آیا گوشت قرمز سرطان‌زاست؟

احمدرضا سبزاری در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: شواهد محدود به این معنی است که ارتباط مثبتی میان قرار گرفتن در معرض عامل و سرطان مشاهده شده است، اما دیگر توضیحات برای این مشاهدات به طور فنی به نام شانس، تورش یا مخدوش کننده قابل رد نیست.

وی افزود: منظور از گوشت قرمز، تمام بافت عضلانی پستانداران از جمله گوشت گاو، گوشت گوساله، گوشت گوسفند و بز است. گوشت فرآوری شده نیز گوشتی است که از طریق نمک سود کردن، تخمیر، دودی کردن و یا سایر فرآیندها به ترکیبی تبدیل شده که عطر و طعم را بهبود بخشد. بیشتر گوشت فرآوری شده شامل گوشت گاو است اما گوشت فرآوری شده ممکن است حاوی گوشت قرمز دیگر مانند گوشت مرغ و یا گوشت‌های دیگر باشد.

سبزاری ادامه داد: نمونه‌هایی از گوشت فرآوری شده شامل هات داگ، ژامبون، سوسیس، گوشت‌های کنسرو شده و فرآورده‌های بر پایه گوشت و سس‌ها است.

وی اظهار کرد: یک کمیته مشورتی بین‌المللی در سال ۲۰۱۴ گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده را به عنوان اولویت‌های مهم برای ارزیابی توسط برنامه IARC توصیه کرده است که این توصیه بر اساس مطالعات اپیدمیولوژیک انجام شده و نشان می‌دهد افزایش کوچکی در خطر ابتلاء به چندین سرطان ممکن است با مصرف زیاد گوشت قرمز یا گوشت فرآوری شده همراه باشد.

این متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی ادامه داد: گرچه این خطر کوچک است اما می‌تواند برای سلامت عمومی مهم باشد چراکه بسیاری از مردم در سراسر جهان غذا مصرف می‌کنند و در کشورهای کم درآمد و متوسط نیز مصرف گوشت قرمز افزایش می‌یابد.

سبزاری بیان کرد: گر چه بعضی از سازمان‌های بهداشتی تا پیش از این توصیه می‌کردند که مصرف گوشت محدود شود که این توصیه‌ها عمدتاً به کاهش خطر ابتلاء به سایر بیماری‌ها کمک می‌کند. با توجه به این موارد برای IARC ارائه شواهد علمی معتبر در مورد خطر ایجاد سرطان مرتبط با خوردن گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده مهم بود.

این متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی اظهار کرد: روش‌های پخت و پز در دمای بالا ترکیباتی را ایجاد می‌کنند که ممکن است به خطر ایجاد سرطان کمک کنند اما نقش آن‌ها هنوز کاملاً درک نشده است.

سبزاری ادامه داد: پخت و پز در دمای بالا و یا در تماس مستقیم با شعله یا سطح گرم، مانند کباب کردن یا سرخ کردن، باعث تولید انواع خاصی از مواد شیمیایی سرطان‌زا مانند هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای و آمین‌های آروماتیک هترو سیکل می‌شوند که با این وجود، داده‌های کافی برای گروه کاری IARC برای نتیجه گیری در مورد اینکه آیا روش پخته شدن گوشت بر خطر ابتلاء به سرطان تأثیری دارد یا خیر وجود نداشته است.

وی با بیان اینکه گوشت فرآوری شده به عنوان گروه یک سرطان زا برای انسان طبقه بندی شد، اظهار کرد: این دسته زمانی استفاده می‌شود که شواهد کافی در مورد سرطان زایی در انسان وجود داشته باشد، به عبارت دیگر شواهد قانع کننده‌ای وجود دارد که عامل سرطان زا است.

وی با اشاره به اینکه ارزیابی معمولاً بر اساس مطالعات اپیدمیولوژیک نشان دهنده پیشرفت سرطان در افراد در معرض است، افزود: در مورد گوشت فرآوری شده، این طبقه بندی بر اساس شواهد کافی از مطالعات اپیدمیولوژیک است که خوردن گوشت فرآوری شده موجب سرطان کولورکتال (روده بزرگ) می‌شود.

این متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی خاطرنشان کرد: گوشت فرآوری شده به عنوان علل سرطان مانند دخانیات و آزبست طبقه بندی شده است اما این بدان معنا نیست که همه آن‌ها به همان اندازه خطرناک هستند.