خلاصه
نرخ بالای بیکاری یکی از چالشهای مهم جامعه امروزی کشوراست و بيکاري يکي از مشکلات اساسي پيرامون اقتصاد فعلي ايران است. از طرفی وجودنیروی انسانی بالای تحصیل کرده در کشور میتواند فرصت ارزشمندی در راستای توسعه کشور در نظر گرفته شود زمانی که با سیاست گذاری مناسب و پیاده سازی راهکارهای علمی و دقیق برای اشتغالزایی و توسعه کسب وکار از این منابع انسانی استفاده گردد..در این راستا اشتغالزایی یکی از اولویتهای مهم کشور است که سیاست گذاران و بخش اجرایی کشور باید توجه ویژه ای به این مقوله نمایند.
با توجه به فضای انتخابات ریاست جمهوری و با توجه به اینکه ایجاد اشتغال و حل مشکل بیکاری یکی از دغدغه های کاندیداهای محترم میباشد، این مقاله راهکارهای اشتغال،پیش نیازهای اشتغال و مکانیزمهای مرتبط را بررسی مینماید.فرایند اشتغالزایی یک فرایند پیچیده و چند بعدی میباشد که عوامل متعددی بر آن اثر گذار است و دربرگیرنده پیش نیازها و الزاماتی است. برای اشتغالزایی الزاماتی وجود که دارد که باید این الزامات برآورد شوند. برای اشتغالزایی باید توسعه کارآفرینی رخ دهد و برای توسعه کارآفرینی در کشور باید توسعه انواع کسب وکار را داشته باشیم و برای توسعه انواع کسب وکار باید بستر سازی مناسب برای انواع کسب وکار بوجودآید و همچنین فرصتهای کسب وکار در کشور احصا و ایجاد شوند و برای این منظور باید استراتژی های توسعه کشور تبین گردد.همچنین یکی از الزامات مهم اشتغالزایی در کشور وجود حاکمیت و دولت کارآفرین در کشور است. وجود سیاستگذاران و رهبران کارآفرین در حاکمیت مانند رئیس جمهور کارآفرین ، دولت کارآفرین، تیم مدیریتی و اجرایی کارآفرین و قوه مقننه و قوه قضائیه آشنا به ادبیات کسب وکار و بنگاه داری و کارآفرینی برای توسعه کسب وکار و اشتغالزایی در کشور ضروری است و جز الزامات اشتغالزایی محسوب میگردد.
رئیس جمهور کارآفرین و دولت کارآفرین، آشنا به ادبیات بنگاه داری و کسب وکار بوده و توجه به کسب وکارها و بنگاهها را از اولویتهای اصلی خود قلمداد مینماید.در دولت کارآفرین وضعیت ایجاد کسب وکارهای جدید، توسعه و رشد کسب وکار ها و نهایتا وضعیت ورشکستگی و از بین رفتن بنگاهها و کسب وکارها از حوزه های دارای اهمیت بوده و این موضوعات در سطح کلان ودارای اولویت و ضرورت توسط رئیس جمهور و دولت تلقی شده و بطور مستمر این موارد را رصد مینمایندشايد در مقام تئوري و نظر راهکارهاي زيادي براي حل مشکلات و معضلات اقتصادي مانند بيکاري وجود داشته باشد اما همانطورکه صاحبنظران اقتصادي اتفاق نظر دارند هرگونه راهکاري که براي مسائل کلان اقتصادي جامعه و بالاخص موضوع مهمي مانند ايجاد اشتغال ارائه شود لزوما ميبايست معطوف به ويژگيهاي محيطي باشد. يعني درصورتي راهکار ارائه شده ميتواند قابلقبول باشد که عملا بررسي فرصتها و محدوديتهاي داخلي را در خود لحاظ کرده باشد.. همچنین اين مقاله با توجه به بررسيها، مطالعات و تحقيقات انجام شده، راهکاري براي ايجاد اشتغال در کشور ارائه ميدهد.
مسلما هرگونه پيشنهادي مستلزم وجود يکسري شرايط و پيشنيازها ميباشد که اين موارد نيز بدقت مورد بررسي قرار گرفته است. علاوه بر اين در مقاله سعي شده است تا جاي ممکن، راهکار ارائه شده مورد تبيين و تدقيق قرار گرفته و به سوالات مختلف پيرامون آن از جمله دلايل و شواهد توفيق اين راهکار در جهت اشتغالزايي پاسخ داده شود.
۱ . مقدمه
براساس نظريه اقتصادي مراحل توسعه، سه مرحله براي توسعه اقتصادي كشورها در نظر گرفته میشود که عبارتند از: اقتصاد منبع محور[۱]، كارآيي محور[۲] و نوآوري محور[۳] در نظر گرفت و متناسب با اين سه مرحله، سه شاخص فرعي الزامات بنيادين و منابع مورد نیاز، عوامل مؤثر بر افزايش كارآيي و عوامل مؤثر بر نوآوري تعريف شده و اركان رقابت پذيري در زيرمجموعه اين سه شاخص فرعي قرار ميگيرند. در مرحله نخست توسعه، اقتصاد كشورها مبتني بر منابع است و كشورها براساس عواملي نظير نيروي كار غيرماهر و منابع طبيعي با يكديگر رقابت ميكنند.حفظ رقابت پذيري در اين مرحله از توسعه، منوط به عملكرد مطلوب نهادها ،زيرساختهاي توسعه يافته ، محيط باثبات اقتصاد كلان و نيروي كار سالم و داراي حداقل آموزش ابتدايي است.
همزمان با بهبود توان رقابت پذيري كشورها، بهره وري و دستمزد نيروي كار نيز افزايش مييابد.بدين ترتيب،كشورها در مسير توسعه مبتني بر كارآيي پيش ميروند.در اين مرحله، آنها بايد توسعه فرآيندهاي توليد كارآتر را آغاز كنند و كيفيت محصولات را افزايش دهند، زيرا دستمزدها افزايش يافته و در عين حال آنها نميتوانند قيمتها را افزايش دهند.در اين مرحله، عواملي مانند آموزش عالي ، بازارهاي كارآمد كالا ، بازارهاي كارآمد نيروي كار ، بازارهاي مالي توسعه يافته ، توانايي بهره جستن از مزاياي فناوريهاي موجود و برخورداري از بازار داخلي يا خارجي بزرگ اهميت مييابد.
سرانجام، زماني كه كشورها به سمت مرحله توسعه مبتني بر نوآوري حركت ميكنند، تنها در صورتي دستمزدهاي بالا و استانداردهاي زندگي متناسب با آن حفظ خواهد شد كه كسب وكارها توانايي رقابت از طريق پيشرفته ترين فرآيندهاي توليد و نوآوري محصولات جديد را داشته باشند. کشور ایران در حال گذار از مرحله منبع محور به مرحله کارائی محور میباشد البته در بخشهای خاص و دانش بنیان اقتصاد مبتنی برنوآوری هم مشاهده میگردد.
برای اشتغالزایی الزاماتی وجود که دارد که باید این الزامات برآورد شوند. برای اشتغالزایی باید توسعه کارآفرینی رخ دهد و برای توسعه کارآفرینی در کشور باید توسعه انواع کسب وکار را داشته باشیم و توسعه انواع کسب وکار باید بستر سازی مناسب برای انواع کسب وکار داشته باشیم و همچنین فرصتهای کسب وکار در کشور احصا و ایجاد شود و برای این منظور باید استراتژی های توسعه کشور تبین گردد.
- 19
- 3