روزنامه جوان در یادداشتی تند، سیاست‌های اقتصادی دولت را زیر سؤال برده و مدعی شده که دولت به جای اصلاح ساختار اقتصادی، ساده‌ترین راه یعنی «حذف یارانه‌ها» را انتخاب کرده است. این روزنامه نوشته: «ظاهراً دولت بنا دارد هر از چندگاهی حذف یارانه را بهانه‌ای برای تحمیل فشار بیشتر برای مردم در نظر بگیرد. بعید است ندانند که مردم همین روز‌ها زیر فشار معیشتی هستند و نیازی به چنین فشار‌های روانی و رسانه‌ای ندارند.»
جوان در ادامه تاکید کرده که دولت طی یک سال گذشته بار‌ها از «اصلاح ساختار یارانه‌ها»، «بازنگری در دهک‌ها» و حتی «عدالت اجتماعی» سخن گفته، اما نتیجه آن چیزی جز «حذف تدریجی یارانه‌ها» نبوده است. این روزنامه نوشت: «در عمل آنچه تا امروز دیده‌ایم خبری از اصلاح ساختار نیست بلکه حرکت به سمت حذف تدریجی یارانه‌ها و فشار مضاعف بر طبقات متوسط و پایین جامعه است.»
نقد جوان به دهک‌بندی‌ها و منابع یارانه‌ای
یکی از محور‌های مهم این یادداشت، ایراد به روش دهک‌بندی است. جوان می‌نویسد: «اصرار می‌شود بر اساس اطلاعات نادقیق، دهک‌بندی‌های جدید صورت گیرد. مثلاً افرادی که خانه‌ای کوچک به نام‌شان ثبت شده است یا خودرویی قدیمی دارند، به راحتی در دهک‌های بالا جا می‌گیرند، در حالی که شاید حتی درآمد روزانه‌شان تکافوی هزینه‌های زندگی را ندهد.»
همچنین این روزنامه با تاکید بر اینکه مشکل اصلی نه در کمبود منابع، بلکه در عدم واریز به‌موقع درآمد‌ها به سازمان هدفمندی یارانه‌هاست، می‌نویسد: «قبل‌تر اعلام شد وزارت نفت حدود ۷۰۰میلیون دلار از بدهی‌اش به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها را پرداخت نکرده است… اگر به موقع واریز می‌شد، شاید صحبت از حذف میلیون‌ها نفر از فهرست یارانه‌بگیران نمی‌شد.»
انتقاد منطقی یا نگاه یک سویه؟
واقعیت آن است که بخشی از نقد روزنامه جوان به‌جا و منطقی است. حذف یارانه‌ها بدون اصلاح جدی در نظام مالیاتی، کاهش هزینه‌های زائد دولت و مبارزه با رانت و فساد، تنها فشار بر سفره مردم را بیشتر می‌کند. در این بخش، یادداشت جوان بر نکته مهمی دست می‌گذارد:
«مسئولان اول این نکته را دریابند که یارانه، نه لطف دولت است و نه امتیازی خاص، بلکه سهم مردم از ثروت ملی است.»
با این حال، لحن و روایت روزنامه جوان نیز یک‌دست و سیاسی است. گویی هدف بیش از آنکه نقد کارشناسی باشد، حمله مستقیم به دولت است. واقعیت این است که اصلاح نظام یارانه‌ای ضرورتی انکارناپذیر است و همه دولت‌ها درگیر آن بوده‌اند. اما مسأله در شیوه اجرا و کمبود شفافیت است، نه صرفاً نیت اصلاح.
مجلس و سکوتی پرهزینه
جوان در پایان انگشت اتهام را به سمت مجلس می‌گیرد و می‌نویسد: «در حالی که دولت با شتاب در مسیر حذف یارانه‌ها و محدود کردن حمایت‌های معیشتی حرکت می‌کند، به‌نظر می‌رسد مجلس شورای اسلامی، اراده‌ای جدی برای نظارت و کنترل این روند ندارد.»
این بخش از یادداشت نیز قابل تأمل است. سکوت نمایندگان و نبود نظارت واقعی بر سیاستی که به‌طور مستقیم با سفره مردم سر و کار دارد، می‌تواند تبعات اجتماعی جدی به دنبال داشته باشد.
یادداشت تند روزنامه جوان علیه دولت، گرچه بخشی از واقعیت‌های ملموس معیشتی را بازتاب می‌دهد، اما از زاویه‌ای سیاسی و جانبدارانه نوشته شده است. آنچه ضروری است، بازگشت به اصل ماجراست: اصلاح واقعی ساختار اقتصادی، شفافیت در دهک‌بندی‌ها، دریافت مالیات از ثروتمندان و کاهش هزینه‌های زائد دولت. حذف یارانه‌ها بدون این اقدامات، نه «عدالت اجتماعی» بلکه «تحمیل فشار» است و جامعه‌ای که زیر بار تورم کمر خم کرده، دیگر تاب چنین فشار‌هایی را ندارد.
- 15
- 3
