شنبه ۲۱ تیر ۱۴۰۴
۱۰:۲۲ - ۲۲ مهر ۱۳۹۸ کد خبر: ۹۸۰۷۰۵۲۹۳
فیلم و سینمای جهان

ناگفته هایی از قهرمان ملی لیبی

تصویر «عمرمختار» با «آنتونی کوئین» چقدر واقعی است؟

آنتونی کوئین,اخبار فیلم و سینما,خبرهای فیلم و سینما,اخبار سینمای جهان

فیلم «عمر مختار»(با نام اصلی Lion of the Desert)، به کارگردانی مصطفی عقاد و با هنرمندی درخشان آنتونی کوئین در نقش قهرمان ملی لیبی، برای بیشتر دهه شصتی‌ها، فیلمی خاطره‌انگیز است. بسیاری از ما، نام «عمر مختار» را شنیده‌ایم، اما کمتر از او می‌دانیم؛ مردی که در دوران حیاتش، لحظه‌ای از مبارزه با استعمار دست نکشید و در کنار مردم مسلمان سرزمینش، حماسه‌هایی جاویدان خلق کرد. حکایت مبارزه با استعمارگران اروپایی در شمال آفریقا، حکایتی تلخ، اما غرورآفرین است.

از هنگامی که نخستین خیزش‌ها علیه استعمار فرانسه در الجزایر و به رهبری عبدالقادر الجزایری آغاز شد، تا زمانی که این مبارزات در نیمه قرن بیستم به نتیجه رسید و مسلمانان شمال آفریقا، اروپایی‌های استعمارگر را به دریای مدیترانه ریختند، هزاران فرمانده و مبارز شجاع ظهور کرد که زندگی هر کدام، مشحون از صفحات درخشان استعمارستیزی است؛ با این حال، کارنامه هیچ‌کدام از آن ها، درخشش کارنامه عمرمختار را ندارد؛ او به واقع، مبارزی خستگی‌ناپذیر بود؛ مردی که در ۶۹ سالگی، به سان شیری شرزه در عرصه صحرای بزرگ آفریقا اسب می‌تاخت و صفیر گلوله اسلحه‌اش، پشت استعمارگران را به لرزه در می‌آورد. او در ۲۰ ماه پایانی عمر خود، ۲۶۳ بار، در مکان های مختلف، با استعمارگران ایتالیایی جنگید؛ رکورد هر ۲ روز، یک رویارویی با دشمن، شخصیت عمر مختار را در تاریخ جهان، جاودانه کرده‌است.

در این نوشتار مختصر، قصد داریم به زندگی پرافتخار این مبارز نامدار نظری بیفکنیم و ببینیم، آیا شخصیتی که توسط آنتونی کوئین، در فیلم مصطفی عقاد، به نمایش گذاشته شد، شباهتی به عمر مختار واقعی داشت؟ قضاوت در این‌باره را به شما مخاطبان ارجمند می‌سپاریم.

شیخ «جبل‌الاخضر»

عمر مختار در سال ۱۸۵۸(۱۲۷۳ هـ.ش)، در منطقه «بطنان»، جایی واقع در بیابان «برقه» لیبی، به دنیا آمد. پدرش را خیلی زود از دست داد و تحت قیمومت یکی از نزدیکانش، کودکی و نوجوانی را سپری کرد و در این دوران، به فراگیری علوم دینی پرداخت. او در دوران جوانی، شیخ «زاویةالقصور» در منطقه «جبل‌الاخضر» بود و به دلیل عاملیت به دستورهای شرعی و رفتاری توام با مهر و محبت با مردم، محبوبیت فراوانی به دست آورد و اگر غرش توپ‌های استعمارگران ایتالیایی، در سال ۱۹۱۱(۱۲۹۰ هـ.ش)، در بندر بنغازی لیبی به گوش نمی‌رسید و این سرزمین، لگدکوب پوتین نیروهای اشغالگر نمی‌شد، عمر مختار در گوشه‌ مدرسه علوم دینی خود می‌نشست و دلش را به تربیت نسل آینده لیبی خوش می‌کرد؛ اما حوادث به گونه‌ای دیگر رقم خورد.

