دوشنبه ۱۶ مهر ۱۴۰۳
کد مقاله: ۱۴۰۱۱۱۰۰۰۷

معاهده آسمان‌های باز چیست؟

معاهده آسمان‌های باز,معاهده آسمان‌های باز چیست,پیمان آسمان‌های باز چیستمعاهده آسمان‌های باز یک نظام پروازهای نظارتی غیرمسلح میباشد
هدف از معاهده آسمان های باز این است که به کشورهای امضاکننده برای همه ی تحرکات و فعالیت های نظامی که گاهی اوقات آنها را نگران میکند؛ اطمینان دهد. از بزرگترین تلاش های بین المللی برای شفاف تر کردن فعالیت های نظامی می توان به معاهده آسمان های باز اشاره کرد. در این مطلب از سرپوش درباره این معاهده توضیحاتی داده شده است.

معاهده آسمان های باز

در بین ۳۴ کشور جهان، توافقنامه ای به نام معاهده آسمان های باز برای اجازه پرواز هواگردهای شناسایی و تجسسی بر فراز مناطق کشورهای عضو این پیمان نامه ایجاد شد. تاریخ امضای این پیماننامه به مارس ۱۹۹۲ برمیگردد و براساس آن کشورهای عضو می توانند بر فراز خاک کشورهای دیگر با اطلاع قبلی، پروازهای غیرمسلح شناسایی برای گردآوری اطلاعات دربارهٔ نیروها و فعالیت های نظامی انجام دهند. هواپیماهای شناسایی بخاطر استفاده در چنین مأموریت هایی باید به حسگرهایی مجهز باشند که قابلیت تشخیص تجهیزات مهم نظامی همچون توپخانه، هواپیماهای جنگنده و خودروهای زره پوش رزمی را داشته باشند. با این که جمع آوری چنین اطلاعاتی توسط ماهواره ها امکانپذیر است ولی همه ۳۴ کشور عضو پیماننامه نمیتوانند رصد ماهواره ای شوند.

تاریخچه معاهده آسمان های باز

در سال ۱۹۵۵ رییس جمهور وقت آمریکا به نام دوایت آیزنهاور برای نخستین بار ، پیشنهاد کرد که ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی، اجازه پرواز های شناسایی به طرف مقابل بر فراز خاک یکدیگر بدهند.

استدلال شوروی این بود که کاربرد چنین معاهده ای برای جاسوسی گسترده است؛ به همین خاطر، پیشنهاد آیزنهاور را نپذیرفت. جورج بوش پدر، رییس جمهور وقت آمریکا در سال ۱۹۸۹ مجددا چنین پیشنهادی را مطرح کرد و مذاکره در فوریه ۱۹۹۰ میان پیمان آتلانتیک شمالی( ناتو) و همتای شرقی اش پیمان ورشو آغاز شد و در هلسینکی( پایتخت فنلاند) در ۲۴ مارس همان سال تصویب شد.

از روز اول ژانویه ۲۰۰۲ معاهده آسمان های باز، اجرایی شد و در این معاهده ۳۴ کشور عضو بودند. تنها کشوری با وجود امضای معاهده، آنرا به اجرا نگذشت؛ قرقیزستان بود. کشورهایی که هم زمان با اجرایی شدن این معاهده، به آن پیوسته اند شامل بوسنی و هرزگوین، لیتوانی، کرواسی، فنلاند، استونی، لتونی، اسلوونی و سوئد می باشند.

هدف معاهده آسمان های باز

معاهده آسمان های باز با هدف اعتمادسازی میان کشورهای عضو بوجود آمده است.

کشورهای عضو معاهده آسمان های باز

کشورهایی همچون بلاروس، بلژیک، کانادا، بوسنی و هرزگوین، بلغارستان، کرواسی، جمهوری چک، دانمارک، استونی، فنلاند، فرانسه، گرجستان، مجارستان، ایسلند، آلمان، یونان، ایتالیا، لیتوانی، نروژ، لهستان، پرتغال، لوکزامبورگ، هلند، رومانی، اسلوواکی، لتونی، سوئد، اسلوونی، اسپانیا، ترکیه، اکراین و بریتانیا از اعضای کنونی معاهده آسمان های باز به شمار می روند.

خروج آمریکا از معاهده

روسیه و آمریکا یکدیگر را متهم به زیر پا گذاشتن شرایط معاهده آسمان های باز می کنند. از نظر وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا به نام مایک پومپئو، روسیه تخلف کرده است که مجوز پرواز بر فراز منطقه کالینینگراد و مناطقی از گرجستان را صادر نکرده است. روسیه در سپتامبر ۲۰۱۹ برای آمریکا و کانادا مجوز پرواز شناسایی بر فراز ناحیه ای از مرکز روسیه را صادر نکرد. برطبق گزارشاتی در اکتبر همان سال، دونالد ترامپ، خروج از معاهده آسمان های باز را در دست بررسی دارد. متحدان آمریکا در ناتو و اوکراین، بخاطر ترس از روسیه به منظور ممنوعیت یا کاهش پروازهای شناسایی دیگر کشورهای عضو و همچنین کاهش اطلاعات موجود از تحرکات نظامی روسیه، با چنین تصمیمی مخالفت کردند.

