درخت انقلاب اسلامی چهل سالگی خود را پشت سر گذاشته است. امروز این درخت تنومند انقلاب مردم ایران در سال ۱۳۵۷ که با نام حضرت امام(ره) در دنیا شناخته می‌شود به درجه‌ای از رشد و بالندگی رسیده که بسیاری از فراز و فرود‌ها را پشت سر گذاشته است. محسن رفیقدوست یکی از کسانی است که از پیش از شکل گیری انقلاب در کنار سیل خروشان مردم ایران نقش آفرینی کرده است. پس از هماهنگی با ایشان به گرمی ما را پذیرفت. به منظور آگاهی افکار عمومی مرور خاطرات با ایشان گفت‌وگو کردیم. صراحتا گفت: «اگر مردم ایران جنایاتی را که در زمان رژیم گذشته انجام می‌شد می‌دیدند بسیاری از سوالات و شبهات برایشان حل می‌شد.» در ادامه قست پاپانی گفت‌وگوی «آرمان ملی» با محسن رفیقدوست رئیس بنیاد نور را می‌خوانید.
بازجويي‌ها و شکنجه‌ها در پيش از انقلاب توسط رژيم گذشته چگونه بود؟
به‌خاطر دارم وقتي که از بازجويي‌ها در زندان اوين بيرون آمده بودم پاهايم پاره شده بود، مي‌خواستند پاي من را بسته بندي کنند، ديدم يک خانم جواني را به اتاق شکنجه بردند، اول به‌صورت زباني تحقير مي‌کردند بعد شروع به کتک زدن مي‌کردند. يکي از شگردهاي من در شلاق خوردن اين بود که داد نمي‌زدم همچنين تا جايي که مي‌توانستم به آنها ناسزا مي‌گفتم.
اما اين خانم ضجه‌هايي مي‌زد که من نمي‌توانستم تحمل کنم، لذا سر خود را محکم به ديوار کوبيدم. بنابراين در نتيجه هم سرم شکست و هم بيهوش شدم. اما وقتي به هوش آمدم ديدم يکي مي‌گويد «فوت کرد، آن دختر را زير شکنجه کشتند». بعد از انقلاب در زندان اوين، کاسه سر يک زن را پيدا کردم که موهايش از آن آويزان بود. اينکه چرا چنين کاري کرده بودند را ديگر نمي‌دانم. غير از آنجا در مستشاري آمريکايي‌ها در خيابان پاسداران منطقه‌اي پوششي براي آمريکايي‌ها بود که در آنجا فعاليت‌هاي سري انجام مي‌دادند. آنجا اول انقلاب تا سال‌هاي سال دفتر کار من به‌عنوان لجستيک سپاه دفتر کارم بود. در آنجا در يکي از اتاق هايش حدود ۲۰ عدد ميخ طويله روي زمين کوبيده بودند که آثار خون هنوز به آنها بود. حال آنها مي‌خواستند تا انقلاب به پيروزي برسد ما بفهميم چه بلايي بر سر کشورمان در مي‌آورند!
يکي از شبهاتي که در خصوص جنگ تحميلي مطرح مي‌شد چرايي طولاني شدن آن است، همچنين شبهه ديگري که مطرح مي‌شد اين بود که چگونه جوانان کم سن و سال مي‌توانستند در ابتداي انقلاب جاي ژنرال‌هاي ارتش را بگيرند؟
به‌خاطر دارم جلسه‌اي در جبهه داشتيم که در آن تمامي فرماندهان ارتش و سپاه حضور داشتند همچنين مقام معظم رهبري در آن زمان که نماينده حضرت امام در شوراي عالي دفاع بودند حاضر بود. شهيد حسن باقري بجز آنکه سنش کم بود ريش هم در نمي‌آورد. من ميان برادران ارتشي نشسته بودم، مقام معظم رهبري گفتند که اول ارتش طرح خود را عنوان کند سپس سپاه طرح خود را عنوان کند.
