مسئولان فوتبال ایران از مدت‌ها قبل در نظر داشتند پروژه کاهش تیم‌های لیگ برتری و جلوگیری از فعالیت باشگاه‌هایی که تراز مالی شفاف و مجوز حرفه‌ای ندارند را اجرایی کنند. در برنامه‌ریزی‌های ابتدایی قرار بود این طرح از لیگ برتر نوزدهم اجرایی شود؛ منتهی به خاطر الزامات کنفدراسیون فوتبال آسیا و تهدید به حذف تیم‌های بدهکار، مسئولان فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ به‌صراحت اعلام کردند که این پروژه ممکن است از سال آینده انجام شود.به این ترتیب هم احتمال حذف سهمیه‌های ایران در آسیا وجود دارد و هم حذف باشگاه‌های لیگ برتری!
نخستین تهدید تاج
نخستین‌بار مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال دو روز قبل در حاشیه مراسم افتتاح ساختمان جدید هیأت فوتبال استان تهران درباره احتمال کاهش تیم‌های لیگ برتری صحبت کرد تا این بحث شکلی کاملا جدی به خود بگیرد. تاج گفته بود: «در مورد حق پخش تلویزیونی هم باید بگویم که باید به سمت الزامات AFC برویم و از حق پخش استفاده کنیم. در قانون آمده که از طرف جایی به تیم‌ها هیچ کمکی نشود و در سمت دیگر از حق پخش استفاده کنیم. ما قانون کمک‌نکردن را اجرا کردیم، اما بندی که در رابطه با حق پخش بود، اجرا نشد.
در این زمینه، جلسات خوبی با شخص داورزنی و مسئولان مربوطه داشتیم و امیدوارم یک‌بار به جمع‌بندی برسیم؛ این صحبت‌ها معنایش این نیست که تیم‌های با کیفیت پایین را در لیگ نگه داریم. با قانون جدیدی که سازمان لیگ اعمال خواهد کرد، قرار است که برخی از تیم‌هایی که اوت نشده‌اند، هم در لیگ نباشند. تیم‌ها برای فصل آینده باید گارانتی بدهند. این قانون کاری به حق پخش ندارد و تیم‌ها باید برای حضور در لیگ برتر و حتی لیگ دسته اول گارانتی بدهند.ممکن است تعداد تیم‌های لیگ برتری کاهش پیدا کند.»
جلسه مهم با داورزنی
رئیس فدراسیون فوتبال یک روز بعد از این صحبت‌ها جلسه‌ای با محمدرضا داورزنی، معاون ورزش قهرمانی وزارت ورزش برگزار کرد که یکی از موارد مهمی که مورد بحث قرار گرفت، وضع باشگاه‌های بدهکار بود. برای فصل جاری رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا با مساعدت فدراسیون فوتبال، سازمان لیگ و وزارت ورزش و رایزنی‌هایی انجام شده بود که باشگاه‌های ایرانی بدهکار توانستند مجوز حضور در مسابقات را به دست بیاورند.
حتی چندی پیش روابط‌عمومی وزارت ورزش اعلام کرد که AFC باشگاه استقلال را به خاطر بدهی حذف کرده بود که با مذاکرات مستمر این مشکل حل شد؛ البته در همین امسال نفت تهران قهرمان جام حذفی به خاطر وضع نامشخص مالی و مدیریتی از لیگ قهرمانان آسیا حذف شده بود. در چنین شرایطی برای فصل آینده سختگیری‌های کنفدراسیون فوتبال آسیا بیشتر شده و اخطارهای رسمی به فدراسیون فوتبال داده شده است که تیم‌های صعود‌کرده به لیگ قهرمانان اگر نتوانند با صورت‌های مالی شفاف و بدون بدهی وارد مسابقات شوند، AFC رسما آنها را حذف خواهد کرد! از همین رو مهدی تاج در جلسه خود با داورزنی رسما درخواست کرده وزارت ورزش برای حل مشکل پرسپولیس و استقلال به آنها کمک کند.