او بلافاصله پس از شنیدن خبر حمله ایتالیایی‌ها، فتوای جهاد صادر کرد و از سوی شورای علمای «جبل‌الاخضر»، به عنوان فرمانده مبارزان این منطقه برگزیده شد. برای مردم، دیدن شیخ شان، در حالی که سوار بر اسب و شتر، اسلحه به دست می‌گرفت و به نبرد می‌رفت، بسیار دلپذیر و الهام‌بخش بود. درک این‌که چرا عمرمختار اسلحه به دست گرفت و با وجود کهولت سن و جایگاه اجتماعی، شخصاً به معرکه نبرد پا گذاشت، سخت نیست. او افزون بر عمل به واجب دینی، شاهد بود که اشغالگران در بدو ورود، ۲۰ هزار لیبیایی را به قتل رساندند و صدها دختر و زن مسلمان را مورد تعرض قرار دادند. در این شرایط، هر انسان آزاده‌ای، مرگ را بر زندگی توام با ننگ برمی‌گزیند.

برافراشتن دوباره پرچم قیام

تا آغاز سال ۱۹۱۶(۱۲۹۵ هـ.ش)، مبارزان مسلمان لیبی، با رهبری افرادی مانند محمد ادریس سنوسی، توانستند بخش‌های وسیعی از کشور را آزاد و اشغالگران ایتالیایی را در چند بندر، محدود کنند. این اقدام، دیگر استعمارگران را به وحشت انداخت. انگلیس که بر مصر مسلط بود و فرانسه که الجزایر را در اختیار داشت، به کمک نیروهای ایتالیایی آمدند تا قیام سراسری لیبی را مهار کنند. تسلیم شدن سنوسی و زمین گذاشتن اسلحه از سوی او، برای به دست آوردن موقعیت بهتر در لیبی، ضربه سنگینی به قیام وارد کرد.

ایتالیایی‌ها وعده دادند که حکومت لیبی را به رسمیت خواهند شناخت.در این بین، عمر مختار که به اشغالگران اعتمادی نداشت، از سنوسی خواست که جهاد را ترک نکند و تا اخراج کامل استعمارگران، اسلحه را زمین نگذارد، اما او به این نصایح توجهی نکرد. با روی کار آمدن موسولینی در ایتالیا، فعالیت‌های استعماری این کشور در لیبی، ابعاد تازه‌ای پیدا کرد. سنوسی، مجبور به فرار از کشور و اقامت اجباری در مصر شد و ایتالیایی‌ها، واحه به واحه پیش می‌آمدند و غارت می‌کردند. درست در همین زمان، عمر مختار پرچم فروافتاده قیام را دوباره برافراشت و مبارزه‌ای بی‌امان را با استعمارگران ایتالیایی آغاز کرد.

حماسه الرحیبه

مبارزان لیبی، زیر پرچم عمرمختار گرد آمدند. قیام دوباره سازمان دهی شد و زد و خوردها برای چند سال، ادامه پیدا کرد. تا این‌که موسولینی تصمیم گرفت با اعزام واحدهای مکانیزه ارتش ایتالیا به لیبی، کار قیام را یکسره کند. در مارس ۱۹۲۷(اسفندماه ۱۳۰۵) یک گردان زرهی کامل، پس از کسب خبر درباره تمرکز نیروهای عمرمختار در «الرحیبه»، عازم این منطقه شد. آن ها رهبر مبارزان مسلمان را دست کم گرفته و او را یک پیرمرد ناآگاه به امور نظامی فرض کرده بودند؛ اما هنگامی که نظامیان ایتالیایی به «الرحیبه» رسیدند، تازه دریافتند که به چه دام هولناکی پا گذاشته‌اند.

سواران مسلمان، نیروهای ایتالیایی را محاصره و به دو قسمت تقسیم کردند؛ آن‌گاه نبرد شدیدی درگرفت و طی آن، شش افسر و چهارصد سرباز ایتالیایی کشته شدند و بخش مهمی از ادوات نظامی اشغالگران، به دست نیروهای عمر مختار افتاد. این جنگ، در فیلم مصطفی عقاد، با تفصیل، به تصویر کشیده شده است. جنگ «الرحیبه» چنان به حیثیت ایتالیا در اروپا ضربه زد که موسولینی دستور داد، معلمان مدارس مذهبی در لیبی را به اتهام ارتباط با عمر مختار بازداشت کنند. بسیاری از آن ها زیر شکنجه وحشیانه اشغالگران، جان باختند. با این حال، عمر مختار دایم به مواضع دشمن می‌تاخت و تلفات وارد می‌کرد. موسولینی که مستأصل شده بود، ژنرال گرازیانی، مردی را که به کشتار و خون‌ریزی شهره بود، به لیبی فرستاد و این، آغاز وحشیانه‌ترین اقدامات اشغالگران علیه یک ملت بود.

