بالاترين سود را دلالان بردند؛ آن‌هايي كه امكانات سردخانه و ارتباطات گسترده‌اي دارند.
وزارت جهاد كشاورزي در اين زمينه تكاليفي دارد كه آن را انجام نمي‌دهد و نظارت نمي‌كند.
اگرچه هزينه‌هاي توليد با گذشته تفاوتي چشمگيري نداشته است اما آمار فروش رو به كاهش رفته و توان خريد وجود ندارد.
بازار میوه و تره‌بار هم همچون ساير بازارها انتقام تورم را از مردم می‌گیرد. در گرم‌ترين روزها و ماه‌هاي سال قيمت ميوه سر به فلك كشيده است؛ ميوه‌هاي تابستاني روز به روز افزايش قيمت را تجربه مي‌كنند و قدرت خريد مردم نيز به شدت كاهش يافته به طوري كه آن‌ها را مجبور به چشم پوشي از خريد ميوه‌هاي تابستانه كرده است. تا جايي كه ريیس اتحادیه بارفروشان گفته است: تقاضای بسیار پایین از سوی مردم برای خرید میوه باعث شده باوجود سرمازدگی امسال درختان، کمبود میوه در میادین نداشته باشیم.
این در حالی است که هنوز صدای مسئولان مختلف در گوش مردم طنین انداز است که مردم نگران گراني نباشند. همه چیز تحت کنترل است، مردم با خیال راحت در صف‌ها بایستند و نفری۴۰ هزار تومان یارانه بگیرند تا بتوانند حداقل هفت کیلو موزیا هشت کیلو پرتقال، یا هشت کیلو گوجه فرنگی برای یک ماه خود بخرند. مردم در بيشتر مواقع وعده‌هاي مسئولان را فراموش نمی‌کنند اما مسئولان به سرعت فراموش می‌کنند كه چه وعده‌هايي براي كنترل تورم و آسودگي خيال مردم داده‌اند. حالا كه انواع و اقسام كالاها در افزايش قيمت كورس گذاشته‌اند، مردم هر روز شاهد از دست رفتن قلمی از اقلام زندگی خود هستند و سازمان‌هاي نظارتي هم رسیدگی موثري انجام نمي‌دهند؛ به اين صورت هر روز سبد خانوار آب مي‌رود.
گراني به داد كمبود ميوه رسيد
سرمازدگی شدید در فروردین امسال بخش زیادی از میوه‌های سردرختی از جمله گیلاس و زردآلو در اطراف استان تهران شهرستان دماوند، فشم، لواسان، کن، سولقان و شهریار از بین رفت، به طوری که طبق مشاهدات از سطح بازار با وجود عبور از فصل نوبرانه همچنان قیمت گیلاس و زردآلو نسبت به سال‌های گذشته بالاست.
امسال میزان تولید میوه‌های سردرختی کم است؛ به ویژه گیلاس که نسبت به تقاضای موجود در بازار بسیار کم عرضه می‌شود و اکنون قیمت هر کیلوگرم گیلاس درجه یک در میدان بارفروشان بین ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان و گیلاس درجه دو بین ۱۰ تا ۱۲ هزار تومان متغیر است. در مورد سایر میوه‌های فصل از جمله هلو و شلیل نيز اگرچه این نوع میوه‌ها هم در اطراف تهران بر اثر سرمازدگی از بین رفته است اما اکنون از مناطقی مانند تبریز این میوه‌ها روانه بازار پایتخت می‌شود و نیاز بازار را تامین می‌کند. آن‌قدر هزینه‌های اصلی خانوار افزایش یافته که امسال تقاضا برای خرید میوه از سوی مردم نسبت به سال‌های قبل بسیار کاهش یافته و همین کاهش تقاضا سبب شده که کمبود عرضه چندان به چشم نیاید.
قاچاق مقرون به صرفه نيست
ريیس اتحادیه بارفروشان در مورد وضعیت قاچاق میوه در میدان اصلی هم گفت: آن‌قدر قیمت دلار بالا رفته که ورود میوه قاچاق هم مقرون به‌صرفه نیست و میوه‌های استوایی که یک مقدار همواره به صورت قاچاق دیده می‌شد، با توجه به این وضعیت و اینکه فصل آن هم تمام شده، در بازار وجود ندارد و می‌توان گفت که دیگر هیچ میوه قاچاقی در بازار نیست؛ ارديبهشت سال جاري بود كه قیمت انواع میوه و تره‌بار در میدان مرکزی میوه‌وبار تهران کشف و رعایت آن برای تمامی فروشندگان الزامی شد.