سرهنگ موسوي که مسئول اطلاعات ارتش بود پاي تخته رفت و طرحش را مطرح کرد بعد نوبت حسن باقري شد. برادران ارتشي که من در ميانشان نشسته بودم همه مي‌خنديدند اين جوان پاي تخته رفت و طرحش را عنوان کرد. همه اين افراد اصطلاحا انگشت به دهان ماندند. بايد منصفانه به وقايع نگاه کنيم. ببينيم چه اتفاقي افتاد و چه چيزي در دستمان ماند همچنين چرا ما رفتيم. تيمسار مقدم زماني که رئيس ساواک شد از مرحوم دکتر بهشتي وقت گرفت و وارد منزل ايشان شد، کسي جز اين دو نفر نبودند. اين مساله را بعدها شهيد بهشتي تعريف کردند من آنجا بودم ولي در آن ملاقات نبودم. مقدم مي‌گويد شما با چه نيرويي مي‌خواهيد با شاه بجنگيد؟
شهيد بهشتي مي‌گويد شما با چه نيرويي مي‌خواهيد با ما بجنگيد؟ اگر منظورتان ارتش است که تا سرهنگ شما به ما اظهار وفاداري کرده است که مي‌گويند در همانجا مقدم لرزه به تنش افتاد چون مي‌دانست بهشتي دروغ نمي‌گويد. بنابراين سران ارتش در مقابل مردم بودند يک عده سرباز هم اطاعت مي‌کردند خيلي از آنها هم اطاعت نمي‌کردند. بالاخره حضرت امام با سياست گل در برابر گلوله آنها را شکست داد. ما کمترين تلفات را در اين انقلاب داديم يعني به‌گونه‌اي مديريت شد که ما تلفات ندهيم. بعد از انقلاب هر کس که آماده بود ما به کار گرفتيم. ما بر اساس گزارشاتي در خصوص وقايع شيراز تيمسار فلاحي را دستگير کرديم اما بعد آزادش کرديم. من چند هفته بعد به ملاقات امام رفتم، تيمسار فلاحي داشت بيرون مي‌آمد، تا داخل رفتم، حضرت امام تيمسار فلاحي را صدا کرد به من فرمودند فلاحي «حر» است به وي احترام بگذاريد.
از آن افراد يکي شهيد صياد شيرازي بود. عده‌اي از آنها با انقلاب بودند که تعدادشان کم نيز نبود که اکثريت آنها در جنگ حضور داشتند. اما آن چيزي که به‌وقوع پيوست وقتي جنگ تمام شد از ۳۴ کشور غنيمت گرفتيم همچنين از ۱۱ کشور نيز اسير داشتيم. لشکر ۹۲ زرهي اهواز وقتي صدام حمله کرد در پادگانش دو تانک سالم داشت بقيه تانک‌ها در خيابان‌هاي اهواز از کار افتاده بود. دولت موقت و مدني دو خيانت به ارتش کرده بودند. به‌گونه‌اي که يکي سربازي را به يک سال تقليل داد، اين مساله را ابلاغ کرد ظرف يک هفته پادگان‌ها نصف شد.
يکي هم گفت افسران در شهرهاي خودشان خدمت کنند خيال مي‌کرد ارتش شهرباني است. يعني تنها جايي که خانه سازماني معني پيدا مي‌کند نيروي نظامي است. در اين موقعيت صدام به کشورمان حمله کرد. در آن زمان ارتشي نداشتيم که آماده باشد تا در برابر دشمن دفاع کند. يکي ديگر از کساني که معتقدم خيانت کرد بني صدر بود که اجازه ورود به ما نمي‌داد و مي‌گفت ارتش بايد دفاع کند. من زمين مي‌دهم تا زمان بگيريم که ما به زور وارد شديم. مقام معظم رهبري خيلي در آن زمان کمک کرد که اگر نمي‌رفتيم شعار صدام با يک فاصله زماني تحقق پيدا مي‌کرد. ما ارتشمان ضربه خورده بود. تمامي کساني که آماده خدمت بودند همه را جذب کرده بوديم. حتي تيمسار فلاحي را که نقطه سياهي در پرونده داشت او را فرمانده نيروي زميني و رئيس ستاد ارتش کرديم. اما اگر ما نمي‌رفتيم مملکت شکست خورده بود.