معاهده آسمان‌های باز,هدف معاهده آسمان های باز,تاریخچه معاهده آسمان های بازمعاهده آسمان‌های باز در سال ۱۹۹۲ امضا شد

سرانجام بنابر اعلام دونالد ترامپ در ۲۱ مه ۲۰۲۰ وی به دلیل تخلف روسیه، در اکتبر ۲۰۲۰ به صورت رسمی از معاهده آسمان های باز خارج می شود. روسیه دربرابر آن، اعلام کرد که پایبند به این معاهده، خواهد بود. تصمیم روسیه مورد استقبال اعضای ناتو قرار گرفت. در نهایت، وزارت خارجه امریکا در روز یکشنبه ۲۲ نوامبر ۲۰۲۰، خروج رسمی امریکا از پیمان آسمان های باز را در بیانیه ای اعلام کرد.

آسمان باز چطور کار می کند؟

پروازهای عبوری بر اساس معاهده آسمان های باز، میتوانند بر فراز کل قلمرو هر کشور انجام شوند و کشور میزبان، حق اعلام کردن بخش هایی از خاک خود به عنوان منطقه ممنوعه را ندارد.

هر کشور عضو در سال، متعهد به پذیرش تعداد مشخصی از پروازهای عبوری( سهمیه غیرفعال) می شود. این شمار با وسعت جغرافیایی کشور میزبان، وابستگی نسبی دارد.

تعداد پروازهایی که هر کشور عضو معاهده آسمان های باز می تواند بر فراز خاک دیگر کشورهای عضو انجام دهد؛ به عنوان “سهمیه فعال” هر کشور محسوب میشود. تعداد پروازهای عبوری برای هر کشور، به میزان پروازهای کشور مقابل است. سهمیه فعال کشور عضو نباید بیشتر از سهمیه غیرفعال آن باشد و یک کشور نمی تواند بیشتر از نصف سهمیه غیر فعال یک کشور دیگر را درخواست کند.

روسیه در ماه اوت ۲۰۰۲، برطبق معاهده اسمان های باز، نخستین پرواز شناسایی را انجام داد و همچنین در دسامبر همان سال، اولین پرواز رسمی ایالات متحده انجام شد.

کشورهای عضو معاهده آسمان های باز در سال ۲۰۰۸، پانصدمین پرواز عبوری را جشن گرفتند. بیش از ۱۵۰۰ پرواز عبوری در فاصله سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۹، انجام شد.

شرایط مجاز برای پرواز شناسایی

>> کشوری که قصد انجام پرواز شناسایی را دارد باید ورود خود به حریم هوایی کشور میزبان برای عملیات شناسایی را حداقل ۷۲ ساعت قبل، اطلاع دهد.

معاهده آسمان باز چطور کار می کند,پیمان آسمان‌های باز چیست,شرایط مجاز برای پرواز شناسایی در معاهده آسمانپیمان آسمان‌های باز از سال ۲۰۰۲ به اجرا در آمده است

>> کشور میزبان برای اعلام وصول درخواستش ۲۴ ساعت فرصت دارد تا مجوز استفاده از هواپیمای خود را به کشور دیگر اطلاع دهد یا اینکه هواپیما توسط کشور میزبان به او داده میشود.

>> طرف شناسایی کننده باید حداقل ۲۴ ساعت پیش از شروع پرواز، نقشه پرواز را ارائه دهد تا کشور میزبان به بررسی آن در طول مدت چهار ساعت بپردازد. میزبان در صورتی میتواند درخواست دهد که در نقشه پرواز، تغییراتی ایجاد شود که پرواز عبوری برای ایمنی هوایی خطر آفرین باشد یا مشکلاتی از نظر تدارکاتی ایجاد کند.

>> دو کشور برای به توافق رسیدن بر سر تغییرات بمدت هشت ساعت، زمان دارند وگرنه پروازشان لغو میشود. پایان مأموریت شناسایی به حریم هوافضایی میزبان باید کم تر از ۹۶ ساعت پس از ورود هواپیمای شناسایی باشد.

>> با اینکه کشور های عضو می توانند بر فراز کل قلمرو اعضای دیگر، پرواز کنند ولی نقاط مشخصی برای ورود و خروج، و فرودگاه های خاصی برای سوخت گیری توسط معاهده آسمان های باز، ذکر شده است.

>> حداکثر وضوح دوربین‌های عکاسی و فیلم برداری حمل شده توسط هواپیمای شناسایی در معاهده آسمان های باز، تعيين شده است. هر هواپیمایی باید یک فرآیند بازرسی را پیش از اجازه یافتن برای پرواز در آسمان های باز، طی کند تا عدم تجاوز دوربین هایش از میزان وضوح مقرر، تایید شود.

>> همچنین باید برای کشور میزبان، یک نسخه از کل اطلاعات گردآوری شده را ارسال کرد. گزارش مأموریت توسط تمامی کشور های عضو دریافت میشود و مجوز خرید کل اطلاعات گردآوری شده از کشور شناسایی کننده وجود دارد.

هدف معاهده آسمان های باز,تاریخچه معاهده آسمان های باز,معاهده آسمان‌های بازهدف از معاهده آسمان‌های باز، اعتمادسازی میان کشورهای عضو است

گردآوری: بخش سیاست سرپوش

  • 9
  • 4
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

مجلس

دولت

ویژه سرپوش