در نامه‌ای که به این منظور توسط مسئولان و کارشناسان بازرسی میدان میوه وتره بار، اتحادیه بارفروشان، فروشندگان میوه وتره‌بار و وزارت جهاد کشاورزی تهیه شده، آمده است: قیمت‌های عمده فروشی فوق به منظور نظارت و کنترل قیمت عمده و خرده فروشی رصد و تعیین شده است و به منزله خرید از تولیدکننده نیست.
نهاد ناظر کجاست؟
با وجود آنکه وظیفه سازمان میوه و تره‌بار شهرداری تهران، حذف واسطه‌ها براي رسیدن میوه به دست مردم با قیمت مناسب‌تر است اما اخذ اجاره‌های نجومی و ارائه میوه‌های بی‌کیفیت، اوضاع را برای شهروندان سخت‌تر کرده است. سازمان میادین میوه و تره بار شهرداری وظیفه کنترل قیمت میوه را بر عهده دارد و بايد با واگذاری غرفه به تولیدکنندگان و حذف واسطه‌ها میوه را با قیمت مناسب به دست مردم برساند اما این سازمان به دلیل عدم نظارت و مدیریت صحیح و در مقاطعی به علت کسب سود بیشتر، با اخذ اجاره‌های نجومی بحران گرانی میوه را به‌وجود آورده است. طبق بررسی‌های انجام شده هزینه اجاره غرفه در میادین میوه و تره‌بار در برخی موارد به ۱۰۰ میلیون تومان در ماه هم می‌رسد و تولیدکنندگان توان پرداخت ندارند و مجبور به ارائه میوه بی‌کیفیت و گران به مردم هستند.هر چند به گفته رحیمی، مدیر عامل سازمان میادین تره بار شهرداری دلیل افزایش بازارها خدمات رسانی بیشتر به تهرانی هاست و تعداد بازارها قرار است افزایش یابد اما این روزها خدمات رسانی جای خود را به کسب سود بالا از جیب تولیدکنندگان و مردم داده است و متاسفانه غرفه داران مجبور به ارائه میوه بی‌کیفیت و گران به مردم شده‌اند.
گراني و بي‌كيفيتي ميوه
جانمایی نامناسب بسیاری از بازارهای جدید برای آمارسازی باعث شده که این اقدام مثبت به عاملی برای بروز مشکلات متعدد بدل شود. بر اساس آمار صاحبان غرفهها، بسیاری از بازارهای جدید، به شدت زیان‌ده هستند. بسیاری از صاحبان غرفهها به دلیل ناتوانی در کسب درآمد لازم، غرفهها را پس داده‌اند اما هنوز وجوه خود را دریافت نکرده‌اند؛ به طوری که شاهد درخواست‌های بسیار زیاد، برای بازپس‌گیری وجوه اولیه هستیم. افزایش قیمت تمام شده میوه و تره‌بار (که باید ۳۰درصد پایین‌تر از قیمت بازار باشد) و در نتيجه آن رشد ۳۰ تا ۵۰درصدی اجاره برخی غرفهها، موجب افزایش قیمت میوه در میادین میوه و تره بار و به تبع آن در سطح شهر شده است. اگر مسئولان بدون تشریفات قبلی سری به بازارهای میوه و تره‌بار پایتخت بزند،بي‌شك وضعیت گرانی و بی‌کیفیتی میوه را مشاهده خواهند کرد.
ناتواني مردم در خريد ميوه
عنايت ا...بياباني، قائم مقام دبيركل خانه كشاورزي در خصوص افزايش قيمت ميوه به «قانون» مي‌گويد: به اعتقاد بنده چند فاكتور باعث گراني ميوه شده است. يكي از بزرگ‌ترين دلايل عدم تعادل بازار و بي‌ثباتي در اقتصاد است. متاسفانه وضعيت كشاورزي به گونه‌اي رقم خورده كه قيمت‌ها با دلار افزايش و كاهش پيدا مي‌كنند. براي مثال اگر سال گذشته كود اوره را ۳۰ هزار تومان خريداري مي‌كرديم، امسال بايد ۱۳۰ هزار تومان خريداري كنيم. از سوي ديگر هزينه‌هاي توليد و دستمزد كارگر افزايش پيدا كرده است.
