اعلام این خبر ازسوی عمرالبشیر مبنی بر عذرخواهی به دلیل عدم شرکت در کنفرانس سران "عربی – اسلامی" در ریاض برای تحلیلگران اصلاً غیرمنتظره نبود؛ زیرا آنها به خوبی می‌دانند، حرف اول و آخر جهت شرکت دادن و یا ندادن شخصیتی در این کنفرانس را کشور میزبان و حتی پادشاه آن کشور نمی‌زند بلکه این مهمان آمریکایی است که در این زمینه از حق "وتو" برخوردار است. هر چند که این کار با آداب میزبانی کاملاً در تناقض است.
عمرالبشیر رئیس‌جمهور سودان همانند دیگران رهبران عضو سازمان همکاری اسلامی جهت حضور در کنفرانس ریاض، ازسوی فرستاده ویژه عربستان سعودی دعوتنامه را دریافت کرد ولی ایالات متحده آمریکا با حضور وی مخالفت کرد. سفارت آمریکا در ریاض چنین گفت: "ما با ارسال دعوتنامه و یا تسهیلات سفر برای کسانی که ازسوی دادگاه بین‌المللی جنائی حکم جلب دارند به شدت مخالف هستیم حتی اگر این شخص، عمرالبشیر باشد".
صدها میلیارد دلاری که عربستان سعودی جهت اکرام مسافر جدید خود "هبه" کرد، نتوانست احترام عمرالبشیر را محفوظ نگاه دارد. خصوصاً اینکه عمرالبشیر سودانی با تمام قوا به سود عربستان سعودی مسلح شد و در "توفان قاطعیت" مشارکتی جدی کرد و هزاران سرباز خود را برای مبارزه در یمن تحت عنوان جنگ علیه نفوذ ایرانی گسیل داشت. نکته جالب اینجاست که عمرالبشیر علیه نفوذی وارد مبارزه شد که برای جندین دهه دروازه‌های سودان را برایش گشاده کرده بود.
"میانه روی" دولت سودان و پیوستن به "ائتلاف سنی - عربی" پس از سال‌ها ایستادگی در سنگر "مقاومت" موجب همگرایی او با غرب و ایالات متحده آمریکا نشد و جواز ورود و پیوستن به ائتلاف ناتوی عربی – اسلامی را برای او صادر نکرد.
عمرالبشیر بسیار تمایل داشت در پیمانی که ترامپ روز شنبه آنرا در ریاض افتتاح می‌کند حضوری جدی داشته باشد، خصوصاً اینکه این کنفرانس برای مقابله با نفوذ ایران شکل خواهد گرفت و سیاست‌های اسرائیل در آن حضوری اساسی خواهد داشت.
عذرخواهی عمرالبشیر مبنی بر عدم حضور، بار سنگینی از گرده پادشاه عربستان سعودی برداشت و ازسویی دیگر عمرالبشیر را از حمل بار گرانی نیز راحت کرد زیرا اگر رئیس‌جمهور سودان در ریاض حضور می‌یافت هرگز به او اجازه داده نمی‌شد که در کنفرانس شرکت کند و با میهمان بزرگ دست دهد.
رهبران سعودی از اقدام‌های گذشته خود مبنی بر تشکیل "پیمان اسلامی" تجربه‌ها اندوخته و تصمیم گرفتند که شخصاً از رهبران عربی اسلامی جهت مشارکت در "ناتو"ی جدید دعوت به عمل آورند ولی پرسش مهم این است: آیا منظومه جدید (ناتوی اسلامی – عربی) شانس بهتری نسبت به "پیمان اسلامی" گذشته دارد؟
پاسخ دادن به این پرسش پیش از برگزاری و آشنا شدن با هویت رهبران شرکت کننده و سطح مشارکت، اندکی دشوار است.
در مورد مشارکت عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهور مصر به‌رغم تماس دونالد ترامپ با وی جهت شرکت در کنفرانس ریاض و همین‌طور شرکت اردوغان، شک و تردیدهای زیادی وجود دارد. ازسوی دیگر برخی کشورهای اسلامی خواستار آن نیستند که با ایران وارد دشمنی شوند و جنگ سرد و یا واقعی با آن کشور داشته باشند و عادی‌سازی روابط با اسرائیل هم مزید علت است و از هم مهم‌تر اینکه همان کشورها از دیدگاه‌های طائفه‌ای نسبت به رهبری عربستان سعودی بر جهان اسلام، معترض هستند. کشورهایی همچون پاکستان و عراق که جمعیتی بیشمار از شیعیان دارند، در این زمره می‌گنجند.
کار درستی که عمرالبشیر می‌بایست انجام می‌داد، عذرخواهی از پذیرش دعوت و اعزام نماینده‌ای به نیابت از خود بود. ولی امور فرضی یک چیز و اموری که اتفاق خواهند افتاد چیز دیگری است.
از برگزاری سه کنفرانس در ریاض، غیر منتظره‌های زیادی را انتظار داریم. به هر حال همه شکل‌گیری این سه کنفرانس و نتایج مترتب بر آن را انتظار می‌کشند.
- 13
- 1
