سری جدید برنامه مهران مدیری در حالی روی آنتن می رود که نسبت به فصل اول پیشرفتی نداشته است. برنامه ای که حالا بدون نوآوری در ساختار تلاش دارد با درشت گویی های سیاسی خودش را در کانون توجه قرار دهد. ضعف های اساسی آن را بررسی می کنیم.
پیش درآمد
سال گذشته «دورهمی» مثل یک پدیده نوظهور به میدان آمد و همه توجه ها را به خودش جلب کرد. جذابیت برنامه آنقدر بالا رفت که در جاهایی خندوانه را هم با تمام تلاش های رامبد جوان بی اثر کرد و در رقابت «سه ستاره»، گوی سبقت را از «خندوانه» و «نود» روبد. در چنین وضعیتی منتظر بودیم فصل دوم برنامه، با یک انرژی ویژه به میدان بیاید و با تغییر در ساختار و دکور و آیتم ها، روی دست فصل اول بلند شود.
فصل دوم «دورهمی» اما هیچ برگ برنده ای نداشت. انگار عوامل برنامه بعد از یک استراحت، مجددا ادامه فصل اول را ساخته و حالا در این مسیر، بخشی از بازیگران را هم از دست داده بودند. دکور کمترین تغییری نداشت. ساختار برنامه و آیتم ها، عملا همان قبلی بود. نمایش ها ساده تر شد و حتی در شیوه گفت و گو با مهمان های برنامه هم تغییری به وجود نیامد. تنها تغییر ایجادشده، پلاتوهای سیاسی مهران مدیری بود که بعد از چند قسمت به تکرار رسید. مروری داریم بر نقاط ضعف فصل جدید دورهمی.
دکور
بحث تغییر «دکور» دورهمی از اواسط فصل اول پیش آمد. آن زمان خود مهران مدیری اعلام کرد دکور برنامه قرار است به زودی تغییر کند اما هیچ وقت چنین اتفاقی نیفتاد. بعد از پایان فصل اول، هاشم رضایت، تهیه کننده برنامه مصاحبه ای انجام داد و در آن تاکید کرد که برای فصل دوم، حتما دکور را تغییر می دهند. در شرایطی که همه منتظر بودند برنامه با دکوری کاملا جدید روی آنتن برود در کمال تعجب، کمترین تغییری در آن ایجاد نشد. فقط جای مبل های آبی و نقره ای، یک دست مبل زرشکی رنگ آورده و چیده بودند وسط استودیو؛ همین و تمام.
یکی نبود بگوید وقتی بازیگران از برنامه رفته اند و آیتم های نمایشی به شکل و شمایل قبلی موجود نیست، دکور به این عظیمی به چه دردی می خورد؟ تا پیش از این چند خانواده در نمایش های میان برنامه وجود داشتند و خب این خانه به عنوان محل زندگی این خانواده ها منطق داشت. الان ما نمی دانیم قیمت و همسرش به همراه ارسلان توی آن خانه بزرگ قرار است چه داستانی داشته باشند.
آیتم های نمایشی
از ابتدای فصل اول، انتقادهای زیادی نسبت به آیتم های نمایشی برنامه «دورهمی» وجود داشت. با رفتن مهراب قاسم خانی و تغییر تیم بازیگران، وضعیت تا حدی بهتر شد. درواقع بازی ها و داستان نمایش ها به استاندارد نزدیک شدند و تا پایان فصل ادامه پیدا کردند. در شروع فصل دوم، اعلام شد که قرار است آیتم های نمایشی از برنامه حذف شود. هر کدام از بازیگران درگیر پروژه ای بودند و امکان حضور در «دورهمی» را نداشتند.
مدیری تصمیم گرفت به جای حذف آیتم های نمایشی، آنها را با سه بازیگر یعنی سیامک انصاری، سروش جمشیدی و مه لقا باقری پیش ببرد. کاراکتر قیمت که در فصل اول به ستاره دورهمی تبدیل شده بود در فصل دوم، بخش مهمی از جذابیت نمایش ها را به دست گرفته. این کاراکتر در تمام آیتم های نمایشی حضور دارد و حتی سیامک انصاری را به حاشیه رانده است. با اینکه قیمت، کاراکتر جذابی است اما تکیه بیش از اندازه روی او و انداختن بار جذابیت آیتم های نمایشی روی دوش یک کاراکتر، طبیعتا به زودی اثر عکس می گذارد و مخاطب آن را پس می زند.
