انتقاد عسگرپور از تکراری بودن فیلم‌های سینمایی جشنواره مقاومت

پانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم «مقاومت» هم امسال برگزار شد و از ۱۲ آذرماه با حضور جمعی از مدیران فرهنگی و سینمایی، فیلمسازان و سینماگران ایرانی و لبنانی در لبنان آغاز به کار می‌کند.

این جشنواره که در برخی اظهارنظرها عنوان شد رقیب جشنواره فیلم فجر است، در حالی تعدادی فیلم سینمایی ایرانی را به نمایش درآورد که تعداد زیادی از آن‌ها در همان جشنواره فجر رونمایی شده بودند و با توجه به اینکه این رویداد با موضوعی خاص و با اهمیت در کشور برگزار می‌شود، نبود برنامه‌ریزی برای تولید فیلم‌هایی با مضمون مقاومت و دفاع مقدس که نمایش‌شان در جشنواره مقاومت تازگی داشته باشد بسیار به چشم می‌آید.

در این‌باره ایسنا با یکی از کارگردانان و تهیه‌کنندگان سینما که داور بخش فیلم‌های کوتاه جشنواره امسال هم بود گفت‌وگویی داشت، او ضمن اشاره به فضا و کارکرد متفاوت جشنواره‌های سینمایی در ایران، بر نبود استراتژی در حوزه فرهنگ تاکید کرد که طبیعتا بر جشنواره فیلم مقاومت هم اثرگذار بوده است.

محمدمهدی عسگرپور درباره تکراری بودن فیلم‌های سینمایی جشنواره پانزدهم مقاومت و  در پاسخ به اینکه با توجه به بودجه‌ای که صرف این رویداد می‌شود، چرا توجهی جدی در بخش تولید نیست که آثار متفاوتی را در این حوزه، شاهد باشیم؟ گفت: از آنجایی که داور بخش فیلم‌های کوتاه جشنواره بودم باید بگویم انصافا چند فیلم کوتاه خوب ساخته شده بود و چند فیلم متوسط و ضعیف هم بودند که برایند کلی را در این بخش مثبت می‌کردند. همچنین در بخش مستند تقریبا برداشتم همین‌طور بود، اما معمولا آنچه در روند کلی جشنواره برهم زننده می‌شود تولیدات سینمایی است که اگر آنجا اتفاق خوبی نیفتد، به نظر می‌رسد حال آن حوزه خیلی خوب نیست.

او ادامه داد: با این حال به طور کلی باید به یک نکته مهم توجه کرد و آن اینکه اساسا موضوع رقابت و فضای جشنواره‌ای و کارکرد آن‌ها در کشور ما بخصوص در چند مورد مثل جشنواره فجر و مقاومت تا حدودی با آنچه در دنیا اتفاق می‌افتد متفاوت است؛ یعنی بسیاری از مسائل در جشنواره‌ها جمع می‌شوند و به دلیل آنکه فضای تولید و اکران جوابگوی نیازهای ما نیست، بخش قابل توجهی از آن نیازها را جشنواره‌ها باید پاسخگو باشند به همین دلیل گاهی شرایط به گونه‌ای پیش می‌رود که شاخ و شانه کشیدن میان جشنواره‌ها متداول می‌شود.

وی اضافه کرد: متاسفانه این فضا ژورنالیستی است و فضای ذهنی مدیران را هم اشغال می‌کند و در شرایطی که باید امیدوار باشیم تا این مسائل در همان فضای ژورنالیستی باقی بماند، گاهی می‌بینیم اتفاقا بنیان‌گذارانش خود مدیران هستند و نه همکاران مطبوعاتی و این یک نکته قابل توجه است.

کارگردان فیلم «مهمان داریم» ادامه داد: البته درباره جشنواره فیلم مقاومت یک‌سری مسائل اختصاصی وجود دارد ولی نه فقط در این حوزه، بلکه تقریبا در کل کشور برای بیشتر موضوعات فقدان نگاه استراتژیک داریم، درواقع فکر می‌کنم به هر حوزه‌ای که سرک بکشیم می‌بینیم انگار استراتژی مشخصی وجود ندارد و اگر این جمله من شیطنت آمیز تلقی نشود باید گفت، به نظر می‌رسد یکی از جاهایی که اتفاقا در آن کمی راهبرد وجود داشت، گران کردن قیمت اجناس و بالا رفتن ارز بود چون وقتی به موقعیت جدید رسیدیم تازه متوجه شدیم یک استراتژی وجود داشته است، یعنی انگار قرار بوده پولی جابه‌جا شود یا بدهی یک بانک داده شود یا اتفاقی دیگر رخ دهد که همه چیز گران شد و اینجاست که با خودت می‌گویی خدا را شکر دست‌کم در جایی از این کشور، نگاه استراتژیک وجود دارد.

