نمایشگاهی که همچنان ما را غافلگیر می‌کند

این بیست و هفتمین سالی است که این نمایشگاه با محوریت فروش آثار فعالیت می‌کند و لیلی گلستان هم با خلاقیت خود اجازه تکراری‌شدن به آن نداده است. در واقع استمرار و ماندگاری این اتفاق حوزه تجسمی، آن هم در بخش خصوصی در نزدیک به سه دهه، به‌خودی خود یک رکورد تحسین‌برانگیز است. اما لیلی گلستان به‌عنوان طراح و مجری آن با تمهیداتی تلاش می‌کند هر سال جذابیت‌های تازه‌ای به این اتفاق سالانه ببخشد.

امسال این رویداد آگاهانه از نام‌های بزرگ و قاعدتاً پول‌ساز صرف نظر کرد و غیر از چند اثر خاص نه چندان گرانقیمت، همه دیوارها و زمین و سقف گالری را به جوان‌های هنرمندی از سراسر ایران اختصاص داد. البته استقبال گالری گلستان از هنرمندان جوان شهرهای دیگر امر تازه‌ای نیست. بخصوص در دهه اخیر که دست‌کم نیمی از نزدیک به ۴۰ نمایشگاه گلستان در یک سال به جوان‌های شهر‌های دیگر اختصاص یافته است و این آمار در پنج سال اخیر رو به افزایش هم بوده است. به‌همین دلیل سال ۱۳۹۱ از لیلی گلستان به‌عنوان گالری‌دار برتر در چهارمین دوسالانه نقاشی «دامون فر» ویژه جوانان زیر ۲۵ سال ایران تقدیر شد. به‌هر حال اختصاص چنین فضایی به جوان‌ترها در فضایی که معمولاً مجموعه‌داران و رسانه‌ها به آن توجه می‌کنند اتفاقی‌ است که نمی‌توان از کنارش به‌سادگی گذشت. این نشانه اعتماد به نسل تازه‌ای‌ است که سعی می‌کند کیفیت بالای آثار خود را به نمایش بگذارد. شاید هنوز بازار هنر به آنها روی خوش نشان نداده و آثارشان با قیمت‌های بالا عرضه نشود. اما  دور نیست روزی که بازار هنر هم در چرخشی آشکار از این آثار استقبال کند. بخصوص آنکه کار بزرگان در بازار کمیاب شده و قیمت اکثرشان از توانایی‌ خریداران عادی فراتر رفته است. تمرکز‌زدایی با این فرض به مهم‌ترین ویژگی بیست‌و‌هفتمین دوره این رویداد تبدیل شده که بسیاری از نقاشان خوب تهران‌نشین در واقع مهاجرین به پایتخت هستند. گلستان در دو سه سال اخیر سفرهای متعددی به شهرهای مختلف ایران کرده و از نزدیک با هنرمندان دیدار کرده و حتماً انتخاب چنین رویکردی برای این دوره از نمایشگاهش از نتایج سفر‌هایش بوده است. به قول خودش: «هنرمندان شهرستان‌ها خیلی خوبند. این سفرها باعث شد از نزدیک ببینم که خیلی خوب‌تر از آن چیزی بودند که فکر می‌کردم.»

کسانی که جمعه یازدهم مرداد در افتتاحیه این رویداد حاضر بودند حتماً از صف طویل بازدیدکنندگان برای حضور در آن تعجب کرده‌اند. آنجا جایی بود که می‌شد نبض جامعه هنری را گرفت؛ می‌شد فهمید کدام سوژه، کدام زاویه دید و کدام روایت پررنگ‌تر است. رسم جالب رویداد «صد اثر صد هنرمند» در تمام این سال‌ها این است که پس از فروش اثر، آن کار از روی دیوار برداشته و اثر دیگری را از همان هنرمند جایگزین می‌کنند. به همین دلیل سر و شکل نمایشگاه هر چند روز یک بار نو می‌شود و تا آخرین روزهای برگزاری آن می‌توان منتظر غافلگیری بود.