قرار است نوازندگان خیابانی از این به بعد مجوز بگیرند. اتفاقی که البته در همه دنیا معمول است. نوازندگان به شهرداریهای شهر خود میروند و مجوزی را دریافت میکنند که به آنها این اجازه را میدهد که در خیابانها ساز بزنند. نوازندههای تهرانی هم به زودی با این قانون مواجه میشوند و برای اجرا و حضور در خیابان باید از وزارت ارشاد، پلیس و اماکن مجوز بگیرند، درست مشابه همان اتفاقی که در گرفتن مجوز قانونی برای انتشار تکآهنگها و آلبومها و همچنین کنسرتها رخ میدهد.
این خبر را یکی از مسؤولان انتظامی تهران اعلام کرده و با این حساب میتوان در نظر گرفت که اجرایی شدنش نزدیک باشد. زمزمههای این ماجرا از چند ماه پیش شروع شد، بعد هم پایش به کمیسیون فرهنگی مجلس هم باز شده و آنجا هم بر شناسنامهدار شدن نوازندگی خیابانی در تهران مهر تایید زده شد تا مراحل اجرایی خود را آغاز کند.
با عملی شدن این قانون پلیس این اختیار را پیدا میکند که با نوازندگان بدون مجوز برخورد کند، احمد مازنی، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس هم چندی پیش درباره ساماندهی موسیقی خیابانی گفته است؛ «همانطور که شهرداری باید مثلا دستفروشها را با هدف جلوگیری از سد معبر و ایجاد مشکل برای شهروندان مدیریت کند، باید این موضوع را نیز اداره کرد.»
نوازندهها چه می گویند؟
هر چند عملی شدن این قانون میتواند اتفاق خوبی برای نوازندگان خیابانی باشد، اما آنها نگرانیهایی هم نسبت به موضوع دارند. بخش مثبت ماجرا این است که با اعطای مجوز نوازندگان و گروههای خیابانی، آنها میتوانند آزادانه در مراکز خرید و خیابانها و بسیاری از دیگر نقاط شهر براحتی موسیقی اجرا کنند و کمتر نگران برخورد باشند. میتوانند به این امیدوار باشند که اگر مشکلی برایشان پیش بیاید، قانون پشت آنهاست و مرجعی برای حمایت از آنها حضور دارد.
روی دیگر ماجرا اما موجب نگرانیهای این نوازندهها شده است. گروههای موسیقی رسمی که
شناخته شده هستند، حتی بعد از اثبات خود از جهات مختلف هنوز هم برای گرفتن مجوز مشکلاتی دارند و هستند در این مسیر افراد و مراجعی که گاهی مجوزها را به رسمیت نمیشناسند و مشکلاتی را ایجاد میکنند. حرف نوازندگان این است؛ چه تضمینی وجود دارد که کارمان با گرفتن مجوزها دشوارتر نشود. هر چند طعم خوش به رسمیت شناختهشدن میتواند برای این نوازندهها شیرین باشد، اما اگر همین به رسمیت شناخته شدن صدها مانع و مشکل سر راهشان ایجاد کند چه باید بکنند؟
مشکل همیشگی
آنچه در عالم موسیقی خیلی واضح و مبرهن است، مشکلی به نام مجوز گرفتن است. چرا مشکل؟ به این دلیل که اگر قانونی به خوبی اجرا نشود، خود به یک مشکل تبدیل خواهد شد. مساله اخذ مجوز در عرصه موسیقی که در لزوم وجود آن حرفی نیست، سالهای طولانی تبدیل به معضل اهالی موسیقی شده است.
طی سالهای گذشته و با تلاش فراوان این مشکلات تا حد زیادی حل شده و کمتر شاهد لغو کنسرتها بودهایم. اما نوازندگان خیابانی این ترس را دارند که اگر قرار باشد از اول با تمام مشکلاتی که دیگر اهالی موسیقی با آن روبهرو بودهاند مواجه شوند، از کارشان بمانند.
بعد از اعلام یک مقام انتظامی مبنی بر اجرایی شدن این قانون، سراغ محمدحسین اسماعیلی، معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد استان تهران رفتیم. او به جامجم میگوید، هنوز هیچ جلسهای درباره این موضوع نداشتهاند و تکلیف چگونه اجرایی شدن این قانون روشن نشده است. به همین دلیل هم در ادامه پیگیریهایمان سراغ آن مقام انتظامی که خبر را اعلام کرده بود، رفتیم تا کم و کیف ماجرا را از خودش جویا شویم. او هم اما پاسخمان را نداد و تنها این نکته به ما اعلام شد که فعلا پاسخی نمیدهند! خبری اعلام شده که وزارت ارشاد به عنوان یکی از مجریان اعمال آن قانون از اتفاقات بیخبر است و گوینده هم صحبت نمیکند.
تبعات احتمالی کسب مجوز
اگر قرار باشد گروهها و نوازندههای موسیقی خیابانی دنبال مجوز در سه جای مختلف از این طرف به آن طرف بروند و دست آخر هم معلوم نباشد میتوانند مجوزهای لازم را بگیرند یا نه. این اتفاق قبلا هم اوضاع نامساعدی را ایجاد کرده است.
خیلی از خوانندگان و گروههایی که آلبومهایشان در وزارت ارشاد مجوز نمیگرفت، میشدند گروههای موسیقی زیرزمینی و همان محتوایی را تولید میکردند که آسیبهای جدی به موسیقی میزد. از وقتی هم ارشاد کمی دایره برخورد خود با آثار جوانها را بازتر کرد، هر چند با آسیبهایی هم مواجه شدیم، اما لااقل مردم چیزی را میشنوند که حداقل استانداردها را دارد و موسیقی زیرزمینی هم کمتر و کمجانترسشده است.
اگر در اعطای مجوز به گروههای موسیقی خیابانی هم همین اتفاق بیفتد، نه تنها ساماندهی این گروهها به جایی نمیرسد، بلکه همانهایی هم که از زیر پوست شهر به روی زمین مهاجرت کردهاند و خواهناخواه چارچوبهایی را در کارشان رعایت میکنند، دوباره به حالت قبلی خود برمیگردند.
از خیابان به مهمانیها؟ شاید!
درآمد موسیقی خیابانی کم نیست. گفته میشود در برخی نقاط تهران، نوازندههای خیابانی تا روزی ۲۰۰ هزار تومان هم درآمد دارند. این در مقایسه با حقوق کارمندان مبلغ کمی نیست و میتواند به گذران زندگی این نوازندگان بینجامد؛ نوازندگانی که هم با حضورشان فضای شلوغ و درهمریخته تهران را عوض کنند و هم شغلی داشته باشند که آسیبی برای پیرامونشان ندارد. حالا اگر آنها مجبور شوند به زیرزمین مهاجرت کنند، برای گذران امورات خود پایشان به مهمانیهای شبانه و دیگر اتفاقات مشابهی که مورد تأیید جامعه نیست، باز خواهد شد.
تیغ دولبه
اعطای مجوز به گروههای موسیقی خیابانی همانطور که اول گزارش هم بیان شد، تیغی دولبه است؛ یک طرف ماجرا این است که نادیده گرفتن این نوازندهها و بهرسمیت نشناختنشان آسیبهایی خواهد داشت و از طرف دیگر برخوردهای سلیقهای و بسته با مقوله اعطای مجوز به گروههای موسیقی خیایانی میتواند تهدیدی باشد که آنها را دوباره به موسیقی زیرزمینی بدل کند.
- 19
- 4
