بهگزارش انتخاب و به نقل از دیلی میل؛ در اعماق شنهای «تانیس»، پژوهشگران ۲۲۵ پیکرهی تشریفاتی بهطرز خارقالعادهای ظریف و دقیق را یافتند که در الگوی آیینی مرموزی چیده شده بودند؛ نکتهی عجیبتر اینکه خود مقبره هیچ جسدی در بر نداشت.
این کشف نهتنها بهدلیل گستردگیاش، بلکه بهخاطر پیامدهای گیجکنندهاش جامعهی باستانشناسی را شگفتزده کرده است.
بیش از نیمی از این پیکرهها زن بودند؛ موضوعی تقریباً بیسابقه در دفنهای سلطنتی، که پرسشهای تازهای دربارهی آداب تدفین در دورهی پرآشوب «دوره میانی سوم» مصر ایجاد میکند.
این مجسمهها در آرایشی ستارهمانند و ردیفهایی کاملاً منظم قرار گرفته بودند؛ طرحی آیینی که نزدیک به ۳۰۰۰ سال دستنخورده باقی مانده بود.
این نخستین بار در حدود ۸۰ سال گذشته است که پیکرههایی دستنخورده در یک مقبرهی سلطنتی در تانیس کشف میشوند؛ موضوعی که این یافته را پس از کشفیات دههی ۱۹۴۰ به یکی از مهمترین اکتشافات این محوطه تبدیل میکند.
شگفتانگیزتر از همه، نمادهای سلطنتی روی این خدمتکاران کوچک تأیید میکند که این مقبرهی خالی به «فرعون شوشنگ سوم» تعلق داشته است؛ فرمانروایی که محل دفن او دهههاست ذهن مصرشناسان را درگیر کرده. او از سال ۸۳۰ تا ۷۹۱ پیش از میلاد حکومت میکرد.
این افشاگری باورهای دیرینه را زیر و رو کرده و دوباره این پرسش را زنده میکند که چرا جسد فرعون هرگز به مقبرهی خودش منتقل نشد.
تیم کاوش طی ۱۰ روز و حتی در طول شب، پیکرهها را با احتیاط تمام خارج کردند تا شرایط شکنندهی آنها حفظ شود.
پس از مطالعه، پیکرهها در موزهای در مصر به نمایش گذاشته میشوند تا مردم بتوانند نگاهی کمنظیر به آداب تدفین یکی از مرموزترین فرعونهای تاریخ داشته باشند.
«فردریک پایرودو»، مصرشناس فرانسوی، روز جمعه در پاریس به خبرنگاران گفت این کشف «شگفتانگیز» است، زیرا دیوارهای مقبرهای دیگر در همین محوطه، و بزرگترین تابوت سنگی آن، نام شوشنگ سوم را بر خود دارد.
او پرسید: «چرا او در این مقبره دفن نشده است؟»
و ادامه داد: «برای هر فرعون، ساختن یک مقبره نوعی قمار است؛ چون هیچوقت مطمئن نیستید که جانشینتان واقعاً شما را در آنجا دفن کند.»
او با لبخند افزود: «اکنون کاملاً روشن است که این قمارها همیشه موفق از آب درنمیآیند.»
شوشنگ سوم در دورهای آشفته از تاریخ مصر حکومت میکرد؛ دورهی میانی سوم که با تکهتکه شدن قدرت سیاسی و کشمکشهای فراوان بر سر سلطنت همراه بود.
پایرودو گفت دوران حکمرانی او آکنده از «یک جنگ داخلی بسیار خونین میان مصر علیا و سفلی بود؛ دورهای که چندین فرعون برای کسب قدرت با یکدیگر میجنگیدند.»
ازاینرو احتمال دارد که روند جانشینی مطابق برنامه پیش نرفته و جسد فرعون هرگز وارد مقبرهی تعیینشده نشده باشد.
احتمال دیگر نیز این است که بقایای او بعدها بهدلیل غارتگریها جابهجا شده باشد.
مصرشناس فرانسوی «پییر مونته» نخستینبار این مقبرهی سنگآهکی را در سال ۱۹۳۹، در کنار معبد آمون، کشف کرد.
اگرچه این مقبره در دوران باستان غارت شده بود، اما بزرگترین تالار چهارگانهی آن همچنان تابوت گرانیتی «اوسورکن دوم»، یکی از فرعونهای دودمان بیستودوم را در خود داشت.
تیم پژوهشی پیش از این سه گوشهی دیگر مقبرهی باریکی را کاوش کرده بودند که در آن یک تابوت بزرگ بینام قرار داشت.
پایرودو گفت: «وقتی چند پیکره را کنار هم دیدیم، فوراً فهمیدیم که با کشفی شگفتانگیز روبهرو هستیم. دویدم بیرون تا به همکاران و مسئولان خبر بدهم. بعد از آن واقعاً کار سخت شد؛ چون روز قبل از تعطیلات آخر هفته بود و معمولاً ما ساعت دو بعد از ظهر کار را متوقف میکنیم. اما گفتیم: “این امکان ندارد!”»
او افزود چنین کشفی حتی در جنوب مصر، در «درهی پادشاهان» نزدیک لوکسور هم سابقه نداشته است—بهجز در مورد مقبرهی مشهور توتعنخآمون در سال ۱۹۲۲—زیرا اغلب این محوطهها در طول تاریخ بارها غارت شدهاند.
- 18
- 4
