دوشنبه ۱۶ تیر ۱۴۰۴
۱۰:۵۸ - ۲۹ مهر ۱۳۹۸ کد خبر: ۹۸۰۷۰۶۹۳۶
مجلس

محمود صادقی: طبق اصل ۱۱۳ قانون اساسی، سایر قوا باید به رئیس‌جمهوری پاسخگو باشند

محمود صادقی,اخبار سیاسی,خبرهای سیاسی,مجلس
 یک نماینده مجلس شورای اسلامی درباره تفسیر شورای نگهبان از اصل ۱۱۳ قانون اساسی، می‌گوید: باید از اعضای شورای نگهبان پرسید که چطور وقتی بحث درباره «نظارت» شورای نگهبان است، وارد فاز اجرایی می‌شوند و نظارت استصوابی را تصدیق می‌کنند، اما نظارت بر قانون اساسی رئیس‌جمهوری را به تذکر تقلیل می‌دهند؟

محمود صادقی، نماینده مردم تهران و عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی درباره تفسیر شورای نگهبان از اصل ۱۱۳ قانون اساسی به ایرناپلاس می‌گوید: ماهیت این اصل به نظارت بر اجرای قانون اساسی تأکید دارد؛ بر اساس اصل ۱۱۳ قانون اساسی، سایر قوا باید به رئیس‌جمهور پاسخگو باشند و همین نکته ممکن است مشکل‌زا باشد.

صادقی همچنین معتقد است: بر اساس این اصل قانون اساسی، رئیس‌جمهور در حوزه‌های اقتصادی، قضایی و سایر امور، نقش نظارتی دارد و مثلاً اگر یک زندانی در زندان، حقش تضییع شود رئیس‌جمهور می‌تواند این موضوع را مطرح کند و از نهاد مسئول پاسخگویی بخواهد.

او همچنین اضافه می‌کند که در این چهار دهه، تفسیر اصل ۱۱۳ قانون اساسی و نقش نظارتی رئیس‌جمهوری، همواره مورد کشمش بوده است.

تفسیرهای گوناگون شورای نگهبان از اصل ۱۱۳

اخیراً  علی مطهری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفته است: اجرای اصل۱۱۳ قانون اساسی به معنی نظارت رئیس‌جمهور بر اجرای قانون اساسی در کشور است که ضامن حقوق ملت است. اصل ۱۱۳ روشن است و ابهامی در آن وجود ندارد و اساساً نیازی نبوده که شورای نگهبان آن را تفسیر کند. این اصل می‌گوید رئیس‌جمهور مسئول اجرای قانون اساسی است. علت آن این است که رئیس‌جمهور مستقیماً از سوی عموم مردم انتخاب می‌شود و وظیفه دفاع از حقوق مردم را دارد. رئیس‌جمهور علاوه بر نظارت بر اجرای قانون اساسی در قوه مجریه، در مواردی که در سایر قوا و نهادهای کشور تخلف از قانون اساسی می‌بیند باید اخطار و تذکر دهد. تفسیر شورای نگهبان از این اصل در سال۵۹ همین بوده است. عجیب است که بعداً تفسیر خود را عوض کرده است. این امر نشان می‌دهد که نگاه سیاسی نیز دخالت داشته است. تفسیر بعدی شورای نگهبان از این اصل اساساً آن را بلااثر کرده و در واقع آن را از قانون اساسی حذف کرده است. شورای نگهبان به‌جای آنکه این اصل را تفسیر کند صورت مسئله را پاک کرده است. خبرگان قانون اساسی به این موضوع توجه داشته‌اند که این امکان وجود دارد که بعضی نهادها قانون اساسی را نقض کنند؛ از این‌رو مسئولیت نظارت بر اجرای قانون اساسی را بر دوش رئیس‌جمهور یعنی نماینده مردم گذاشته است

