طلای سیاه با رشد ۱/ ۵ درصدی به ۵۰ دلار در آمریکا نزدیک شد

نفت خام در هفته گذشته بالاترین رشد را از اواخر جولای به این سو ثبت کرد. بر این اساس، بازار جهانی نفت خام که نخستین روز هفته گذشته را تحت تاثیر اخبار توفان ایرما و با روندی منفی آغاز کرد، با بازگشت پالایشگاه‌های تگزاس به جریان تولید جانی دوباره گرفت. بازگشت پالایشگاه‌های تعطیل شده به مدار تولید، افزایش تقاضا و روشن‌تر شدن چشم‌انداز تقاضای جهانی نفت خام را در پی داشت تا معاملات بازار جهانی نفت در بالاترین سطح ۵ ماه گذشته قرار بگیرد.

در کنار این دو اتفاق سیگنال‌های مثبت از سوی اوپک نیز که پیام تمدید توافق کاهش تولید فراتر از ماه مارس ۲۰۱۸ را به همراه داشت، باعث خوش‌بینی بازار نفت به روزهای آینده شد. از نگاه جان کیلداف، تحلیلگر بازار نفت، «روایت اصلی بازار این است که تقاضا واقعا با افزایش همراه شده.»

افزایش تقاضا برای نفت خام در گزارش‌های اخیر آژانس بین‌المللی انرژی و اوپک نیز مورد اشاره قرار گرفته است. از نگاه آژانس بین‌المللی انرژی این انتظار وجود دارد که تقاضای نفت خام در سال جاری به بیشترین رشد از سال ۲۰۱۵ برسد. به این ترتیب، نفت خام آمریکا در آخرین روز از معاملات هفته گذشته مجموعا ۴/ ۲ دلار در هر بشکه معادل ۱/ ۵ درصد رشد کسب کرد و نفت خام برنت نیز ۸/ ۱ دلار بر بشکه برابر با ۴/ ۳ درصد در هفته کاری گذشته رشد کرد.

نفت خام آمریکا در آخرین روز از معاملات این هفته، روی قیمت ۸۹/ ۴۹ دلار در هر بشکه متوقف شد تا در بالاترین سطح از ۳۱ جولای قرار داشته باشد. نفت خام برنت نیز در روز جمعه با ۱۵ سنت رشد قیمت روی ۶۲/ ۵۵ دلار بر بشکه باقی ماند. نزدیک شدن نفت خام آمریکا به محدوده ۵۰ دلار از جمله عوامل بسیار اثرگذار بر رشد تولید نفت شیل آمریکا است. به این ترتیب در حالی که دکل‌های حفاری نفت شیل در هفته‌های گذشته مدام کاهش یافته اند، این انتظار وجود دارد نفت ۵۰ دلاری باعث بازگشت آنها شود.

با وجود پیش‌بینی افزایش تقاضای نفت خام از سوی آژانس بین‌المللی انرژی و اوپک برای سال جاری، از جمله اتفاقاتی که در حال حاضر رشد تقاضا برای نفت خام را به همراه داشته، بازگشایی پالایشگاه‌های آسیب دیده از توفان هاروی در خلیج مکزیک بوده است.

در پی وقوع توفان هاروی در خلیج مکزیک، تقریبا یک چهارم از ظرفیت پالایشگاهی ایالات متحده آمریکا خاموش شد. حال با روشن‌ شدن چشم‌انداز بازار نفت، در حالی قیمت نفت برنت به محدوده ۵۵ دلار رسیده‌ و نفت خام آمریکا نیز در یک قدمی ۵۰ دلار بر بشکه قرار دارد که برخی تحلیلگران اعتقاد دارند برای افزایش بیشتر قیمت‌ها، به اخبار مثبت بیشتری نیاز است. اشاره این دست از تحلیلگران به کاهش تولیدات لیبی و شیل آمریکا است و اعتقاد دارند تا زمانی که کاهش تولید و عرضه از سوی این تولیدکنندگان رخ ندهد، نمی‌توان به ثبات قیمت‌ها در این محدوده اطمینان کرد.

