ادبیات جاری ایران پس از انقلاب اسلامی تغییر کرد؛احساس هویت،برای کسانی که پیش تر در مناسبات و محاسبات جامعه نادیده انگاشته می شدند دستاورد بزرگی است که امام به ملت ایران هدیه داد.
هر چند بیست و هشت سال از وفات امام خمینی (ره ) می گذرد اما آموزه های ایشان هنوز همچون چراغی ، راه انقلاب ایران را روشن می کند.
امام خمینی بدون تردید از ساده زیست ترین رهبران جهان بود و هست.
ایشان در حالی توانست بزرگترین انقلاب جهان به را به پیروزی برساند که ایران با باور "توانستن" فاصله ای عظیم را دارا بود.
نفت پیش از پیروزی انقلاب در حالی بزرگترین منبع درآمدی ایران محسوب می شد که در عملیات اکتشاف تا تولید و انتقال ، ایرانی ها نقشی کمرنگ را از آن خود کرده بودند.نفت ملی در سایه پیشرفته ترین تجهیزات غربی تولید می شد تا ایرانیان کمترین دانشی از علوم روز را دارا باشند.
مدیران امروز صنعت نفت از خاطرات آن روزها به وفور خاطراتی را بازگو کرده اند.از واردات صفر تا صد درصدی قطعات و شکل گیری صنایع مونتازی بزرگ در کشور.
پس از انقلاب اما،اتفاقاتی بسیار عظیم به وقوع پیوست . باور توانستن سبب شد عملکرد ایران تغییراتی جدی را تجربه کند . به همین ابور ایران توانست سال های سخت جنگ را پشت سر بگذارد.
بررسی ها نشان می دهد اقتصاد در اندیشه های ان امام بزرگوار جایگاهی مهم را دارا بود.
حمایت از مستضعفین
این جمله امام را ایرانی ها بارها شنیده اند. من یک تار موی این کوخ نشینان را به همه ی کاخ نشینان عالم نمی دهم. ادبیات جاری ایران در این دوره تغییر کرد.احساس هویت،برای کسانی که پیش تر در مناسبات و محاسبات جامعه نادیده انگاشته می شدند دستاورد بزرگی است که امام به ملت ایران هدیه داد.
آیت الله موسوی اردبیلی در اولین کنگره بررسی اندیشه های اقتصادی حضرت امام خمینی ، در مقاله ای در خصوص نظرات اقتصادی ایشان گفته اند: حضرت امام(س) در اقتصاد به «نظام» قایل بودند. البته نظام، هدف می خواهد. هدف نظام را هم خودشان در جاهایی اشار نموده اند. مثلاً باید اقتصاد طوری عمل کند که فقر در جامعه نباشد. مستضعف نباشد. اگر همۀ موارد: انفال، زکوات، فیء، مالیات، معادن، اراضی «مفتوح العنوه» دست به دست هم بدهند؛ می توانند توزیع را به گونه ای تغییر دهند که به هر کس، به مقداری که استضعاف اقتصادی نباشد، برسد.
در ادامه مقاله ایشان آمده است: "حضرت امام(س) بر خودکفایی در اقتصاد تأکید داشته اند. معنای خودکفایی را خودشان ذکر کرده اند؛ فرموده اند: چون اگر خودکفا نباشیم، وابسته خواهیم بود. سلطۀ اقتصادی به همراه خود، سلطۀ سیاسی هم می آورد. لذا بر مسلمانان لازم است - ولو این که با قدم های آهسته جلو بروند - خودکفایی را ملاک حرکت خود قرار دهند. ایشان در این مقاله تاکید دارند:" حضرت امام(س) انسان را محور می دانند. علوم اقتصادی جزو علوم انسانی است. انسانها در نظام های مختلف، با هم فرق دارند. البته ایشان نمی گویند فقط مسائل اقتصادی؛ اجتماعی یا سیاسی هر چه می خواهد باشد.انسان را باید محور کنیم. ما باید در نظام اقتصادی اسلامی، انسانی را تربیت کنیم که دیگر آن کسی نباشد که اصالت را از خدا بگیرد و به خودش بدهد. دیگر کسی نباشد که اصل را در فرار از رنج و جلب و جذب نفع بداند. چون اگر قرار باشد این جوری باشد، این انسان نمی تواند محور اقتصاد اسلامی باشد. در اقتصاد اسلامی، انسان اسلامی می خواهیم، انسانی که در مسیر قرب خداوند است. یعنی از خودگذشته، یعنی به خدا وصل شده. همه چیز را از این زاویه می بیند. حتی مسألۀ اقتصاد، احیای موات، مالکیت، ملکیت و نظایر اینها را. "
خودداری از واردات کالاهای مصرفی
ایشان به همان میزان که بر خودکفایی تاکید داشته و با جملاتی صریح ملت را در این حوزه رهنمود می کردند مخالفت خود با واردات کالاهای مصرفی را نیز گوشزد می کردند.در بخشی از فرمایشات ایشان آمده است : «... بر دولتها و دست اندرکاران است چه در نسل حاضر و چه در نسلهای آینده، که از متخصصین خود قدردانی کنند و آنان را با کمک های مادی و معنوی تشویق به کار نمایند. و از ورود کالاهای مصرف ساز و خانه برانداز جلوگیری نمایند. غرب جز تباهی شما و اغفالتان از سرنوشت کشورتان و چاپیدن ذخایر شما و به بند استعمار و ننگ وابستگی کشیدن تان و مصرفی نمودن تان به چیز دیگری فکر نمی کند».