پایان کار شیر صحرا

گرازیانی هزاران مسلمان لیبیایی را در اردوگاه‌ها محصور و راه ارتباطی آن ها با مبارزان را قطع کرد. این اقدام، بر دشواری شرایط افزود. با این حال، طی ۲۰ ماه، ۲۶۳ عملیات نظامی توسط عمرمختار و یارانش علیه اشغالگران انجام شد و جان صدها نظامی ایتالیایی را گرفت. آن ها که دستشان به مبارزان نمی‌رسید، به قتل و آزار سالخوردگان، کودکان و زنان پرداختند؛ اما عمرمختار حاضر به تسلیم نشد. تا این‌که در یکی از روزهای سال ۱۹۳۱(۱۳۱۰ هـ.ش)، او و تعدادی از دوستانش که برای شناسایی و طراحی عملیات به اردوگاه ایتالیایی‌ها نزدیک شده‌بودند، به کمین آن‌ها برخوردند و به دام افتادند. عمر مختار در جریان این دستگیری، به شدت زخمی شد. او را به بنغازی منتقل و در دادگاهی فرمایشی، محاکمه و به اعدام محکوم کردند. روز ۱۵ سپتامبر ۱۹۳۱(۱۵ شهریور ۱۳۱۰)، عمر مختار را به اردوگاهی نزدیک بنغازی بردند و در برابر چشم هوادارانش، به دار کشیدند تا به این ترتیب، آخرین امیدهای ایستادگی در برابر استعمار را هم، در وجود آن ها از بین ببرند؛ اما مرگ عمر مختار، انفجار خشم ملت لیبی را در پی داشت؛ مبارزه ۱۶ سال دیگر ادامه یافت.

در طول جنگ جهانی دوم، لیبی یکی از مناطق اصلی کارزار متفقین و متحدین بود؛ تا این‌که در سال ۱۹۴۷(۱۳۲۶ هـ.ش)، دو سال پس از پایان جنگ جهانی دوم، بالاخره ایتالیا که از مدت‌ها قبل دیگر تسلطی بر لیبی نداشت، استقلال این کشور را به رسمیت شناخت. ژنرال گرازیانی، کسی که فرمان اعدام عمرمختار را داده بود، آن‌قدر عمر کرد که بتواند نتیجه قیام آن مرد بزرگ را ببیند. فرمانده ایتالیایی در سال ۱۹۵۵(۱۳۳۴ هـ.ش) در رُم درگذشت.

آنتونی کوئین,اخبار فیلم و سینما,خبرهای فیلم و سینما,اخبار سینمای جهان
آنتونی کوئین,اخبار فیلم و سینما,خبرهای فیلم و سینما,اخبار سینمای جهان
آنتونی کوئین,اخبار فیلم و سینما,خبرهای فیلم و سینما,اخبار سینمای جهان

جواد نوائیان رودسری

khorasannews.com
  • 14
  • 4
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
دیالوگ های ماندگار درباره خدا

