آیا چاوشی هم از ایران می‌رود؟

چند روزی است که محسن چاوشی و آلبوم جدیدش «ابراهیم» در صد اخبار موسیقی قرار دارد. چاوشی از صادر نشدن مجوز آلبومش پس از ۹ ماه گله داشت و می‌خواست بدون مجوز آن را منتشر کند. بعد از آنکه وزارت ارشاد اعلام کرد متن ۵ ترانه از این آلبوم باید اصلاح شود، ترابی، مدیر کل دفتر موسیقی از اعطای مجوز به ۳ ترانه از این ۵ مورد خبر داد. حالا باید منتظر ماند و دید آیا چاوشی ۲ ترانه باقی‌مانده را اصلاح می‌کند یا کل آلبوم را بدون مجوز وزارت ارشاد منتشر خواهد کرد؟

اوایل آبان سال ۹۶، محسن چاوشی با انتشار پستی در اینستاگرامش از انتشار جدیدترین آلبومش با عنوان «ابراهیم» خبر داد. همه چیز در سکوت دنبال می‌شد تا اینکه سه‌شنبه هفته گذشته، ۱۶ مرداد، محسن چاوشی در صفحه اینستاگرامش با گله از وزارت ارشاد در خصوص عدم صدور مجوز این آلبوم پس از ۹ ماه، تهدید کرد در صورتی که تا ۲۰ مرداد آلبومش مجوز نگیرد، آن را بدون مجوز این وزارتخانه منتشر خواهد کرد. 

هادی حسینی، تهیه‌کننده آلبوم جدید محسن چاوشی هم درباره تاخیر در انتشار آلبوم «ابراهیم» گفت: این آلبوم مدت‌هاست که آماده است و برای اخذ مجوزهای لازم به دفتر موسیقی وزارت ارشاد ارسال شده است ولی با گذشت حدود ۹ ماه هنوز مجوز انتشار این آلبوم صادر نشده است. این ماجرا زمانی نگران‌کننده می‌شود که در هفته‌های گذشته خبر ممنوع‌الفعالیتی محسن چاوشی در برخی رسانه‌ها منتشر شد. هرچند این خبر خیلی زود از سوی واحد نظارت و ارزشیابی دفتر موسیقی تکذیب شد ولی پیش نرفتن پروسه اعطای مجوز آلبوم «ابراهیم» بر نگرانی‌‌ها افزوده است.

اما ابوالفضل صادقی‌نژاد، مدیر شورای ارزشیابی و نظارت دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره علت صادر نشدن مجوز آلبوم «ابراهیم» گفت: پس از ثبت این آلبوم ما طبق روال اداری و قانونی روز ۱۸ مرداد ماه این آثار را به شورای شعر و ترانه دفتر موسیقی ارسال کردیم که پس از بررسی ۲ قطعه تایید و پنج قطعه نیز اصلاحیه خورد. پس از اعلام این موضوع به موسسه ارسال‌کننده آلبوم، تاکنون هیچ اقدامی برای اصلاحیه موارد یاد شده انجام نگرفته بنابراین اگر ۹۰ ماه هم این موضوع از سوی موسسه تولیدکننده آلبوم راکد بماند، دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوزی به این آلبوم نمی‌دهد زیرا پرونده هنوز به طور کامل تایید نشده است. 

صادقی نژاد تصریح کرد: اگر آقای چاوشی و موسسه تولیدکننده آلبوم نسبت به روند صدور مجوز شکایت یا انتقادی دارند قطعا شرایط برای تجدیدنظر وجود دارد کما اینکه پروسه صدور مجوز در دوره قبلی دفتر موسیقی انجام گرفته بود بنابراین ایشان به طور کامل حق قانونی داشت با ارسال نامه به مدیریت دفتر موسیقی فرصتی برای دفاع و تجدیدنظر روی رای شورای شعر و ترانه داشته باشد. اصلا شورای شعر و ترانه دفتر موسیقی یک روز را به چنین مواردی اختصاص داده که دوستان در مسالمت آمیزترین شکل ممکن نسبت به تجدیدنظر در آرای شورا پیگیری‌های لازم را انجام دهند.

آیا چاوشی هم از ایران می‌رود؟

با وجود این توضیحات، محسن چاوشی همچنان بر سر تصمیمش ایستاد و ۲۰ مرداد بخشی از «ابراهیم» را منتشر کرد و روز بعد هم تیزری از این آلبوم را در اینستاگرامش پست کرد. همچنان هیچ عکس‌العمل مثبتی در راستای صدور مجوز برای آخرین آلبوم چاوشی از سوی دفتر موسیقی دیده نمی‌شد. اما آنچه دوباره ماجرا را کمی پیچیده کرد، کامنت این خواننده بود که در زیر یکی از پست‌هایش نوشت: «وقتی خونه‌ات کوچیک شد عوضش کن، وقتی محله‌ات خسته‌‌ات کرد عوضش کن، وقتی شهر و کشورت خفه‌ات کرد عوضش کن». این کامنت باعث ایجاد شائبه‌ها در مورد تصمیم خروج از کشور این خواننده در پی بی‌مهری‌ها در صدور مجوز شد که البته واکنش‌های بسیاری هم به دنبال داشت.