جنگيديم تا سوم خرداد ۱۳۶۱ خرمشهر را آزاد کرديم. همه کساني که بعدها به دنيا آمدند همچنين آن کساني که از ابتدا مخالف بودند مي‌گفتند چرا در آن زمان آتش بس را قبول نکرديد؟ من به‌عنوان مسئول درگير در جريانات مسئول پشتيباني سپاه و بخشي از ارتش معتقد بودم که اگر در آن زمان آتش بس را مي‌پذيرفتيم چون حالا ما نقاط قوت و ضعف صدام را فهميديم. همچنين او هم نقط قوت و ضعف ما را فهميده است. حدود ۱۰۰ميليارد دلار امارات، عربستان و کويت به عراق پول داده بودند. همچنين نسيه هم هرچه مي‌خواست به او مي‌دادند. هر کجا هم مي‌رفتيم اسلحه بخريم يا نمي‌فروختند يا مي‌گفتند صدام خريده است. بنابراين اگر ما در آن زمان آتش بس را مي‌پذيرفتيم ۶ ماه بعد صدام حمله مي‌کرد و بخش‌هاي ديگري را اشغال مي‌کرد چراکه اکثر نقاط استراتژيک سرکوب در دست وي بود.
ما خرمشهر را آزاد کرده بوديم. اما همه نقاط سرکوب در دست دشمن بود. بعد ما بايد خودمان را مي‌ساختيم. اما امروز ما در برابر گزينه نظامي مي‌خنديم. مقام معظم رهبري اول سال سه بار دو جمله را محکم گفتند؛ جنگي اتفاق نمي‌افتد و مذاکره‌اي هم در کار نخواهد بود. اين جمله را چه کسي مي‌گويد اگر خدايي ناکرده غير از اين باشد چه مي‌شود. اين بدان معناست که ايشان با علم سخن مي‌گويند. در آن زمان دنيا نه غرب و نه شرق به ما کمک نکرد. همچنين خودمان نيز در توليد در سال ۱۳۶۱ هنوز تکان نخورده بوديم. با امام بحث کرديم ايشان هم با شرايط خيلي سختي پذيرفتند تا جنگ به داخل خاک عراق کشانده شود. اول اينکه شهرها را نزنيد و... (بقيه اسرار نظامي است).
اما ما به فکر آن بوديم که امروز دفاع کشورمان را بسازيم. من در همان زمان در اواخر سال ۱۳۶۱ يک فراخوان دادم و جمعيت انبوهي از فارغ التحصيلان فوق ليسانس و دکتري به وزارت سپاه آمدند و ۱۸ گروه ساخت آنچه که در دفاع از کشور لازم است را تشکيل دادند. بنابراين هنوز جنگ به اتمام نرسيده بود که موشک ۱۱۰ کيلومتري خودمان در جبهه استفاده مي‌شد. همچنين همه مهمات مورد نياز خودمان را مي‌ساختيم و بعد مقدمات بسياري از مسائل ديگر را نيز آماده کرده بوديم. غير از آنکه در اواخر روابط خوبي با چيني‌ها برقرار کرده بوديم و امکاناتي را نيز از آن کشور وارد کرديم. در زماني که آتش بس را پذيرفتيم بعد از آتش بس دو اتفاق افتاد، يک عده مي‌گفتند شما در زمان ضعف آتش بس را پذيرفتيد اما اين در حالي است که ما در اوج قدرت بوديم. در نتيجه امروز حمله نظامي به ايران هيچ‌بازده‌اي براي هيچ‌کشوري ندارد.
يکي از شبهاتي که طي سال‌هاي اخير مطرح شده وقايع بعد از عمليات مرصاد است. تصميم و اجراي اعدام منافقين در سال ۱۳۶۷ چگونه صورت گرفت؟
من تا زماني که دستگير نشده بودم قبل از انقلاب سمپات منافقين بودم همچنين خيلي هم به آنها کمک کردم. قبل از آنکه دستگير شوم متوجه شدم که از ابتدا سر ما کلاه رفته است. اين سازمان يک سازمان مارکسيستي بود چون مي‌دانستند در ميان ملت ايران جايگاهي ندارند با پوشش اسلام آمدند. آن کساني که بيرون بودند مي‌گفتند چون اسلام براي ادامه مبارزه کافي نيست و مارکسيسم علم مبارزه است لذا ما مارکسيسم شده‌ايم.
