به گزارش دنیای اقتصاد، به این ترتیب پس از نگرانی فعالان بازار از افزایش تولیدات کشورهای عضو و غیرعضو اوپک، حالا بزرگ‌ترین نگرانی آنها تنش تجاری میان دو ابرقدرت اقتصادی دنیا است زیرا در کنار تهدید رشد اقتصاد جهانی و سرکوب رشدتقاضای نفت در پی آن، افزایش مازاد از سمت آمریکا را به همراه خواهد داشت. این نگرانی به‌خصوص با اقدام غیرمنتظره چین برای اعمال تعرفه بر واردات نفت خام آمریکا شدت گرفته است. پیش از این و در دور قبلی تنش‌های تجاری میان دو ابرقدرت اقتصادی دنیا که در ماه‌های اخیر رقم خورد، چین نه‌چندان جدی، از سلاح انرژی علیه آمریکا استفاده کرده بود و در لیست کالاهای مشمول تعرفه، نام برخی محصولات شیمیایی مانند پروپان مایع‌شده مشاهده می‌شد.
اما حالا و پس از اقدام اخیر ترامپ برای وضع تعرفه ۵۰ میلیارد دلاری بر واردات کالاهای چینی، بزرگ‌ترین واردکننده نفت خام از آمریکا با اعمال تعرفه بر واردات این ماده خام از تولیدکنندگان آمریکایی، نشان داد در استفاده از سلاح انرژی علیه رقیب تجاری خود مصمم است. «دنیای‌اقتصاد» پیش از این در گزارشی با عنوان «تلاطم ترامپی در بازار نفت» این موضوع را مورد بررسی قرار داد و از قول کارشناسان، استفاده از «انرژی» به‌عنوان یک سلاح از سمت چین، برای افزایش فشار به آمریکا در صورت بالا گرفتن تنش‌ها را پیش‌بینی کرده بود. اما اعمال تعرفه واردات نفت خام آمریکا از سمت چین چگونه می‌تواند بر بازار نفت اثر بگذارد و همزمان شدن این اتفاق با عزم کشورهایی همچون روسیه و عربستان برای افزایش تولید نفت خام، برای فعالان نفتی چه مفهومی دارد؟
به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، هر بشکه نفت خام برنت در آخرین روز کاری بازار جهانی نفت و پس از شدت گرفتن جنگ تجاری میان آمریکا و چین بیش از ۳درصد افت قیمت را تجربه کرد. میزان افت هفتگی این نفت شاخص نیز ۴ درصد بود تا آن را از سقف قیمتی سه و نیم ساله دور کند. نفت خام شاخص دریای شمال در روز جمعه ۲ دلار و ۵۰ سنت افت قیمت داشت و به ۴۴/ ۷۳ دلار بر بشکه رسید. نفت خام آمریکا نیز با تجربه‌ای مشابه، کاهش قیمت ۸۳/ ۱ دلار بر بشکه را داشت تا با ثبت افتی حدودا ۳ درصدی از ارزش خود، به ۰۶/ ۶۵ دلار بر بشکه برسد. میزان افت هفتگی نفت خام آمریکا نیز یک درصد بوده است.
دست چین روی نقطه‌ضعف آمریکا
بالا گرفتن تنش‌های جدید تجاری میان چین و آمریکا به انتشار لیستی از سوی دونالد ترامپ بازمی‌گردد که در آن بر بیش از ۸۰۰ قلم کالای مهم و استراتژیک وارداتی از چین، تعرفه‌ای ۲۵ درصدی وضع شده است. به گزارش رویترز، این تعرفه‌ها در حالی از تاریخ ششم جولای اجرایی می‌شود که وزارت بازرگانی چین اعلام کرد «با تعرفه‌هایی به همین مقیاس و قدرت» پاسخ خواهد داد و هرگونه توافق قبلی با ترامپ نیز «نامعتبر» خواهد بود. به این ترتیب چین پس از آنکه در دور قبلی تنش‌ها، یک بار ۱۲۸ قلم کالای آمریکایی به ارزش ۳ میلیارد دلار و پس از آن ۱۰۶ کالای دیگر با ارزش حدودا ۵۰ میلیارد دلار را مشمول پرداخت عوارض ۲۵ درصدی کرد، این‌بار ۶۵۹ محصول آمریکایی از جمله نفت را مشمول پرداخت تعرفه کرده است.