پس از این حواشی، علی ترابی، مدیر کل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دیروز در حاشیه برگزاری نشست رسانه‌ای جشنواره موسیقی فجر درباره موضوع پرحاشیه انتشار آلبوم «ابراهیم» محسن چاوشی ضمن ارائه توضیحاتی از روند پروسه اداری مجوز این اثر موسیقایی توضیح داد: روز گذشته نامه‌ای برای اولین بار به دست ما رسید که مبنای آن تقاضای بازبینی در اشعار این آلبوم شده بود. این در حالی است که تاکنون هیچ موسیقی‌ای پیرامون این آلبوم به دست ما نرسیده است. البته ما در این مدت با آقای چاوشی نشستیم و با هم بستنی خوردیم و در یک شرایط دوستانه با هم حرف زدیم. من در این فضا بر اساس مسئولیت خودم ۳ قطعه‌ای را که اصلاحیه خورده مجوز دادم و ۲ قطعه دیگر نیز اصلاحاتی دارند که باید درباره آن اقدامات لازم انجام شود.

کلمه مجاز، صدا ممنوع

ترابی درباره انتشار کتابی که برخی از اشعار آلبوم در آن گنجانده شده، گفت: فرض بر اینکه کتاب هم منتشر شده باشد اما این کتاب مبنی بر مجوز داشتن شعر برای موسیقی نیست. من فکر می‌کنم حساسیت‌ها در این زمینه بیشتر از حد شده است. البته تا روزی که در کشورمان برای تولید آلبوم و کنسرت موسیقی باید مجوز دریافت کنیم پس باید قوانین را بپذیریم. بخشی از این قوانین با تغییر مدیران سهل یا سخت می‌شود اما بخشی دیگر نیز مربوط به قوانین است که باید پابرجا بماند. البته در روزهای گذشته اشعار مورد مناقشه را به صورت خصوصی به برخی از دوستان ارائه داده‌ام و هیچ کدام تایید نکرده‌اند که باید وزارت ارشاد به این شعرها مجوز بدهد.

حمایت تمام‌قد مجازی‌ها از چاوشی

ماجرای آلبوم «ابراهیم» اما با واکنش بسیار زیاد کاربران شبکه‌های اجتماعی همراه بود. شاید یکی از جنجالی‌ترین واکنش‌ها پست حمید فرخ‌نژاد باشد. او در اینستاگرام خود نوشت: «محسن عزیزم، صدای درد مردم بودن هزینه داره، جماعت حقیری که حریف هنر و آزادمنشیت نیستن، روی بوم چرکین مغز سیاه‌شون میخوان تصویر مخدوشی ازت رسم کنن، صدای مردم بمون که شانت بالا و مبراست و در حافظه هنر این مردم ماندگاری.» 

کامنت‌های کاربران هم زیر پست‌های چاوشی خواندنی هستند. کاربری نوشت: «نیازی به مجوز کاغذی نیست، تمامی کار های شما قبل از نوشته شدن و قبل از ساخت و انتشار، مجوز ورود به قلب ما را دارد، شما صدای مردم ایران هستید». دیگری نوشت: «چه جهان جالبی داریم ... وقتی یه خواننده مردمی و دوست داشتنی میخواد درد مردم رو بگه با کارا و آلبومش موافقت نمیشه ...». دیگری گفت: «مسئولان دردشون گرفته که بهت جواز نمیدن، ولی تو طاقت بیار و مرد باش.»

در توئیتر هم کاربران بسیاری درباره این ماجرا نوشتند. کاربری با تعجب از مجوز نگرفتن اشعار آلبوم «ابراهیم» نوشت: «اشعار آلبوم ابراهیم به قلم حسین صفا به تایید وزارت ارشاد دراومد و چاپ شد. محسن چاوشی همین شعر رو خوند اما بهش مجوز ندادن! چرا؟! چون مردم کتاب نمیخونن اما محسن چاوشی که گوش میدن!» کاربر دیگری گفت: «دقیقا همین تیزر دقیق آلبوم ابراهیم رو شما ببینی متوجه میشی چرا به محسن چاوشی مجوز انتشار آلبومش رو ندادن!»

پس از مرور تمام این حواشی، چندین سوال مهم در ذهن ایجاد می‌شود. چرا ترانه‌ای که برای چاپ در کتاب از سوی وزارت ارشاد مجوز می‌گیرد، برای خوانده شدن با مشکل مواجه می‌شود؟ سیاست‌های صدور مجوز در وزارت ارشاد چگونه است؟ آیا اعتراض یک هنرمند به صورت نانوشته در صدور مجوز برای او تاثیر دارد؟ آیا آنچه چندین سال پیش برای یک خواننده پاپ اتفاق افتاد در انتظار چاوشی خواهد بود؟ و از همه مهم‌تر آیا قدرت رسانه‌های مجازی و افکار عمومی بر سانسور پیروز خواهد شد؟ باید منتظر ماند و دید!

فاطمه امین‌الرعایا