حتي به من هم گفتند که تو هم مارکسيست شو، من هم در پاسخ گفتم غلط کرده ايد. وقتي فهميديم خط خودمان را از آنها جدا کرديم. من خاطره‌اي از شهيد کچويي و مسعود رجوي دارم؛ يک زماني عفو بين‌الملل به‌دنبال بازديد از زندان‌ها بود لذا همه زندانيان را داخل اتاق مي‌بردند لخت مي‌کردند تا آثار شکنجه بر روي بدنمان نباشد. هر کس که آثار شکنجه نداشت به زندان باز مي‌گشت و هر کس هم بر روي بدنش آثاري بود آن را جدا مي‌کردند. اتفاقا ۴ نفري که جلوي من بودند مسعود رجوي و بعد هم موسي خياباني بود.
مسعود رجوي تا وارد اتاق شد بيرون آمد چون خوب همکاري مي‌کرد. موسي خياباني آثار شکنجه بر روي بدنش بود. بعد که برگشتيم سرجاي خودمان در يک جلسه‌اي گفتيم که در داخل زندان مي‌خواهيم مبارزه خودمان را با دستگاه آغاز کنيم. مسعود رجوي گفت ما مي‌خواهيم در اينجا زندگي صنفي خودمان را بکنيم، مبارزه براي بيرون زندان است. معلوم بود که ديگر بريده است. اما در دي‌ماه ۵۷ اين آقايان (مسعود رجوي و موسي خياباني) پيش آيت‌ا... طالقاني و منتظري مي‌روند مي‌گويند مثل آنکه انقلاب دارد به دست شماها پيروز مي‌شود شما که نمي‌توانيد مملکت را اداره کنيد آن را به ما بسپاريد. يعني حرکت براي حکومت بر مردم است و نه حرکت براي نجات مردم. بعد که بيرون آمدند ديدند که با اولين حرکت کسي راهشان نمي‌دهد ضد انقلاب شدند. بعد درگير شدند.
حداقل تروري که گروهک منافقين از مردم کوچه و بازار کردند ۱۷هزار نفر است. آنهايي که در زندان بودند تماما محکومين به اعدامي بودند که در زندان مانده بودند. وقتي که منافقين به کشور يورش آوردند تمامي اينها در زندان آماده بودند زماني که عمليات مرصاد به پيروزي رسيد از امام کسب تکليف کردند ايشان فرمودند محکومين به اعدامي که بر سر مواضع خودشان هستند (اصرار دارند) اعدام شوند. لذا آنها را صدا مي‌کردند و از آنها مي‌پرسيدند که آيا سر موضع خودت هستي يا نه؟ طي عمليات به اصطلاح فروغ جاويدان (مرصاد) در مناطقي جلو آمدند ببينيد با مردم چه کردند، همانند قوم مغول حتي به سگ و گربه‌ها هم رحم نکردند اما در عمليات مرصاد همه نابود شدند. اين افراد محدور الدم بودند منتها زمانش به تاخير افتاده است.
آيا در خصوص نقل قول و خاطره‌اي که مرحوم آيت‌ا... هاشمي در مورد نظر ويژه حضرت امام به مقام معظم رهبري نقل کرده‌اند شما هم در جريان بوديد؟
زماني که مقام معظم رهبري به کره شمالي رفته بودند جلسه‌اي داشتيم که در آن گروهي از افراد موتلفه حدود ۱۵ نفر با احمدآقا يک جلسه به صرف ناهار داشتيم. در آن جلسات که به‌صورت ماهانه برگزار مي‌شد اخبار رد و بدل مي‌شد. در يکي از جلسات آيت‌ا... خامنه‌اي که رئيس‌جمهور بودند، از کره شمالي باز نگشته بودند.
