به گزارش عصرایران، خبرگزاری رویترز در خبری مدعی شد که سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس در نامه‌ای به اعضای شورای امنیت، خواستار فعال سازی مکانیسم ماشه شدند.
عراقچی: ایران به اقدام غیرقانونی تروئیکای اروپایی درباره اسنپ‌بک پاسخ می‌دهد
وزیر خارجه ایران در پاسخ به تماس تلفنی وزرای خارجه تروئیکای اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اقدام سه کشور اروپایی، اقدام آنها در فعالسازی فرایند اسنپ‌بک را غیرقانونی و فاقد هرگونه مبنای حقوقی دانست و گفت ایران برای حفظ و تامین حقوق و منافع ملی خود به نحو مقتضی به این اقدام غیرقانونی و ناموجه سه کشور اروپایی پاسخ خواهد داد.
به گزارش ایسنا، وزرای امور خارجه سه کشور اروپایی و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی ساعتی قبل طی تماس تلفنی با «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران قصد خود برای اطلاع‌رسانی رسمی به شورای امنیت جهت آغاز فرایند موسوم به حل و فصل اختلاف در برجام را به اطلاع وزیر امور خارجه ایران رساندند و در عین حال بر آمادگی خود برای یافتن یک راه حل دیپلماتیک طی ۳۰ روز آینده برای حل و فصل موضوعات و جلوگیری از بازگشت قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت، تاکید کردند.
وزیر امور خارجه ایران اقدام سه کشور اروپایی در این زمینه را ناموجه، غیرقانونی و فاقد هرگونه مبنای حقوقی دانست. عراقچی با یادآوری عملکرد مسئولانه و مبتنی بر حسن نیت ایران در پایبندی به دیپلماسی برای حل و فصل مسائل مرتبط با موضوع هسته‌ای، تصریح کرد جمهوری اسلامی ایران برای حفظ و تامین حقوق و منافع ملی خود به نحو مقتضی به این اقدام غیرقانونی و ناموجه سه کشور اروپایی پاسخ خواهد داد.
عراقچی با تاکید بر جدیت ایران در دفاع از منافع و حقوق قانونی خود وفق حقوق بین‌الملل و پیمان منع اشاعه، ابراز امیدواری کرد سه کشور اروپایی با اتخاذ رویکردی مسئولانه و درک واقعیت‌های موجود، این حرکت نادرست خود را ظرف روزهای پیش روی به نحو مناسب اصلاح نمایند.
فرانسه: فعالسازی اسنپ‌بک به‌معنای پایان دیپلماسی با ایران نیست
«ژان-نوئل بارو» وزیر خارجه فرانسه با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی «ایکس»، نوشت: «من به همراه همکارانم، یوهان واده‌فول (وزیر خارجه آلمان) و دیوید لمی (وزیر خارجه انگلیس)، رسماً به شورای امنیت سازمان ملل متحد عدم پایبندی قابل توجه ایران به تعهداتش ذیل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را اطلاع داده‌ایم و روند موسوم به اسنپ‌بک را فعال کرده‌ایم. تشدید تنش‌های هسته‌ای ایران نباید بیشتر از این ادامه یابد.»
او مدعی شد: «این اقدام به معنای پایان دیپلماسی نیست: ما مصمم هستیم از دوره ۳۰ روزه که اکنون برای گفت‌وگو با ایران آغاز شده است، نهایت استفاده را ببریم. ما همچنان به دیپلماسی متعهد هستیم تا اطمینان حاصل کنیم که ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست پیدا نمی‌کند.»
سازوکار ماشه در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت گنجانده شده و به اعضای توافق اجازه می‌دهد در صورت ادعای «عدم پایبندی» یکی از طرف‌ها، تحریم‌های بین‌المللی علیه آن کشور را بازگردانند. این سازوکار طبق متن برجام، تنها در صورتی معتبر است که طرف‌های مقابل نیز به تعهدات خود پایبند باشند. مقامات ایرانی تاکید دارند که سه کشور اروپایی با عدم اجرای تعهدات اقتصادی و سکوت در برابر اقدامات آمریکا، صلاحیت استفاده از این سازوکار را از دست داده‌اند.
مقامات ایران نیز تاکید کرده‌اند اروپا به دلیل پایبند نبودن به تعهداتش در توافق هسته‌ای فاقد مبنای حقوقی و اخلاقی برای فعالسازی این سازوکار مقرر در این توافق علیه ایران است.
ایران اعلام کرده است پاسخ آن به بازگردانی تحریم‌ها «شدید» خواهد بود.
در همین راستا، «کاظم غریب‌آبادی»، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ظهر پنجشنبه، تأکید کرد: اروپایی‌ها با «کمال پررویی و گستاخی» ادعا می‌کنند که برجام را اجرا می‌کنند، در حالی که شاخص‌ها و اطلاعات موجود نشان می‌دهد آنها نه تنها برجام را اجرا نکرده‌اند، بلکه تحریم‌های جدیدی نیز از جمله علیه کشتیرانی و صنعت هوایی ایران وضع کرده‌اند.