مطهری همچنین بر این باور است که قانون تعیین حدود اختیارات، وظایف و مسئولیت‌های ریاست جمهوری که به تأیید شورای نگهبان رسیده است خود م‍ؤید اختیار رئیس‌جمهور در نظارت بر اجرای قانون اساسی است. تفسیر شورای نگهبان باید به‌گونه‌ای باشد که لااقل مورد قبول اکثر حقوقدانان باشد، نه تفسیری که اکثر قریب به اتفاق حقوق‌دانان قبول ندارند. در دوره ریاست‌جمهوری آقای احمدی‌نژاد هم این مشکل وجود داشت و او مدام به‌درستی می‌گفت که مسئول اجرای قانون اساسی است اما آن زمان هم شورای نگهبان زیر بار نرفت. نظارت رئیس‌جمهور بر اجرای قانون اساسی باعث می‌شود که تمام قوا و نهادهای حکومتی حواسشان را جمع کنند تا از حقوق مردم عدول نکنند. این نظارت به نظر من شامل نهادهای زیرمجموعه رهبری نیز می‌شود.

اولین بار در سال ۱۳۵۹ و در دوره بنی‌صدر، آیت‌الله سید عبدالکریم موسوی اردبیلی رئیس شورای عالی قضایی وقت درخواست کرده بود که نظر تفصیلی راجع به اصل ۱۱۳ مطرح شود. تفسیر شورای نگهبان هم ناظر بر این بود که رئیس‌جمهور با توجه به اصل ۱۱۳ حق اخطار و تذکر را دارد. آیت‌الله خامنه‌ای نیز در دوره ریاست جمهوری خود و در سال ۱۳۶۰، در دو نوبت از شورای نگهبان خواست نظر تفضیلی‌اش را درباره وظایف رئیس‌جمهور با توجه به اصل ۱۱۳ قانون اساسی بیان کند. آیت‌الله خامنه‌ای در نامه خود مطرح کرده بودند:« رئیس‌جمهور طبق قانون اساسی مکلف به اجرای قانون اساسی و شرع مقدس است. به نظر می‌رسد که انجام این مسئولیت بدون نظارت دقیق بر ارگان‌های اجرایی اعم از قوای قضائیه و مجریه ممکن نیست. بدین ترتیب دفتر ریاست جمهوری درصدد است به تشکیل یک واحد بازرسی ویژه اقدام نماید، خواهشمند است نظر آن شورا را در مورد این اقدام در جهت انطباق با قانون اساسی اعلام کنید.»

آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی، دبیر شورای نگهبان وقت اعلام کرده بود: «در ارتباط با اصل ۱۱۳ رئیس‌جمهور می‌تواند از مقامات اجرایی، قضایی و نظامی توضیحات رسمی بخواهد و مقامات مذکور موظف‌اند توضیحات لازم را در اختیار رئیس‌جمهور بگذارند. بدیهی است که رئیس‌جمهور موظف است اگر جریانی را مخالف مذهب رسمی کشور تشخیص دهد، اقدام لازم را مبذول دارد. بدین ترتیب تشکیل واحد بازرسی در ریاست جمهوری با قانون اساسی مغایرت دارد.»

سید محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات نیز دو لایحه «حدود اختیارات رئیس‌جمهور» و «انتخابات» را که به لوایح دو قلو معروف هستند، به مجلس ارائه داد اما به در بسته شورای نگهبان خورد و بعد از کش و قوس‌های در نهایت او این لایحه را پس گرفت.

در سال ۱۳۹۱ و دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد نیز عباسعلی کدخدایی، عضو حقوقدان شورای نگهبان از دبیر شورای نگهبان خواست که نظر تفصیلی‌اش را درباره حدود وظایف و اختیارات رئیس‌جمهور بر اساس اصل ۱۱۳ قانون اساسی ارائه بدهد. آیت‌الله احمد جنتی خطاب به کدخدایی اعلام کرد که مقصود از مسئولیت اجرایی قانون اساسی، این است که مسئولیت رئیس‌جمهور شامل نظارت بر وظایفی که قانون اساسی بر عهده دیگر نهادها گذاشته، نمی‌شود. رئیس‌جمهور حق ایجاد هیچ‌گونه تشکیلاتی را نیز ندارد. لذا آنچه شورای نگهبان بر آن تأکید دارد این است که رئیس‌جمهور مسئولیتی در مورد اجرای قانون اساسی ندارد و صرفاً می‌تواند مواردی را که برخلاف قانون اساسی مشاهده کرد، تذکر دهد.

  • 10
  • 3
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

مجلس

دولت

ویژه سرپوش