بانک‌ها کوچک می‌شوند

اصلاح ساختار نظام بانکی طرحی است که از سال‌های دور مطرح شده و در دو سال گذشته رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفته است؛ همانطور که در سال گذشته تغییراتی در قوانین بانکی برای جلوگیری از نقل و انتقال بدون حساب و کتاب پول، کاهش اضافه برداشت بانک‌ها و کاهش نرخ سود سپرده اقداماتی انجام شد.اما طرحی که بانک مرکزی از سال گذشته به صورت جدی روی آن فعالیت می‌کند، توسعه نظام بانک‌داری الکترونیک و دیجیتال است که می‌تواند عملیات بانکی را تسهیل کرده و در عین حال به گفته کارشناسان یک ضرورت برای بانک‌های کشور به شمار می‌رود.کارشناسان پولی و بانکی و مسئولان امر معتقدند بانک‌هایی که با توسعه تکنولوژی، خود را در زمینه بانک‌داری الکترونیک و دیجیتال همگام نکنند، در رقابت بانکی جا خواهند ماند و متضرر می‌شوند.

همانطور که مشخص است بالا بودن تعداد شعب بانکی هزینه بانک‌ها را افزایش می‌دهد و به تبع آن این هزینه به کل نظام بانکی و سپس مشتریان تحمیل می‌شود که با توسعه بانک‌داری الکترونیک می‌توان تعداد شعب و در راستای آن هزینه بانک‌ها را کاهش داد.در حال حاضر بانک‌هایی وجود دارند که تعداد شعب آن‌ها بسیار زیاد است و بخش عمده‌ای از این شعب توجیه اقتصادی ندارند و با گسترش بانک‌داری الکترونیک نیاز به آن‌ها کمتر و کمتر می‌شود.البته بانک‌ها در سال‌های اخیر اقدام به کاهش شعب خود کرده‌اند، اما به گفته معاون بانک و بیمه‌ وزارت اقتصاد هنوز حدود ۱۰ هزار شعب بانکی در کشور مازاد هستند که این شعب باید ساماندهی شوند.عباس معمارنژاد - معاون بانک و بیمه وزارت اقتصاد - از ادغام هزار شعبه از این شعب مازاد تا پایان سال جاری خبر داده و گفته است که کم کردن شعب بانک‌ها می‌تواند بخشی از دارایی‌های مازاد بانک‌ها را برای واگذاری آماده کند.

البته مشخص نیست سهم هر بانک از این شعب مازاد چقدر است، اما طبیعتا بانک‌هایی که اکنون شعب بیشتری دارند، سهم بیشتری هم از شعب مازاد دارند و طبق برنامه اعلامی وزارت اقتصاد باید برخی از شعب خود را تا پایان امسال ادغام کنند.بر اساس آخرین آمار اعلام شده از سوی بانک مرکزی در حال حاضر بیش از ۲۱ هزار شعبه بانکی در کشور فعالیت می‌کنند که با توجه به صحبت‌های معاون وزارت اقتصاد، تعداد بهینه این شعب حدود ۱۱ هزار شعبه است.بانک ملی در حال حاضر به عنوان بزرگ‌ترین بانک ایران به شمار می‌رود که بیش از ۳۳۰۰ شعبه در سراسر کشور دارد، اما با توجه به ادغام بانک‌های وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه، تعداد شعب این بانک پس از ادغام به حدود ۴۶۰۰ شعبه می‌رسد که به بزرگ‌ترین بانک ایران تبدیل خواهد شد.

البته محمدکاظم چقازردی - مدیرعامل بانک سپه - به ایسنا گفته بود که در یک برنامه سه ساله حدود هزار شعبه از شعب بانک سپه کاهش خواهد یافت.

این در حالی است که عبدالناصر همتی - رئیس‌کل بانک مرکزی - این روزها تاکید ویژه‌ای بر توسعه بانک‌داری دیجیتال توسط بانک‌ها دارد و به نظر می‌رسد که بانک مرکزی سیاست کاهش شعب را از همه جهت و بر اساس یک برنامه دقیق پیش می‌برد.به این ترتیب، باید انتظار داشت که در ماه‌های آتی تعداد شعب بانک‌ها کاهش یابد و در برنامه‌ای بلندمدت نیز روند شعب بانکی کاهشی باشد.