دیالوگ های ماندگار درباره خدا دیالوگ های ماندگار درباره خدا پنجره ای به دنیای درون انسان می گشایند و راز و نیاز او با خالق هستی را به تصویر می کشند. در این مقاله از سرپوش به بررسی این دیالوگ ها در ادیان مختلف، ادبیات فارسی و سینمای جهان می پردازیم و نمونه هایی از دیالوگ های ماندگار درباره خدا را ارائه می دهیم. دیالوگ های سینمایی معروف درباره خدا همیشه در تاریکی سینما طنین انداز شده اند و ردی عمیق بر جان تماشاگران بر جای گذاشته اند. این دیالوگ ها می توانند دریچه ای به سوی دنیای معنویت و ایمان بگشایند و پرسش های بنیادین بشری درباره هستی و آفریننده آن را به چالش بکشند. دیالوگ های ماندگار و زیبا درباره خدا نمونه دیالوگ درباره خدا به دلیل قدرت شگفت انگیز سینما در به تصویر کشیدن احساسات و مفاهیم عمیق انسانی، از تاثیرگذاری بالایی برخوردار هستند. نمونه هایی از دیالوگ های سینمایی معروف درباره خدا در اینجا به چند نمونه از دیالوگ های سینمایی معروف درباره خدا اشاره می کنیم: فیلم رستگاری در شاوشنک (۱۹۹۴): رد: "امید چیز خوبیه، شاید بهترین چیز. و یه چیز مطمئنه، هیچ چیز قوی تر از امید نیست." این دیالوگ به ایمان به خدا و قدرت امید در شرایط سخت زندگی اشاره دارد. فیلم فهرست شیندلر (۱۹۹۳): اسکار شیندلر: "من فقط می خواستم زندگی یک نفر را نجات دهم." این دیالوگ به ارزش ذاتی انسان و اهمیت نجات جان انسان ها از دیدگاه خداوند اشاره دارد. فیلم سکوت بره ها (۱۹۹۱): دکتر هانیبال لکتر: "خداوند در جزئیات است." این دیالوگ به ظرافت و زیبایی خلقت خداوند در دنیای پیرامون ما اشاره دارد. پارادیزو (۱۹۸۸): آلفردو: خسته شدی پدر؟ پدر روحانی: آره. موقع رفتن سرازیریه خدا کمک می کنه اما موقع برگشتن خدا فقط نگاه می کنه. الماس خونین (۲۰۰۶): بعضی وقتا این سوال برام پیش میاد که خدا مارو به خاطر بلاهایی که سر همدیگه میاریم می بخشه؟ ولی بعد به دور و برم نگاه می کنم و به ذهنم می رسه که خدا خیلی وقته اینجارو ترک کرده. نجات سربازان رایان: فرمانده: برید جلو خدا با ماست ... سرباز: اگه خدا با ماست پس کی با اوناست که مارو دارن تیکه و پاره می کنن؟ بوی خوش یک زن (۱۹۹۲): زنها ... تا حالا به زن ها فکر کردی؟ کی خلقشون کرده؟ خدا باید یه نابغه بوده باشه ... زیر نور ماه: خدا خیلی بزرگتر از اونه که بشه با گناه کردن ازش دور شد ... ستایش: حشمت فردوس: پیش خدا هم که باشی، وقتی مادرت زنگ می زنه باید جوابشو بدی. مارمولک: شاید درهای زندان به روی شما بسته باشد، اما درهای رحمت خدا همیشه روی شما باز است و اینقدر به فکر راه دروها نباشید. خدا که فقط متعلق به آدم های خوب نیست. خدا خدای آدم خلافکار هم هست. فقط خود خداست که بین بندگانش فرقی نمی گذارد. او اند لطافت، اند بخشش، بیخیال شدن، اند چشم پوشی و رفاقت است. دیالوگ های ماندگار درباره خدا؛ دیالوگ فیلم مارمولک رامبو (۱۹۸۸): موسی گانی: خدا آدمای دیوونه رو دوس داره! رمبو: چرا؟ موسی گانی: چون از اونا زیاد آفریده. سوپر نچرال: واقعا به خدا ایمان داری؟ چون اون میتونه آرامش بخش باشه. دین: ایمان دارم یه خدایی هست ولی مطمئن نیستم که اون هنوز به ما ایمان داره یا نه. کشوری برای پیرمردها نیست: تو زندگیم همیشه منتظر بودم که خدا، از یه جایی وارد زندگیم بشه ولی اون هیچوقت نیومد، البته اگر منم جای اون بودم خودمو قاطی همچین چیزی نمی کردم! دیالوگ های ماندگار درباره خدا؛ دیالوگ فیلم کشوری برای پیرمردها نیست سخن پایانی درباره دیالوگ های ماندگار درباره خدا دیالوگ های ماندگار درباره خدا در هر قالبی که باشند، چه در متون کهن مذهبی، چه در اشعار و سروده ها و چه در فیلم های سینمایی، همواره گنجینه ای ارزشمند از حکمت و معرفت را به مخاطبان خود ارائه می دهند. این دیالوگ ها به ما یادآور می شوند که در جستجوی معنای زندگی و یافتن پاسخ سوالات خود، تنها نیستیم و همواره می توانیم با خالق هستی راز و نیاز کرده و از او یاری و راهنمایی بطلبیم. دیالوگ های ماندگار سینمای جهان درباره خدا گردآوری: بخش هنر و سینمای سرپوش

ویژه سرپوش