حاج‌احمدآقا که در آن جلسه آمدند گفتند امام داشتند تلويزيون تماشا مي‌کردند و مقام معظم رهبري آنگونه که از ارتش کره سان مي‌ديد دو مرتبه امام فرمودند رهبري به ايشان مي‌آيد. اين مساله را چندين مرتبه از احمدآقا شنيده بودم. کليت آن مساله که سران سه قوه و نخست وزير و احمدآقا خدمت حضرت امام مي‌رسند آنجا رسما از امام سوال مي‌کنند، ايشان صراحتا مي‌گويند آقاسيد علي آقا، بعد آنجا خيلي بحث مي‌شود، لذا مقام معظم رهبري از بقيه تعهد مي‌گيرند تا زماني که امام زنده هستند اين مساله جايي مطرح نشود. کليات اين مساله که چنين جلسه‌اي بوده و امام نيز چنين گفته بودند را شنيده بودم.
آن روز هم که مجلس خبرگان براي انتخاب رهبري تشکيل شد من آنجا بودم. من از طريق مرحوم آقا سيد حسن طاهري خرم آبادي که از منشي‌هاي مجلس خبرگان بود گفتم ظاهرا داستاني هم در مورد اينکه امام کسي را گفته‌اند وجود دارد که منجر به آن شد که اين مساله مطرح شد و آن جرياني که اتفاق افتاد. بعد هم مقام معظم رهبري امتناع مي‌کرد، بعد هم رو کرد به دو طرف مجلس که يک طرف آقاي خلخالي و طرف ديگر آقاي آذري قمي بود گفتند آقاي آذري قمي شما از من اطاعت مي‌کنيد؟ که اين صحنه‌ها را به خوبي به خاطر دارم. هر دو وقتي مي‌خواستند پشت تريبون قرار گيرند عباهايشان روي زمين کشيده مي‌شد. گفتند ما همين الان با شما بيعت مي‌کنيم. انصافا حضرت امام هم انقلاب را به پيروزي رساند و هم با انتخاب مقام معظم رهبري انقلاب را تضمين نمود.
آمريکايي‌ها چه استراتژي مشخصي را در قبال ايران دنبال مي‌کنند؟ از سوي ديگر تهران مي‌بايستي چه استراتژي را در قبال واشنگتن دنبال کند؟
آمريکا براي مهار ايران دست به دو اقدام زد اول به بهانه طالبان در سال ۲۰۰۱ به افغانستان حمله کرد. همچنين به بهانه سلاح‌هاي کشتار جمعي به عراق در سال ۲۰۰۳ حمله کرد. آمريکايي‌ها در هر دو جنگ شکست خوردند. مادلين آلبرايت وزير خارجه اسبق آمريکا گفت ما بايد براي منطقه خاورميانه ارتش نيابتي ايجاد کنيم. هيلاري کلينتون در مبارزات انتخاباتي اش اعلام کرد ايالات متحده با ۴ميليارد دلار داعش را ايجاد کرد. طالبان را خود آمريکايي‌ها ايجاد کردند. زماني که وزير سپاه بودم به دعوت بي‌نظير بوتو به پاکستان رفتم. با وزير راه پاکستان در حال بازديد از جاده‌اي بوديم، در يک منطقه‌اي وزير پاکستاني ايستاد در آنجا پادگان بسيار بزرگي بود، ايشان به من گفت مي‌دانيد اينجا کجاست؟ گفتم نه. گفت آمريکايي‌ها تعداد زيادي دانشجويان افغاني را به اينجا آورده و به آنها تعليم نظامي مي‌دهند.
به زبان افغاني طالب يعني دانشجو بنابراين طالبان يعني دانشجويان. آمريکايي‌ها اين افراد را به پاکستان آورده و به آنها تعليم مي‌دادند اما اين روش شکست خورد. بنابراين ايالات متحده با ۴ميليارد دلار داعش را ايجاد نمود که با توجه به وضعيت منطقه اگر ايران تلاش نمي‌کرد بايد در خيابان‌هاي مقدس اردبيلي و زعفرانيه با داعش مي‌جنگيديم. يعني با قدرت در لبنان، سوريه، عراق و... در برابر زياده خواهي آمريکايي‌ها ايستاده ايم. ما نبايد بنشينيم، نبايد مذاکره کنيم. تاکنون که پيش رفته‌ايم در مقابل آمريکايي‌ها که چيزي در دشمني با مردم ايران فروگذار نکرده‌اند.
مرتضی رفیعی
- 18
- 3
