به گزارش خبرآنلاین،اگرچه برخی تحلیلگران معتقدند که گاهی شرایط تحریم و محدودیت می تواند موجب رشد تولید داخلی شود و این یک تجربه جهانی است،اما این اتفاق زمانی می افتد که سیاست گذاری و برنامه ریزی دقیقی با توجه به پتانسیل ها و توان کشور،صورت بگیرد.کما اینکه در دوران جنگ تحمیلی نیز،این تجربه در اقتصاد کشور بدست آمد.
با این حال،آنچه در دوران تحریم هایی که در زمان دولت دهم اتفاق افتاد،به نوعی سیاست گذاری انحرافی برای اقتصاد کشور بود.به طوری که صنایعی که اقتصادی نبودند،تقویت شدند و صنایعی که باید مورد حمایت قرار می گرفتند،به حاشیه رفتند.
محمد اسدیان و محمد اسماعیلی، دو کارشناس اقتصادی که هر دو تولیدکننده داخل نیز هستند، در گفت و گو با خبرگزاری خبرآنلاین، وضعیت تولید دوره تحریم ها را تحلیل کردند.
اسماعیلی با اشاره به اینکه زمان تحریم، دانش به وجود آمد، گفت:« به هر حال باید در نظر داشت که دانش زاییده احتیاج است، در زمان تحریم ها چون احتیاج داشتیم، دانش کسب شد. اما بحثی که به تولید داخل صدمه زد، استفاده از تجهیزات قدیمی و غیرقابل ترمیم بود و از سوی دیگر برای بدست آوردن مواد اولیه باید هزینه بیشتری پرداخت می شد.»
او ادامه داد:« نتیجه این شد که کالای تمام شده با قیمت بالا ولی با کیفیت پایین در کشور عرضه شد. در آن دوره چون رقیبی نیز وجود نداشت و وارداتی صورت نمی گرفت، مصرف کننده داخلی مجبور بود که آن کالا را به هر صورتی که ارائه می شود استفاده کند.»
اسماعیلی با اشاره به اینکه مردم مجبور بودند قانع باشند، گفت:« در زمان تحریم ها مصرف کننده ناچار بود خود را به کالاهایی که ارائه داده می شد، قانع کند. به طور مثال، در زمینه دریایی، با توجه به برنامه ای که معاونت رییس جمهوری زمان آقای احمدی نژاد داشت، مجبور بودند که از تولید داخل خرید کنند. »
او اظهار داشت :« خوب شد که زمان تحریم ها توانستیم دانشی را تولید کنیم، اما رها شد. هم اکنون جنس بی کیفیت و قیمت تمام شده بالا که از گذشته وجود داشت با یک رقیبی به نام واردات مواجه شد.»
قیمت بالا، کیفیت پایین
محمد اسدیان دیگر کارشناس اقتصادی هم معتقد است:« در زمان تحریم ها اولین موضوعی که بیش از همه چیز بر اقتصاد کشور لطمه زد، بحث روانی آن بود. در بخش تولید کشور مشکلی که وجود داشت این بود نقل و انتقال پول بود. تولید کننده اگر می خواست مواد اولیه را از خارج تامین کند، نقل و انتقال پول را از طریق صرافی انجام می داد. این موضوع خود باعث می شد که ۵ الی ۱۰ درصد اضافه بها پرداخت شود.»
او ادامه داد:« از طرف دیگر با توجه به اینکه باید تولید به روز می بود، تجهیزات و دستگاه نیز باید به روز می شدند. چون در داخل چنین امکانی وجود نداشت، تولید کننده ها یا بایستی از بی کیفیت ترین برندها وارد می کردند یا ماشین آلات دست دوم را استفاده می‌کردند.»
اسدیان عنوان کرد:« در این سال ها نتوانستیم ماشین آلات را به روز کنیم و با فرسوده های قدیمی کار می کردیم. از طرفی مواد اولیه نیز گران تر شد، به همین ترتیب، محصول تولیدی طبیعتا در بحث جهانی کیفیت بسیار پایینی پیدا کرد. توان رقابت محصول در آن زمان اصلا نداشتیم.»
محصول داخلی گران تر از محصول خارجی
اسدیان عنوان کرد:« در بحث فروش محصول،محصول داخلی ۳۰ درصد گران تر از محصول خارجی بود، چون هزینه های دستمزد بالا بود، مواد اولیه گران و تکنولوژی خوب در کشور وجود نداشت. پس نمی توانستیم محصول را در بازار خارجی به فروش بگذاریم و ناچار بودیم که در داخل این محصولات را به فروش بگذاریم. اما این در حالی بود که بازار داخلی دچار یک جو روانی تحریم ها قرار گرفته بود. به همین ترتیب، فروش کالا چه در داخل و چه در خارج با مشکل رو به رو بود.»
اسدیان با اشاره به اینکه زمانی فروش کالاهای داخلی جواب می دهد که کیفیت داشته باشد، گفت:« تحریم ها به نفع افرادی که قدرت داشتند و دسترسی به رانت شدند تمام شد. آن ها توانستند با وارد کردن کالا و فروش آن در بازارهای داخلی سودی ببرند.»
او ادامه داد:« تحریم از این جهت برای افرادی که تنها واردات می کردند خوب شد. چون جنسی را که ارزش واحد ۱۰۰ واحد بود را در داخل ایران ۱۵۰ واحد ارائه می کردند و چون رقیبی نیز در این راستا وجود نداشت ۳۰۰ واحد به فروش می رساندند. به همین ترتیب، تولید کشور با مشکل رو به رو شد. از طرف دیگر سیاست های دولت نیز در این راستا مناسب نبود. به همین دلیل تولید داخل از جهت های مختلفی ضربه دید.»
اسدیان گفت:« دولت احمدی نژاد برای اینکه به دنیا نشان دهد که تولید تاثیری بر کشور نداشته، یک سری صنایع و بخش های اقتصادی که هیچ توجیهی در کشور ندارند را تقویت کرد. به طور مثال، بخش خودرو سازی کشور را تقویت داد. اکنون شاهد هستیم که خوردوهای غیر استاندارد با هزینه تمام شده بالا در کشور عرضه می شود.»
- 19
- 3
