شگفتی‌های سیاره پلوتون + تصاویر

عکس‌های سیاره پلوتون

سیاره پلوتون (به فرانسوی: Pluton) یا پلوتو (به انگلیسی: Pluto) اولین بار در سال ۱۹۳۰ کشف شد و با توجه به این که دورترین سیاره منظومه شمسی بود، نام خدای زیرزمین و دنیای اموات در اساطیر رومی یعنی پلوتو بر روی آن گذاشته شد. به این سیاره با عنوان، سیارهٔ کوتولهٔ کمربند کویپر نیز نام برده می‌شود. هنگام کشف آن نهمین سیارهٔ سامانهٔ خورشیدی به حساب آمده بود؛ اما اکنون بنا بر تعریف نوین انجمن بین‌المللی اخترشناسی از سیاره،«پلوتون» یک سیارهٔ کوتوله و همچنین به عنوان نخستین نمونه از ردهٔ جدید جرم فرانپتونی است.

پلوتو بزرگ‌ترین جسم فضایی در سامانهٔ خورشیدی است که برای اولین بار در ۱۴ ژوئیهٔ سال ۲۰۱۵، کاوشگر فضایی ناسا موسوم به افق‌ های نو،  نیوهورایزنز(New Horizons) از کنار آن عبور کرد و چیزی که آن موقع دیده شد کمتر شباهتی به چیزی که تصور می‌شد داشت. سیاره کوتوله پلوتو بسیار شگفت‌انگیزتر از چیزی است که تصور می‌شد و پدیده‌هایی در آن رخ می‌دهد که نمی‌توان توضیحی برایش پیدا کرد؛

سطح سیاره پلوتو

ساختار یا تركيب سياره اي

پلوتون کره‌ای کوچک‌ با ساختاری از سنگ و یخ است. آب یخ‌زده بر روی این سیاره به قدری سخت است که می‌تواند یک رشته کوه بسازد. پلوتون بيشتر قهوه اي است. به نظر مي رسد كه پلوتون تا حدودي با گاز متان منجمد شده پوشيده شده باشد و يك جو باريك كه بيشتر از متان تشكيل شده داشته باشد. به خاطر تراكم پايين پلوتون، ستاره شناسان فكر مي كنند پلوتون اصولاً از يخ تشكيل شده. دانشمندان عقيده دارند هيچ شکلی از حيات نمي تواند در پلوتون وجود داشته باشد.

برنارد اشمیت (Bernard Schmitt)، مدیر تحقیقات CNRS یا مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه نیز در این رابطه عنوان کرد که یخ معمولی موجود در سطح زمین مانند تمام یخچال‌های آلپ، دمایی نزدیک به صفر درجه سانتی‌گراد دارد و به همین دلیل نسبتا نرم است و جریان پیدا می‌کند و موجب ساخته شدن یخچال‌ها می‌شود؛ اما دمای یخ سیاره پلوتو حدود منفی ۲۳۰ درجه سانتی‌گراد است. این یخ‌ها که به اندازه سنگ، سختی دارند در سطح سیاره کوتوله پلوتو، رشته کوه می‌سازند. بنابراین جنس کوه‌ های پلوتو از جنس یخ (آب) است و تکه‌های یخ متان نیز به طور پراکنده در آن وجود دارد. همچنین یخچال بزرگی به شکل قلب بر روی سطح پلوتو قرار دارد که از جنس نیتروژن است.

به گفته تانگی برتراند، یکی از رازها و معماهای سیاره پلوتو، استوای آن است. هیچ یخ نرمی در این سیاره وجود ندارد و تنها یخ معمولی در آن دیده می‌شود که یک لایه شبیه به دوده روی آن را می‌پوشاند. این لایه بر اثر فتولیز یخ تحت تابش فرابنفش به وجود آمده است. به این ترتیب بین نواحی تاریک در استوا و نواحی روشن‌تر در شمال پلوتو، کنتراست زیادی وجود دارد. یخچال عظیم نیتروژنی موجود در این سیاره به اندازه کشور فرانسه وسعت دارد. پیش‌بینی می‌شود این یخچال بزرگ که به «دشت اسپوتنیک» معروف شده، چندین میلیون سال عمر داشته باشد.

چهار لکهٔ سیاه سطح پلوتو که به کمربند تیرهٔ دور استوای پلوتو متصل هستند و تقریباً به یک اندازه و به یک فاصله هستند توجه دانشمندان را به خود جلب کرده‌اند.

جنس سیاره پلوتون

اندازه

ستاره شناسان به خاطر فاصله زياد پلوتون تا زمين، خيلي كم درباره اندازه و شرايط سطح آن مي دانند. قطر پلوتون حدود ۱۴۸۵ مايل يا ۲۳۹۰ كيلومتر تخمين زده مي شود. اين ميزان يك پنجم قطر زمين است و جرم آن یک سوم ماه است. 

دماي پلوتون

سطح پلوتون يكي از سردترين مكان هاي منظومه شمسي ما است. ستاره شناسان عقيده دارند دما در سطح پلوتون ممكن است حدود ۳۷۵- درجه فارنهايت يا ۲۲۵- درجه سانتي گراد باشد.

طول روز و سال روي پلوتون

هر روز روي پلوتون ۶.۳۹ روز زميني طول مي كشد. هر سال روي پلوتون ۲۴۷.۷ سال زميني به طول مي انجامد. يعني ۲۴۷.۷ سال زميني طول مي كشد تا پلوتون يك بار دور خورشيد بگردد.

یخچالی به شکل قلب در پولوتون

فاصله با زمین

دوری و نزدیکی سیاره‌ها از هم، به این دلیل که هر کدام از آن‌ها مدار و میانگین سرعت مداری ویژهٔ خود را دارند، فاصله‌ای‌است که به ناچار، پیوسته در حال تغییراست. با این حال، از آنجا که سیارهٔ زمین و سیارهٔ کوتولهٔ پلوتون هر دو نهایتاً همیشه بر گرد مرکز مشترکی که خورشید است می‌گردند، دوری آن‌ها از یک دگر، تابع ۲ محدودیت تکرار شونده یعنی یک «حداقل» و یک «حداکثر» فاصله است. این محدودیت هم خود به دلیل بیضی شکل بودن مدار پلوتون، به‌طور دوره‌ای متغیر است.

زمانی که زمین و پلوتوی (در حضیض) هر دو در یک سوی خورشید قرار بگیرند، این فاصله می‌تواند تا حد اقل خود یعنی نزدیک به ۴٫۲۸ میلیارد (۴۲۸۰ میلیون) کیلومتر کاهش یابد. هرگاه که زمین و پلوتوی (در اوج) هر دو در دو سوی مخالف و در برابر یک دیگر بر گرد خورشید قرار گیرند، این فاصله به حد اکثر خود که نزدیک به ۷٫۵ میلیارد (۷۵۰۰ میلیون) کیلومتر است می‌رسد. زمین با فاصلهٔ بسیار کوتاه‌تری که با خورشید دارد، در طول نزدیک به یک سال نجومی خود، هر یک از این دو نهایت سال را با پلوتون، یک بار تجربه می‌کند. خود این دو نهایت نیز به دلیل حرکت پلوتو در مدار بیضی شکل خود، همه ساله متغیر است. سال نجومی پلوتو نزدیک به ۲۴۸ سال زمینی‌است ولی هر دو در یک جهت به دور خورشید می‌گردند.

فاصله سیاره پلوتو تا زمین

گردآوری: بخش علمی سرپوش