در فصل غيرمتعارف نيز عواملي مانند تگرك، باران و سرما باعث آسيب بخشي از ميوه‌ها شد اما اين به آن معنا نيست كه ميوه آن‌قدر هزينه اش بالا برود كه مردم توان خريدش را نداشته باشند. در حال حاضر مهم‌ترين مساله وضعيت اقتصادي مردم است كه توان خريد ميوه را ندارند. همين امسال ما گله‌مند بوديم كه چرا هندوانه سيستان و بلوچستان كيلويي ۱۵۰ تا ۲۰۰ تومان است. بخشي از آن مربوط به بعد مسافت مي‌شود اما بخش عظيم آن مربوط به عدم نظارت كافي بر بازار و عدم حمايت از مصرف كننده بوده است. نبايد تنها توليدكننده را مورد توجه قرار داد، مصرف كنندگان هم احتياجاتي دارند كه بايد مورد حمايت قرار گيرد. براي مثال بايد تسهيلاتي براي حمل و نقل و رسيدن ميوه به بازار مصرف ارائه شود.
ميوه‌هاي فاسد و تعطيلي ميوه فروشي‌ها
او در ادامه خاطرنشان مي‌كند: عدم ثبات نظارت به وضوح ديده مي‌شود. سازمان حمايت از توليدكننده و مصرف كننده نظارت بر قيمت ميوه را رها كرده است. اكنون ميوه به اندازه كافي وجود دارد اما ميوه فروشي‌ها يكي پس از ديگري تعطيل مي‌شود. ميوه‌فروشي‌اي كه نزديك منزل ما بود، ۱۲ كارگر داشت حالا دو كارگر دارد. ميوه‌ها فاسد مي‌شوند و مردم قدرت خريد آن‌ها را ندارند. مجموعه اين عوامل باعث وضعيت موجود شده است. اگرچه هزينه‌هاي توليد با گذشته تفاوتي چشمگيري نداشته است اما آمار فروش رو به كاهش رفته و توان خريد وجود ندارد. محصولات به شدت گران شده است كه بخشي از آن مربوط به باران و تگرك بوده؛ البته در برخي استان‌ها اين عوامل وجود داشته كه باعث گراني بيش از حد ميوه شده است.
بالاترين سود از آنِ دلالان
بياباني در پاسخ به اين پرسش كه دولت در اين وضعيت براي ثبات بازار چه اقداماتي بايد انجام دهد، مي‌گويد: بي‌شك دولت تكليف دارد در رابطه با حمايت از توليدكننده و مصرف‌كننده اقداماتي را انجام دهد. بخش عظيمي از ميوه‌هاي فصلي به دليل اعتصابات كاميون داران از بين رفت و آسيب آن متوجه مصرف كننده و توليد كننده شد.
در اين ميان بالاترين سود را دلالان بردند؛ آن‌هايي كه امكانات سردخانه و ارتباطات گسترده‌اي دارند. به عنوان مثال آلبالو را كيلويي ۲۵ هزار تومان مي فروشند، اين درحالي‌ست كه اين ميوه از توليدكننده كيلويي پنج هزار تومان خريداري مي‌شود. اين نتيجه نابساماني در بازار است و عدم دسترسي اكثريت مردم به ميوه را رقم مي‌زند. اكنون بسياري از مردم در اقليت قرار گرفته‌اند و توانايي خريد ميوه را ندارند. اگرچه قيمت مراكز شهرداري و بيرون تفاوتي ندارد و ناچيز است اما به دليل همين تفاوت قيمت اندك مردم هجوم مي‌آورند و مايحتاج خود را از شهرداري تهيه مي‌كنند.
نظارتي وجود ندارد
قائم مقام دبيركل خانه كشاورزي در پايان گفت: از طرفي وزارت جهاد كشاورزي در اين زمينه تكاليفي دارد كه آن را انجام نمي‌دهد و نظارت نمي‌كند. وزارت بازرگاني و سازمان حمايت از توليدكننده و مصرف كننده تكاليفي در مقابل مردم دارند، اما هيچ‌كدام وظيفه خود را انجام نمي‌دهند. كشيك‌هاي نظارتي وجود ندارد، گران‌فروشي بيداد مي‌كند و اين‌ها دست به دست هم مي‌دهند كه قدرت خريد مردم به شدت كاهش پيدا كند؛ به طوري كه برخي نه تنها ميوه نوبرانه نمي‌خورد بلكه توان خريد ميوه معمولي را هم ندارند و از پس خريد آن بر نمي‌آيند.
- 19
- 4