پنجمین هفته افت دکل‌ها

در عین حال بر اساس آمار منتشر شده از سوی موسسه بیکر هیوز که جمعه شب به وقت ایران منتشر شده، تعداد دکل‌های حفاری در آمریکا برای چهارمین بار در پنج هفته گذشته کاهش یافت. بر اساس این گزارش تعداد ۷ دستگاه از دکل‌های حفاری در آمریکا از فعالیت باز ماندند تا تعداد مجموع آنها به ۷۴۹ دستگاه برسد.

این اتفاق در میدان‌های پرمین تگزاس و ایگل‌فورد رقم خورده شد. با تداوم کاهش تعداد دکل‌های حفاری در آمریکا، تحلیلگران بازار عقیده دارند «عوامل مثبت در حال بازگشت به بازار هستند.» بر این اساس، فاصله قیمتی بین نفت خام آمریکا و نفت خام برنت که به سطح حدودا ۵ دلاری رسیده بود، در هفته‌های آینده کاهش خواهد یافت.رشد دکل‌های حفاری آمریکا در هفته گذشته در حالی منفی بوده است که کارشناسان با توجه به قیمت‌های فعلی بازار نفت، امکان بازگشت دکل‌ها را محتمل ارزیابی می‌کنند.

فرصت شیل برای رشد تولید

جان کمپ، تحلیلگر ارشد رویترز در یادداشتی با بیان اینکه قیمت معاملات آتی نفت خام آمریکا برای سال ۲۰۱۸ به بیش از ۵۰ دلار در هر بشکه رشد داشته است، تاکید دارد «چنانچه قیمت‌ها در همین محدوده باقی بمانند، فعالیت‌های حفاری و اکتشاف در آمریکا در دو ماه‌ آینده با رشد همراه خواهند بود.» اما اگر قیمت‌ها روند رو به رشد خود را حفظ کنند، شرکت‌های نفت شیل در آمریکا قطعا آن را نشانه‌ای برای افزایش تولید و شروع دوباره فعالیت‌های حفاری در آینده‌ای فراتر از دو ماه آینده خواهند دانست.حفاری نفت شیل نشان داده است که به شدت نسبت به تغییرات قیمتی نفت خام آمریکا (WTI) حساس است.

این حساسیت به خصوص در رابطه با قیمت‌های آتی بروز پیدا می‌کند زیرا حفاران نفت‌شیل اعتماد زیادی به این قیمت‌ها دارند و بر اساس آنها سرمایه‌گذاری‌های خود را افزایش یا کاهش می‌دهند. بر همین اساس بین فوریه ۲۰۱۶ و ژانویه ۲۰۱۷، افزایش مداوم در قیمت معاملات آتی تشویق بزرگی برای تولیدکنندگان نفت شیل‌ آمریکا بود تا با حفاری بیشتر به تولید بیشتری نیز دست پیدا کنند.

به این ترتیب حفار‌ی‌ چاه‌های نفت که تا پیش از تاریخ‌های یاد شده به شدت با افت همراه شده بود، از ماه مه ۲۰۱۶ شروع به افزایش کرد تا آثار آن در افزایش تولید نفت خام شیل از ماه اکتبر آشکار شود. تا ماه ژانویه ۲۰۱۷، رشد تعداد کل‌های حفاری در آمریکا با چنان سرعتی همراه بود که حجم زیادی از افزایش تولید نفت خام را به همراه داشت، اتفاقی که تبدیل به تهدیدی جدی برای بازار نفت، به خصوص توافق کاهش تولید کشورهای عضو و غیرعضو اوپک شد.

پیش‌بینی‌های اداره اطلاعات انرژی آمریکا نشان می‌دهد تولیدات نفت خام و میعانات گازی در ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۷ بیش از نیم میلیون بشکه در روز رشد خواهد داشت و در سال ۲۰۱۸ نیز رشد آن به یک میلیون بشکه در روز خواهد رسید. این یعنی تهدیدی جدی برای افزایش مازاد عرضه نفت خام در دنیا که می‌تواند خنثی شدن تلاش‌ها برای کاهش عرضه را در پی داشته باشد.