در بخشی از سخنان ایشان تاکید شده است : «... اصولاً جهت گیری اقتصاد اسلام، در راستای حفظ منافع محرومین و گسترش مشارکت عمومی آنان در مبارزه اسلام با زراندوزان، بزرگترین هدیه و بشارت آزادی انسان از اسارت فقر و تهیدستی است».
پذیرش مالکیت
در حالی که بحث بر سر حدود مالکیت در سال های ابتدایی انقلاب بحثی بسیار داغ در جامعه ایران بود ، حضرت امام نظام مد نظرشان را این گونه توضیح می دهند :
«... نه رژیمی است اسلام مثل رژیم امریکا و انگلستان، و نه رژیمی مانند رژیم کمونیزم و مارکسیسم لنینیسم است که با مالکیت فردی مخالف و قایل به اشتراک می باشند به اختلاف زیادی از دوره های قدیم تاکنون. حتی اشتراک در زن و همجنس بازی بوده و یک دیکتاتوری و استبداد کوبنده در برداشته، بلکه اسلام یک رژیم معتدل، با شناخت مالکیت و احترام به آن به نحو محدود در پیدا شدن مالکیت و مصرف که اگر به حق به آن عمل شود چرخ های اقتصاد سالم به راه می افتد و عدالت اجتماعی که لازمۀ یک رژیم سالم است تحقق می یابد».
تاکید بر فعالیت مولد
فرشاد مومنی ، کارشناس اقتصادی و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی در مقاله ای در دومین سمینار بررسی اندیشه های اقتصادی حضرت امام بر این نکته تاکید دارد که ایشان حمایت از فعالیت های مولد را مورد تاکید قرار داده اند . در این خصوص ایشان می فرمایند " مساله کشاورزی در کشور ما در راس امور است . به حمد الله مملکت از نظر منابع طبیعی همه چیزش خوب است ، آب و زمین خوب دارد و مردمش آگاه و در فکر کشاورزی هستند . دولت باید آنها را تشویق و تقویت نماید و امکانات لازم را در اختیار آنها بگذارد . همچنین ایشان در صحیفه نور می فرمایند : " ما خواستار یک صنعت ملی و مستقل هستیم که در اقتصاد مملکت ادغام شده و همراه با کشاورزی در خدمت مردم قرار گیرد".
بر این اساس در مقاله فرشاد مومنی تاکید شده است محور بعدی که سخت مورد توجه ایشان قرار داشت این است که در یک برنامه راهگشای فقرزدایی ، مجموعه متنوعی از اقدامات سلبی و ایجابی به طور همزمان در دستور کار قرار داشته باشد .
ایشان در پرسش و پاسخی که چند ماه قبل از پیروزی انقلاب با خبرنگاران داشته اند به صراحت تاکید می کنند هدف از اصلاحات ارضی شاه این بود که بازاری برای کشورهای خارجی ایجاد کند؛ اما اصلاحات ارضی که ما خواستار آنیم، کشاورزی را از محصول کارش بهره مند خواهد ساخت و مالکانی را که بر خلاف قوانین اسلامی عمل کرده اند ، مجازات خواهد کرد . اگر ما به قدرت برسیم ، ثروت هایی را که این مالکان به ناحق متضرف شده اند ، ضبط می کنیم و بر اساس حق و انصاف میان محتاجان، مجددا توزیع خواهیم کرد.
ایشان مکرر اظهار داشته اند در هر کشور کارگر و کشاورز اساس آن کشورند.اساس اقتصاد کشور وابسته به کار کارگر و کشاورز است.
- 11
- 1