در این میان می‌توان گفت «نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی» از مهمترین کالاهایی هستند که نام آنها در لیست تازه منتشر شده از سمت چین مشاهده می‌شود. اقدام غافلگیرکننده پکن برای اعمال تعرفه بر واردات نفت، گاز و محصولات نفتی در شرایطی رقم خورد که چین به تازگی در صدر لیست بزرگ‌ترین واردکنندگان نفت خام از آمریکا قرار گرفته بود. چین در حال‌حاضر روزانه حدود ۳۶۳ هزار بشکه نفت خام و ۲۰۰ هزار بشکه از سایر فرآورده‌ها از جمله پروپان از آمریکا وارد می‌کند.
به این ترتیب با کاهش واردات نفت آمریکا از سمت چین، شاهد افزوده‌شدن به سطح ذخایر نفت خام تجاری این کشور خواهیم بود. افزوده شدن به ذخایر نفت خام تجاری آمریکا از این جهت اهمیت دارد که می‌تواند بر قیمت جهانی نفت فشار بیاورد همان‌طور که اولین واکنش بازار نسبت به وضع تعرفه بر نفت صادراتی آمریکا از سوی بزرگ‌ترین مصرف‌کننده آن، ریزش چشمگیر قیمت‌ها بود چرا که افزایش ذخایر نفت خام تجاری آمریکا که آمار آن هر هفته از سوی اداره اطلاعات انرژی آمریکا اعلام می‌شود، نشان دهنده ایجاد مازاد عرضه در بازار نفت این کشور است.
اما چین به‌عنوان بزرگ‌ترین مشتری نفتی آمریکا، در حالی با اعمال تعرفه این کشور را به کاهش خرید نفت تهدید می‌کند که تولید روزانه نفت آمریکا با تکیه به رشد تولید شیل، به تازگی به رکورد روزانه ۹/ ۱۰ میلیون بشکه دست یافته است. به این ترتیب در شرایطی که تولید روزانه نفت خام آمریکا در اوج قرار دارد و صادرات نفت خام این کشور نیز به حدود ۲ میلیون بشکه در روز رسیده است، سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ، مهمترین مشتری نفتی آمریکا را وادار به استفاده از سلاح انرژی کرده که می‌تواند به روند صادرات نفت خام این کشور ضربه بزند.
چین در حالی بر واردات نفت خام آمریکا تعرفه اعمال کرده است که دولت آمریکاپس از خروج از برجام، از پکن خواسته بود خرید نفت از ایران را کاهش دهد. با این تفاسیر به‌نظر می‌رسد چین در نبود نفت آمریکا، خرید خود از ایران را حتی با وجود تحریم‌ها، کاهش نخواهد داد. چین در حال‌حاضر بزرگ‌ترین مشتری نفت خام ایران است و در سه ماه اول سال ۲۰۱۸، به شکل میانگین، روزانه ۶۵۰ هزار بشکه نفت خام از ایران خریداری کرده است. خطر افزایش سطح ذخایر آمریکا نفت خام با فشار بر صادرات نفت خام آمریکا و روند رو به رشد تولیدات آن در حالی بازار نفت را تهدید می‌کند که از دیگر سو کارشناسان عقیده دارند بالا گرفتن تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین می‌توان به رشد جهانی اقتصاد ضربه وارد کرده و رشد تقاضای نفت را از این ناحیه تحت‌تاثیر منفی قرار دهد.