سال‌ها مصلحت‌اندیشی باشگاه‌ها درآمدی ندارند
داستان بسیار مهم اینجاست که آیا فدراسیون و سازمان لیگ پس از سال‌ها مصلحت‌اندیشی می‌توانند این برنامه خود را عملی کنند یا خیر. مهدی تاج بارها و بارها در مصاحبه‌های مختلف اعلام کرده اصراری به برگزاری لیگ با حضور ١٨ تیم ندارند. حالا ماجرای تهدیدهای کنفدراسیون فوتبال آسیا و بدهی باشگاه‌ها بهترین بهانه برای کاهش تیم‌های لیگ برتر و لیگ یک است. البته مدیران فدراسیون در شرایطی تمام تلاش خود را می‌کنند که با این سیاست‌ها به قوانین بین‌المللی نزدیک شوند که بسیاری از موارد حرفه‌ای روز فوتبال جهان در فوتبال ایران رعایت نمی‌شود.
اصلی‌ترین منبع درآمد در فوتبال روز دنیا قرارداد حق پخش تلویزیونی است که ٧٠درصد درآمدهای یک سال از طریق آن در کشورهای دیگر به دست می‌آید. در ایران اما باشگاه‌ها از دریافت حق پخش تلویزیونی محروم هستند و صداوسیما حتی یک ریال هم به آنها پرداختی ندارد. از آنجا که قانون کپی‌رایت در کشور هم به خوبی اجرا نمی‌شود، باشگاه‌ها عملا نمی‌توانند از محل فروش پیراهن و محصولات اورجینال مختلف به هواداران درآمدزایی داشته باشند.یکی دیگر از مباحث مهم نیز قراردادهای تبلیغات محیطی است که در سال‌های اخیر با مشکلات و شکست‌هایی بزرگ رو‌به‌رو شده است. این مسائل به خوبی نشان می‌دهد که با این اقتصاد خراب نباید از باشگاه‌ها انتظار داشت که تراز مالی مثبت داشته باشند.
ضرر چند ١٠ میلیاردی سنگین مدیران به باشگاه‌ها
در ٤ سال گذشته سازمان لیگ به‌عنوان نماینده باشگاه‌ها اقدام به عقد قرارداد با اسپانسرهای تبلیغات محیطی کرده است. در قرارداد دو ساله ١٦٠میلیارد تومانی با ایران‌نوین ٦٩میلیارد تومان خسارت به این شرکت داده شد و هنوز تسویه حساب کامل با این شرکت انجام نشده و آنها تا آذرماه بعد از دو سال تأخیر وقت دارند که ١٩میلیارد از مطالبات سازمان لیگ را پرداخت کنند! برای قرارداد ٥٠میلیارد تومانی سال قبل تبلیغات محیطی نیز طبق اعلام رسمی مدیران سازمان لیگ هنوز ٣٥میلیارد تومان از پول قرارداد از اسپانسر گرفته نشده و کار به دادگاه و دعوای حقوقی کشیده شده است.
امسال هم اسپانسر ٦٧ میلیاردی تا به این‌جا که تنها چند روز به پایان مسابقات باقی مانده، فقط ١٧میلیارد از پول قرارداد را پرداخت کرده و برای ٥٠میلیارد دیگر باز هم کار به دعوا حقوقی و دادگاه رسیده است. این آمار ساده نشان می‌دهد که مدیران فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ خودشان مشکلات بسیار زیادی برای باشگاه‌ها به وجود آورده‌اند.اگر این پول‌ها به‌عنوان خسارت هدر نمی‌رفت و به باشگاه‌ها پرداخت می‌شد، قطعا آنها می‌توانستند بدهی‌های خود را پرداخت کنند.
مگر سال قبل نگفتند بدهی‌ها پرداخت شد؟
بدون تردید تا وقتی شفافیت در قراردادهای مالی فدراسیون و سازمان لیگ وجود نداشته باشد، کاهش تیم‌های لیگ برتری هم چیزی را درست نمی‌‌کند. حذف تیم‌های ایرانی از لیگ قهرمانان آسیا البته مهمترین بهانه برای سختگیری مدیران فوتبال است. منتهی آنها برای سال گذشته اعلام کردند که با گرفتن سفته و تسویه حساب بخش قابل توجهی از بدهی‌ها مجوز حضور باشگاه‌ها در لیگ قهرمانان آسیا را صادر کردند. اگر این اتفاق فصل گذشته رخ داد، پس چرا حالا دوباره مدیران فدراسیون از بدهی باشگاه‌های آسیایی چون پرسپولیس و استقلال صحبت می‌کنند؟ آیا آنها سال گذشته هم مصلحت‌اندیشی کردند؟
- 13
- 4
