چهارشنبه ۲۱ آذر ۱۴۰۳
۱۳:۴۲ - ۱۳ آبان ۱۴۰۳ کد خبر: ۱۴۰۳۰۸۱۰۰۵
آموزش و پرورش

واقعا دو میلیون کودک در سن تحصیل داریم که مدرسه نمی‌روند؟

ترک تحصیل,عدم تحصیل دانش آموزان در ایران

روزنامه فرهیختگان نوشت: چندی پیش یکی از رسانه‌ها با استناد از سخن یکی از مدیران آموزش و پرورش عدد ۷۹۰ هزار غائب یا همان دانش آموز بازمانده از تحصیل را مطرح کرد.

این درحالی است که فرشاد ابراهیم‌پور، نماینده مجلس دوازدهم و عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی، درباره آمار واقعی دانش آموزانی که ترک تحصیل کرده اند  گفته بود: « آمار ثبت‌نام نشدن ۷۹۰ هزار دانش‌آموز، آماری است که وزارت آموزش و پرورش عنوان کرده است، ولی مشکلات اقتصادی، آگاهی ناکافی از رفع موانع آموزشی و مشکلاتی در محل به دلیل جابه‌جایی محل سکونت به وجود آمده است، باعث شده تا والدین و دانش‌آموزان به مرحله ثبت‌نام نرسند. آمار واقعی دانش آموزانی که موفق به ثبت نام در مدارس نشده اند بیش از آماری است که نهادهایی مانند آموزش و پرورش مدعی آن است می باشد.  امسال حدود ۲ میلیون دانش‌آموز ثبت‌نام نشده‌اند.»

در ماجرای تعداد دانش آموزان بازمانده از تحصیل چند پرسش اساسی وجود دارد. پرسش اول این است که کدام دسته از دانش آموزان را دانش آموزان بازمانده از تحصیل می‌دانند؟ پرسش بعدی این است که شاخص بازماندگی از تحصیل چیست؟ 

در تحلیل اعداد مطرح شده از سوی مرکز آمار، کارشناسان حوزه آموزش می‌گویند که آمار دانش آموزان براساس ثبت نام است. دانش آموزان در سامانه مخصوص سیداس کدملی ثبت می‌کنند. اشکال جدی که در این رابطه وجود دارد، این است که آماری که معمولا از سازمان ثبت احوال به عنوان متولدین دریافت می‌کنند، آمار معمولا سالیانه است. یعنی از یک فروردین تا اسفندماه است. مشمولین پایه اول، از یک مهر تا ۳۱ شهریور سال بعد است. در اینجا یک تفاوتی میان مخرج کسر به وجود می‌آید. ما تعداد افرادی که در اینجا ثبت نام می‌کنند را داریم. اما معمولا مخرج کسر اشتباه است. چرا که ثبت احوال سال شمسی را ملاک قرار می‌دهد. در صورتی که ملاک باید سال تحصیلی باشد. یعنی متولدین ۱ مهر تا شهریور سال بعد باید ملاک ما باشد. نکته بعدی این است که ما یک آمار ثبت نام واقعی داریم و یک آمار کلاس رفتن واقعی است. البته این ماجرا در پایه‌های متوسطه بیشتر است. دانش آموز ثبت نام کرده و به صورت خودکار نیز در سیستم، ثبت نام سال بعد او انجام می‌شود. اما با آغاز سال تحصیلی، آن دانش آموز در کلاس و مدرسه حضور ندارد. در چنین مواردی نیز آمار سیستمی با آمار واقعی، متفاوت است.