افزایش تهدیدها برای بازار نفت
بازار نفت پیش از این نیز افزایش تنش‌ها میان دو قدرت بزرگ اقتصادی را تجربه کرده بود اما کمتر از آن تاثیر پذیرفته بود. در واقع در ماه‌های قبل که تنش تجاری میان آمریکا و چین منجر به اعمال تعرفه‌های متقابل شد، بازار نفت به پایبندی بالای کشورهای عضو و غیرعضو اوپک به توافق کاهش تولید دلگرم بود و فشار جنگ تجاری توسط اجرای موفق طرح کاهش تولید خنثی می‌شد. اما در حال‌حاضر، شدت گرفتن جنگ تجاری پکن و واشنگتن با تلاش عربستان و روسیه برای کاستن از سطح کاهش تولید همراه شده است.
بر‌اساس اخبار منتشر شده، عربستان تحت‌فشار آمریکا و برای جبران کاهش تولید احتمالی ایران تحت‌تاثیر بازگشت دوباره تحریم‌ها، پیشنهاد افزایش عرضه را مطرح کرد. عربستان با وجود نیاز به نفت ۸۰ دلاری و حتی گران‌تر و اذعان به آن، ناگهان بحث افزایش عرضه از سوی ائتلاف کاهش تولید به منظور کنترل قیمت‌ها و جلوگیری از رشد بیش از حد آنان را مطرح کرد. این پیشنهاد از سوی روسیه، به‌عنوان رهبر کشورهای غیرعضو اوپک در توافق کاهش تولید مورد استقبال قرار گرفت زیرا روسیه همواره نگران رشد قیمت‌ها و قدرت گرفتن تولیدکنندگان شیل آمریکا بوده است.
به این ترتیب، به نظر می‌رسد ترامپ از یکسو با فشار بر اقتصاد جهانی به واسطه جنگ‌های تجاری که با چین و سایر کشورهای اروپایی به‌راه انداخته به قیمت نفت فشار خواهد آورد و از سویی دیگر نیز با درخواست‌های غیررسمی از اوپک برای افزایش تولید یک میلیون بشکه‌ای (برای جبران کاهش احتمالی تولید نفت ایران)، باعث ریزش قیمت‌ها شده است. اوپک در صد و هفتاد و چهارمین نشست عادی وزیران نفت که در تاریخ ۲۲ ژوئن (جمعه یکم تیرماه) در وین برگزار می‌شود، قصد بررسی پیشنهاد افزایش عرضه را دارد اما با توجه به اظهارات وزرای نفت عربستان و روسیه، نتیجه این نشست مشخص به‌نظر می‌رسد.
به گزارش رویترز، روز پنج‌شنبه الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه پس از گفت‌وگو با خالدالفالح، وزیر نفت عربستان سعودی درمسکو گفت: هر دو کشور از یک افزایش تولید تدریجی پس از اجرای توافق کاهش برای ۱۸ ماه، حمایت می‌کنند. آن‌طور که نواک گفته است، احتمالا افزایش تدریجی تولید تا سطح ۵/ ۱ میلیون بشکه در روز به احتمال زیاد از ابتدای جولای آغاز خواهد شد. الفالح نیز در این زمینه گفته است: فکر می‌کنم ما به توافقی دست خواهیم یافت که بازار را راضی خواهد کرد.» طبق تازه‌ترین پیش‌بینی آژانس بین‌المللی انرژی، ممکن است ایران و ونزوئلا در سال آینده میلادی، ۳۰ درصد از تولیدات خود را تحت‌تاثیر تحریم‌های آمریکا از دست بدهند. به‌نظر می‌رسد عربستان سعودی با در نظر گرفتن این پیش‌بینی‌ها و تحت تاثیر درخواست‌های آمریکا، قصد دارد این میزان کاهش تولید اعضا را پوشش دهد.
- 18
- 6