معاون حقوقی وزارت خارجه ایران خاطرنشان کرد: این موضوع به طرف‌های اروپایی و اتحادیه اروپا به وضوح اعلام شده که اگر قصد سوءاستفاده از حسن نیت و تعاملات جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند و فرآیند اسنپ بک را آغاز کنند، طبیعتاً ایران هم واکنش لازم را انجام خواهد داد.
وی افزود: در صورت ارسال نامه از سوی اروپا، جمهوری اسلامی ایران نیز اقدام ویژه خود از جمله ارسال نامه یا اخطاریه به شورای امنیت را انجام خواهد داد.
غریب‌آبادی با هشدار درباره تبعات این اقدام گفت: در چنین شرایطی، مسیر تعامل سازنده‌ای که با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باز شده است مسیر کاملاً تحت تأثیر قرار گرفته و ادامه این روند تعاملی دیگر معنایی نخواهد داشت.
وی تأکید کرد: ما به آنها گفته‌ایم که در صورت وقوع چنین اقدامی، اروپا خود را از عرصه دیپلماتیک و گفت‌وگوها با ایران حذف خواهد کرد.
آلمان باز هم ایران را به اعمال مجدد تحریم‌ها تهدید کرد
یوهان واده‌فول، وزیر امور خارجه آلمان در موضعی دوگانه همزمان با تعهد به راه حل دیپلماتیک، ایران را به آغاز مکانیسم بازگرداندن تحریم‌ها تهدید کرد.
معاون عراقچی: اگر اروپا فرآیند اسنپ‌بک را آغاز کند، احتمالا مسیر تعامل با آژانس متوقف می‌شود
کاظم غریب‌آبادی معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه و در حالی که گزارش‌های منتشر شده حاکی از آن است که احتمالا سه کشور اروپایی امروز در نامه‌ای به شورای امنیت تصمیم خود برای استفاده از مکانیسم اسنپ‌بک (ماشه) را اطلاع خواهند داد، در گفت‌وگویی تلویزیونی می‌گوید: هفت سال است اروپایی‌ها برجام را اجرا نمی‌کنند و هر چند آنها با کمال پررویی و گستاخی می‌گویند اجرا می‌کنیم، ما به آنها گفته‌ایم اگر در حال اجرای برجام هستید گزارشی به ما بدهید که چه کار کرده‌اید.
معاون وزیر خارجه اضافه کرد: اطلاعات و شاخص‌های ما حاکی از این است که اروپا نه تنها برجام را در طول هفت سال گذشته اجرا نکرده است، بلکه حتی تحریم‌های جدیدی هم وضع کرد که آخرین آن چند ماه قبل علیه کشتیرانی و صنعت هوایی ایران بود.
وی عنوان کرد: برای طرف‌های اروپایی و اتحادیه اروپا روشن کردیم که اگر بخواهند از این موضوع سوءاستفاده کرده و به حسن نیت و تعاملات ایران و توجه ویژه‌ای که ایران برای حل و فصل دیپلماتیک موضوع دارد، بی اعتنایی کرده و فرآیند اسنپ‌بک را آغاز کنند، طبیعتاً ایران هم واکنش لازم را انجام خواهد داد.
معاون وزیر خارجه گفت: اگر آنها این نامه را بفرستند، ایران هم هشدار، اخطار یا نامه خود را به شورای امنیت خواهد فرستاد و همچنین به آنها اعلام کردیم که اگر این اقدام صورت بگیرد، مسیر تعاملی که الان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باز کردیم، کاملاً تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و احتمالا مسیر تعامل با آژانس متوقف خواهد شد.
غریب‌آبادی تصریح کرد: دیگر مفهومی ندارد که اگر آنها دنبال اسنپ‌بک بروند، ایران بخواهد به این روند تعاملی ادامه دهد و به آنها گفتیم اگر چنین اتفاقی رخ دهد، اروپا خودش را از عرصه دیپلماتیک و گفت‌وگوها با ایران حذف خواهد کرد.
بیانیه وزارت خارجه ایران درباره آغاز فرآیند اسنپ‌بک
در پی فعالسازی مکانیسم ماشه توسط سه کشور اروپایی، وزارت امور خارجه بیانیه داد.
متن این بیانیه به شرح زیر است:
«وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، اعلان فرانسه، آلمان و انگلیس (E3) به شورای امنیت در ارتباط با قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) را قاطعانه رد و به شدیدترین شکل ممکن محکوم می‌کند. این اقدام غیرموجه که برخلاف سازوکار حل و فصل اختلافات (DRM) در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) می‌باشد، تلاشی غیرقانونی و ناموجه برای بازگرداندن قطعنامه‌های لغو‌شده است و آشکارا در مغایرت با قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) قرار دارد.
همانطور که در مکاتبات متعدد قبلی با شورای امنیت سازمان ملل متحد تأکید شده است، سه کشور اروپایی هیچ صلاحیت حقوقی یا اخلاقی برای توسل به سازوکار موسوم به «اسنپ بک» ندارند. بنابراین اعلان آنان بی‌اعتبار، باطل و فاقد هرگونه اثر حقوقی است.