عسگرپور با تاکید براینکه «در بخش‌های نظامی هم به نظر می‌رسد استراتژی داریم و مثلا می‌دانیم چه نوع موشک‌هایی باید ساخته شود» گفت: اما وقتی به حوزه‌های دیگر مثل فرهنگ، صنعت، منابع و محیط زیست می‌رسیم هیچ استراتژی نمی‌بینیم و انگار فقط به نوعی گذران امروز و فردا رخ می‌دهد و عصاره تمام این‌ها خود را در آثار هنری به نمایش می‌گذارد. بنابراین در بخش تولید فیلم‌های دفاع مقدس هم همین وضعیت دیده می‌شود و می‌بینیم چند نهاد و ارگانی که می‌توانستند کمک‌کننده این بخش باشند تقریبا بدون نگاه راهبردی نسبت به موضوعات مختلف پیش می‌روند.

وی بیان کرد: البته شعار جزء لاینفک زندگی همه ما شده و خیلی وقت‌ها دوستان شعار دادن را با داشتن راهبرد اشتباه می‌گیرند و فکر می‌کنند هرچه شعار دهند انگار راهبردهایشان را اعلام کرده‌اند. من فکر می‌کنم ما در تمام این حوزه‌ها به مقدار بسیار زیادی با شعار و نیز با آرمان‌هایی که با زبان شعار بیان می‌شوند مواجهیم، پس نه تنها فیلم‌های ما در حوزه مقاومت و دفاع مقدس ممکن است این وضعیت را داشته باشند بلکه جشنواره‌هایمان هم به آن دچار می‌شوند؛ به همین دلیل جشنواره مقاومت هم ناگزیر است تحت همین سرفصل کار خود را پیگیری کند چون بخشی است که اگر انجام نشود یا برایش کم گذاشته شود وجدان‌ها را آزار می‌دهد. 

او با یادآوری اینکه «این جشنواره زیرمجموعه سازمان بسیج کشور است» گفت: در این سازمان کسانی هستند که دلسوزند ولی در حوزه فرهنگ خیلی راهبرد ندارند و به جایش شعارهای غلیظ و شدید زیادی از آن‌ها می‌شنویم.

عسگرپور در پایان با بیان اینکه «این وضعیت برای امسال و پارسال نیست بلکه بلایی است که سر حوزه فرهنگ این مملکت آمده و سال‌هاست با آن طرف هستیم» خاطرنشان کرد: شرایطی که توصیف شد به گونه‌ای است که مدیر خودش را هم تعیین می‌کند. حتما دیده‌اید وقتی برای منصبی دنبال مدیر می‌گردند بحث برسر این است که چه کسی را بیاوریم و از کجا بیاوریم ؟ بعضی وقت‌ها هم می‌گویند کسی پیدا نمی‌شود و دلیلش این است که محدوده‌ را جوری تعریف کرده‌ایم که آن محدوده، مدیر خودش را به وجود آورده است. به همین دلیل به نظرم با یک وضعیت بغرنج در حوزه فرهنگ روبرو هستیم و حوزه دفاع مقدس هم همینطور  است و خیلی فراتر از این نیست.

او تاکید کرد: این نگاه واقع گرایانه و البته تلخ است. هر سال تعدادی فیلم ساخته می‌شود و نهادهایی که در تولید آن‌ها کمک کرده‌اند به نهادهای دیگر می‌پَرند و آن نهادهایی هم که کاری نکرده‌اند دائما مشکل را گردن نهادهای دیگر می‌اندازند و فکر نمی‌کنند یک جریان باید به شکل طبیعی به وجود می‌آمد و رشد می‌کرد تا مورد علاقه مردم واقع شود.