحل ایجاد نشود. در بعضی از موارد هم اختلال سایکلوتایمی به سمت بیماری دوقطبی کامل پیشروی می‌کند.