سازوکار حل و فصل اختلافات مندرج در برجام، بخشی اساسی و جدایی‌ناپذیر از این چارچوب است که به‌طور هدفمند به‌عنوان یک روند چندمرحله‌ای و مشورتی طراحی شده تا از سوءاستفاده هر طرفی ــ به‌ویژه کشورهایی مانند آلمان، فرانسه و انگلیس که خود به تعهداتشان عمل نکرده‌اند ــ جلوگیری کند.
همانطور که برخی اعضای شورا، به‌ویژه چین و روسیه، تأیید کرده‌اند، سه کشور اروپایی الزامات سازوکار حل و فصل اختلافات را که در برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ پیش‌بینی شده، طی نکرده‌اند. بنابراین اعلان آنان تلاشی معیوب از منظر حقوقی برای سوءاستفاده از قطعنامه ۲۲۳۱ در راستای دستورکار سیاسی مغرضانه علیه ایران است. افزون بر این، از آنجا که این سه کشور به مدت طولانی تعهدات خود را به‌صورت جدی نقض کرده و با خروج غیرقانونی ایالات متحده و اقدامات قهرآمیز آن همراه شده‌اند، نمی‌توانند ادعای جایگاه «طرف‌های دارای حسن‌نیت» داشته باشند. همچنین نمی‌توانند اقدامات غیرقانونی خود را با استناد به اقدامات جبرانی ایران توجیه کنند؛ اقداماتی که تدریجی، متناسب و کاملاً در چارچوب حقوق قانونی ایران وفق برجام بوده است.
فارغ از همه بحث‌های حقوقی و سیاسی مربوط به سوابق موضوع، سوءاستفاده از ساز و کار مذکور در شرایطی که تاسیسات هسته‌ای ایران در اثر حمله غیرقانونی یک عضو سابق برجام شدیدا آسیب دیده نشانه‌ای آشکار از سوءنیت است.
اقدام سه کشور که آگاهانه زمینه‌های گسترده‌تر را نادیده گرفته و زنجیره رویدادها را تحریف می‌کنند، در عمل متخلف را پاداش داده و قربانی را مجازات می‌کند. این ایالات متحده بود نه ایران که یکجانبه از برجام خارج شد و در سال ۲۰۱۸ تحریم‌ها را بازگرداند. این اتحادیه اروپا/ سه کشور اروپایی بودند نه ایران که تعهدات خود برای کاهش آثار اقتصادی خروج آمریکا را انجام ندادند. این اتحادیه اروپا/سه کشور اروپایی بودند نه ایران که نه‌تنها تعهدات خود را در روز انتقالی (۱۸ اکتبر ۲۰۲۳) اجرا نکردند، بلکه تحریم‌های غیرقانونی جدیدی علیه شرکت های هواپیمایی و شرکت‌های کشتیرانی غیرنظامی ایران اعمال کردند.
این تصمیم سه کشور اروپایی به‌شدت روند جاری تعاملات و همکاری‌های ایران و آژانس را تضعیف خواهد کرد. این تشدید تحریک‌آمیز و غیرضروری با پاسخ‌های مقتضی همراه خواهد بود.
مسیری که سه کشور اروپایی برگزیده‌اند، در صورت مهار نشدن، پیامدهای شدیدی برای اعتبار و ساختار شورای امنیت خواهد داشت. توسل به ساز و کار موسوم به اسنپ بک بدون طی روند مقتضی و ارائه مبانی حقوقی معتبر نه تنها اعتماد به تصمیم‌های شورا را تضعیف می‌کند، بلکه صلح و امنیت بین‌المللی را نیز در معرض خطر می‌کند.
جمهوری اسلامی ایران تأکید می‌کند که چنین تصمیمی باید به‌طور قاطع توسط همه اعضای مسئول جامعه بین‌المللی رد شود.
طی سال‌های گذشته، جمهوری اسلامی ایران نهایت خویشتن‌داری و تعهد پایدار خود به تعامل دیپلماتیک برای حفظ برجام و یافتن راه‌حل مذاکره‌شده را نشان داده است. جمهوری اسلامی ایران همچنان آماده است با سایر اعضای شورای امنیت که صادقانه به حفظ دیپلماسی و جلوگیری از بحرانی ساختگی که به سود هیچ‌کس نیست متعهد هستند، تعامل سازنده داشته باشد. نخستین گام اساسی در این مسیر، رد قاطع تلاش غیرقانونی، ناموجه و سیاسی سه کشور اروپایی برای بازگرداندن قطعنامه‌های لغو‌شده علیه کشوری است که همواره خویشتن‌داری و تعهد خود به گفتگو را نشان داده است.
بیانیه رسمی جمهوری اسلامی ایران در واکنش به این اقدام سه کشور اروپایی به زودی صادر و به عنوان سند شورای امنیت به ثبت خواهد رسید.»
- 16
- 5