به‌طور معمول، دکل‌های حفاری با تاخیری ۱۶ تا ۲۰ هفته‌ای به تغییر قیمت نفت واکنش نشان می‌دهند، در حالی‌که مشخص شدن میزان خروجی بین ۵ تا ۶ ماه بعد مشخص می‌شود. بر این اساس می‌توان انتظار داشت روند رو به کاهش تعداد دکل‌های حفاری آمریکا، با توجه به قرار گرفتن نفت در محدوده ۵۰ دلار، در ماه‌های آینده مسیری عکس در پیش گیرد. اما در ادامه راهی که فعالان نفت شیل در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ در پیش گرفته بودند، برای آنکه تب تند افزایش حفاری‌ها در آمریکا اندکی کاهش یابد، قیمت معاملات آتی وارد فاز کاهشی شدند.

بر این اساس قیمت نفت خام آمریکا برای سال ۲۰۱۸ از بیش از ۵۷ دلار بر بشکه در ماه ژانویه، به ۴۵ دلار بر بشکه در جولای رسید. کاهش شدید قیمت‌های آتی سیگنالی قوی برای کاهش حفاری‌‌ها در آمریکا به شمار می‌رفت تا در پی آن تعداد دکل‌های حفاری در آمریکا کاهش پیدا کند و تا کنون هم ادامه داشته باشد. در چنین شرایطی بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده نفت شیل آمریکا در سه ماهه دوم سال جاری اعلام کردند در نیمه دوم سال ۲۰۱۷ سرمایه‌گذاری خود را برای حفاری دکل‌های نفتی کاهش داده‌اند.

این اقدام به وضوح نشان‌دهنده نگرانی سرمایه‌گذاران از تولید بیش از اندازه و ریزش بیشتر قیمت‌ها بود. اما افزایش اخیر قیمت‌ها در معاملات آتی از اواخر جولای و اوایل ژوئن نشان‌دهنده این است که عرضه نفت خام به بازار کاهش داشته. بنابراین می‌توان امیدوار بود نگرانی‌های مربوط به تولید بیش از اندازه اندکی کاهش یابد، زیرا یکی از عوامل اثرگذار در رشد قیمت نفت، کاهش عرضه به بازار است.

تقویت شیل در محدوده ۵۰ دلار

به‌طور متوسط، قیمت سر به سر برای تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا حدود ۵۰ دلار و کمتر از آن برآورد می‌شود. افزایش سطح مقاومت تولیدکنندگان شیل نسبت به قیمت‌های پایین در حالی است که معاملات آتی (calendar strip) روندی صعودی داشته و در حال حاضر در محدوده ۵۱ دلار معامله می‌شوند که بالاترین سطح از ماه مه ‌است. به این ترتیب قیمت‌های رو به افزایش این دست معاملات، تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا را قادر خواهد ساخت تا در سال آینده با تکیه بر سود تضمین شده، بر افزایش تولید تمرکز کنند.

اینکه در آینده چه اتفاقی برای قیمت‌ها رخ بدهد، انتظاری حیاتی است. اگر سطح فعلی قیمت‌های آتی نفت خام آمریکا حفظ شود، امکان حفظ تعداد دکل‌های حفاری وجود دارد و رشد تولید نفت خام آمریکا درسال آینده تضمین خواهد شد. این امکان در حالی برای تولیدکنندگان نفت شیل وجود دارد که در صورت رشد بیشتر قیمت نفت خام آمریکا، برنامه‌های بلندپروازانه آنها برای تولید در سال ۲۰۱۸، جلوه‌ای دیگر به خود خواهد گرفت. با این تفاسیر باید دید رشد تولیدات شیل آمریکا زیر سایه نفت ۵۰ دلاری، می‌تواند پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه نسبت به افزایش تقاضا و کاهش مازاد عرضه را در پی داشته باشد؟