معیار و شاخص بازماندگی از تحصیل چیست؟

دانش آموزانی که طبق سال تولدشان، باید در پایه‌های مشخص تحصیل کنند ولی در پایه‌های معین شده برای سال تولدشان ثبت نام نکرده‌اند را دانش آموز بازمانده از تحصیل می‌گوییم. ترک از تحصیل نیز وقتی است که دانش آموز یک پایه را می‌خواند و برای خواندن پایه بعدی به مدرسه نمی‌رود. مثلا دانش آموز کلاس اول را می‌گذراند و دیگر برای تحصیل پایه دوم به مدرسه نمی‌رود.  نکته مهم در این بین این است که حتی آماری سیستمی نیز امکان خطا دارد و ما عدد واقعی دانش آموزان بازمانده از تحصیل را هیچوقت نداریم. چرا که آموزش و پرورش نرخ واقعی را اعلام نمی‌کند. نکته دیگر این است که معمولا پیش از آغاز امتحانات دی ماه، آموزش و پرورش مناطق، لیستی از اسامی دانش آموزان غایب را تهیه می‌کند و از مدیران مدرسه می‌خواهد که آن‌ها را برای سپری کردن فصل امتحانات، به مدرسه بازگردانند. اما آنچه که اتفاق می‌افتد، این است که این دانش آموزان روی کاغذ به مدارس برمی‌گردند و در واقعیت اتفاقی نمی‌افتد. هرچند که گفته می‌شود دلایل بازماندن از تحصیل توسط مدیران بررسی شود و دانش آموزان را به تحصیل بازگردانند اما روند و شیوه مشخص یا مسئول مشخصی در این رابطه در آموزش و پرورش وجود ندارد و عمدتا این کار به عهده مدیران مدرسه است و مدیران مدرسه نیز در کنار سایر کارهای دیگر باید این کار را پیش ببرد.

بازماندگان از تحصیل عمدتا دانش آموزان بی‌شناسنامه هستند

عادل برکم کارشناس آموزشی می‌گوید که عمده دانش آموزان بازمانده از تحصیل، دانش آموزان بی‌شناسنامه هستند. به هر دلیلی، این اتفاق افتاده است. یعنی امکان دارد که ریشه ایرانی بودن آن‌ها ثابت نشده یا به دلایلی دیگر از دریافت شناسنامه بازمانده‌اند. این افراد، جمعیت قابل توجهی هستند و طبق گفته برکم، اختلاف آمار بازماندگان از تحصیل نیز متاثر از بی‌شناسنامه بودن برخی از دانش آموزان است. او به فرهیختگان می‌گوید:« ماجرایی که همیشه وجود داشت، این است که برخی از مدیران ادرات، ثبت نام‌های شناسنامه‌ای و سامانه‌ای انجام می‌دهند و امکان دارد این ثبت نام‌ها برخی‌شان آمارسازی باشد. این پدیده همیشه شامل آموزش و پرورش بوده است و معمولا این پدیده در مناطقی که توجه به کاهش آمار بازماندگان از تحصیل وجود دارد، بالاتر است. یعنی مدیران شناسنامه‌ جمع آوری و کدملی ثبت می‌کنند. در صورتی که این افراد حضور واقعی در مدارس ندارند.»

برکم عنوان می‌کند که سنجش آمار دانش آموزان محصل و بازمانده از تحصیل با توجه به تعداد ثبت نامی‌ها نیز امکان پذیر نیست.« مساله دیگر این است چرا این آمارها را خود آموزش و پرورش منتشر می‌کند؟ قطعا مراکز مستقل و ثالثی در این رابطه نیاز است تا مساله‌ای مانند عدالت آموزشی و یا نرخ پوشش تحصیلی را پایش کنند و توسل به آمار آموزش و پرورش در این بین قابل اتکا نیست.»

او معتقد است که شاخص مرکز آمار نیز در رابطه با تعداد دانش آموزان محصل و بازمانده از تحصیل، مشخص نیست.« وقتی که تفکیک یک آمار مشخص شود، می‌توان صحت سنجی کرد. کافی است که تعدادی از شهرها، آموزش و پرورش مناطق و استان اعلام شود تا مشخص شود این آمار از کجاست. اما آمار کلی دادن قابلیت صحت سنجی ندارد. آنچه که می‌توان به صورت شهودی از اوضاع به دست آورد، این است که بازماندگی از تحصیل چه از نوع آشکار و چه از نوع نهان آن، آمار بالایی است. در بسیاری از مناطق که مدارس هم وجود دارند، اگر دانش آموز هم حضور پیدا کند؛ شما نمی‌توانید کیفیت آموزش را تضمین کنید که به صورت قابل قبولی اتفاق می‌افتد و این نیز شکل دیگری از بازماندگی از تحصیل است و صرفا حضور در مدرسه را نمی‌توان مستند شمرد. با این رویکرد، بازماندگی از آموزش و تحصیل، آمار قابل توجهی است.»

  • 12
  • 1
۵۰%
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
ویژه سرپوش