در ماههای اخیر نوسان های قیمت نفت در بازار جهانی نوسان‌هایی کنترل شده و محدود بود. سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) بر این باور است که بازار به تعادل رسیده است و این تعادل نسبی در سال ۲۰۱۸ میلادی هم ادامه دارد. به این معنا که میزان تقاضا با میزان عرضه در تناسب است. به همین دلیل نمی‌توانیم انتظار شوک های بزرگ قیمتی را داشته باشیم مگر اینکه تنشی ژئوپولتیکی در بازار ایجاد شود. تنشی مانند جنگ در خاورمیانه یا درگیری های منطقه‌ای در کشورهایی که دارای ذخایر نفتی هستند.
از طرف دیگر امریکا سرمایه‌گذاری زیادی در افزایش حجم تولید خود کرده است و انتظار می‌رود این تولید مازاد از انتهای سال ۲۰۱۸ میلادی وارد بازار شود. اوپک انتظار دارد نتیجه افزایش حجم تولید نفت امریکا روی بازار مصرف و قیمت این محصول در سال ۲۰۱۹ میلادی نمایان شود.
تصمیم دسامبر سال قبل بسیار موثر بود
در دسامبر سال ۲۰۱۶ میلادی کشورهای اوپک و تولید کنندگان بزرگی مانند روسیه به این توافق رسیدند تا تولید را کاهش دهند و زمینه را برای افزایش قیمت نفت فراهم کنند. تصمیمی که بسیار تاثیر گذار بود و به همین دلیل برای یک دوره دیگر تمدید شد. حال قرار است اجرا این طرح تا انتهای مارس سال ۲۰۱۸ میلادی ادامه داشته باشد ولی در مورد تداوم ان درنه ماه باقیمانده سال ۲۰۱۹ میلادی در انتهای ماه نوامبر تصمیم‌گیری می شود.
اوپک در انتهای نوامبر جلسه ای برای تصمیم‌گیری در این زمینه ترتیب می دهد و شنیده‌ها حاکی از این است که توافق تا انتهای سال ۲۰۱۸ میلادی ادامه خواهد داشت. اما سوال این است که چرا اوپک میزان را برای نفت شیل امریکا باز می‌کند؟
در پاسخ به این سوال می‌توان گفت که نفت تولید شده در کشورهای اوپکی نفت ارزان قیمت است ولی نفت شیل گران است. اوپک به امریکا فرصت می‌دهد تا با حداکثر سرعت نفت شیل را تولید و صادر کند و با کاهش تولید اوپک قیمت هم در سطح بالا باقی می‌ماند. اما زمانی که نفت شیل پایان یافت ثروت انبوه اوپک می‌تواند کل بازار را در دست بگیرد.
از طرف دیگر اگر اوپک تولید خود را کاهش ندهد، عرضه نفت بیش از تقاضا می شود و قیمت کاهش پیدا می‌کند. قیمت پایین نفت برای اوپک اصلا مطلوب نیست و به همین دلیل از هر سیاستی که زمینه را برای کاهش قیمت فراهم کند دوری می کند.
قیمت نفت در سال ۲۰۱۸ در مرز ۶۵ تا ۷۰ دلار
انتظار سازمان اوپک این است که متوسط قیمت نفت در سال بعد بین ۵۰ تا ۶۰ دلار باشد ولی مرکز مطالعات و مشاوره بازار نفت FGE انتظار دارد قیمت در فاصله ۶۵ تا ۷۰ دلار امریکا برسد. این مرکز قیمت ۷۰ دلاری را برای زمانی متصور است که کشورهای اوپک و غیر اوپک بتوانند تا فصل سوم سال ۲۰۱۸ میلادی طرح کاهش تولید را تمدید کنند. حال اگر اختلالی در عرضه نفت در هریک از کشورهای نفت خیز ایجاد شود، زمینه برای بیشتر شدن قیمت نفت در بازار جهانی مساعد تر می شود و این برای تولید کنندگان نوپایی از جمله امریکا بسیار مطلوب است.
تایمز در این مورد نوشت: در صورتی که قیمت نفت در فاصله ۶۵ تا ۷۰ دلار باشد، بخشی از کسری بودجه در کشورهای صادرکننده نفت از بین می رود و دولتمردان کشورهای نفت خیز فرصت سرمایه گذاری در پروژه‌های زیرساختی را بدست می آورند. مطالعات نشان می دهد قیمت سربسری نفت برای اغلب کشورهای نفت خیز کمتر از ۷۰ دلار است و عربستان تنها کشوری است که قیمت سربسری- قیمتی که کسری بودجه را به صفر می رساند- در آن بالغ بر ۷۳ دلار امریکا است.
سرمایه گذاری کشورهای صادر کننده نفت در صنایع مختلف باعث می شود تا فرصت تولید و صادرات کالاهای صنعتی دیگر را هم داشته باشند و از وابستگی اقتصادی آنها به نفت و درامد نفتی کاسته شود. مساله ای که صندوق بین المللی پول بسیار روی ان تاکید داشته است و حتی در گزارش اخیر هم به ضرورت آن تاکید کرد.
بنابراین انتظار می رود بازار نفت در سال ۲۰۱۸ میلادی سالی آرام را در پیش داشته باشد. سالی که حتی طوفان های کوچک هم نتواند در ارامش ان اخلالی ایجاد کند.
- 18
- 3