ساختار برنامه
مهران مدیری در فاصله فصل اول و دوم «دورهمی» سراغ ساخت نخستین فیلم سینمایی اش رفت. این وقفه فرصت مغتنمی بود تا ساختار «دورهمی» شکل و شمایل متفاوت بگیرد اما چنین اتفاقی رخ نداده است و قالب برنامه همچون دکور و آیتم های نمایشی و... ثابت مانده. تیتراژ ابتدایی و انتهایی همانی هستند که در فصل اول شاهد بودیم و البته ترانه آن عوض نشده. مجری با سلام و علیک شروع می کند، پلاتو می گوید، آیتم نمایشی اجرا می شود، مجری با حضور شرکت کننده ها مسابقه برگزار می کند، مهمان ها رو به روی مهران مدیری می نشینند، مصابحه انجام می شود، دوباره آیتم نمایشی، بعد از آن پلاتوی پایانی، خداحافظی و تمام.
حتی موسیقی ها داخل استودیو همان است که در فصل اول «دورهمی» مورد استفاده بود. نتیجه این که ساختار برنامه «دورهمی» یکنواخت است و تنوعی در آن دیده نمی شود. این در حالی است که رقیب یعنی «خندوانه» در هر فصل دکوری تازه دارد و ساختارش عوض می شود. (فارغ از اینکه موفق است یا نه). برنامه«دورهمی» برای فرار از ملال نیازمند تغییر در ساختار دارد.
سوالات مجری
بخش اعظمی از استواری برنامه ای در اندازه «دورهمی» به سوالات متفاوت مجری است، مشروط بر این که سوالات از اصول خارج نشود. در مجموع مدیری عملکرد قابل قبولی در این زمینه دارد اما نمی توان از چند نکته چشم پوشی کرد. بدیهی ترین مورد این است: چرا مدیری از فرمولی استفاده می کند که خودش از آن متنفر است: سرک به زندگی شخصی. تا جایی که اندازه رعایت شود باکی نیست اما موردی مثل جواد عزتی و شوخی بیش از حد مدیری با او و همسرش، مه لقا باقری در برنامه جمع شب مصداق «زیاده روی» است.
می دانید که خانم باقری همسر عزتی است و پیش تر جلوی دوربین مدیری در «باغ مظفر» و «قهوه تلخ» بوده. تاکید بیش از حد مجری روی این شوخی که مه لقا باقری بعد از ازدواج کم کم افسرده شده، خنده های هیستریک عزتی را به دنبال داشت.
نکته دیگر این که چرا مدیری فقط با امثال عزتی شوخی می کند و در برابر بازیگر شهره تر تو لاک می رود؟ همین جا اشاره کنیم که فصل دوم همان ایراد فصل پیش را دارد و آن هم حضور مهمان های نه چندان شاخص در «دورهمی» است؛ مثل سمانه پاکدل.
زیاده روی در پلاتوهای سیاسی
به کرار اشاره کرده ایم که قوت اصلی «دورهمی» به پلاتوهایی است که مهران مدیری می خواند. او بعد از سال ها اجرا به پختگی در این شیوه رسیده است و به شیوه ای منحصر به فرد استندآپ می کند. معتقدیم مدیری و تیم سازندگان «دورهمی» حق دارند به همه «گیر» بدهند و انتقاد کنند اما در دور جدید گرفتار افراط شده اند.
پلاتوی او در ایام تعطیلات نوروز مورد توجه کاربران فضای مجازی و البته رسانه های منتقد دولت قرار گرفت و به نظر می رسد مدیری و دوستان را برای ادامه انتقاد ترغیب کرده. او گفته بود: «اگر انرژی ها مثل چهار سال قبل و زمان انتخابات بود الان بوی نفت بیشتری توی سفره ها می پیچید و...» مدیری بعد از آن در گفت و گویی توضیح داد که اصلا سیاسی نیست و به جناح خاصی نزده اما در فضای سیاست زده این روزهای جامعه آن هم در آستانه انتخابات پلاتوی سیاسی دیگری جمعه شب رو کرد: «الحمدلله رونق اقتصادی بیداد می کنه و به سقف چسبیده. آدم دیدم از بس رونق اقتصادی خوبه فرش منزلش رو هم فروخته، خلاصه تا رونق اقتصادی خوب هست بفروشید، همه در حال خرید و فروشن.»
- 9
- 4
