شتاب بورس گوشه‌نشینی دلا‌ر

بررسی‌ها نشان می‌دهد طی دو هفته اخیر فاصله بین سقف و کف نرخ دلار کمتر از ۳۰۰ تومان بوده که نشان‌دهنده کم‌توجهی سرمایه‌گذاران به این بازار است.

شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران دیروز با ثبت رشد ۲۸۰۵ واحدی به عدد ۲۴۹ هزار و ۲۵۲ واحد رسید. اقبال سرمایه‌گذاران به خرید سهام شرکت‌های بزرگ‌تر پس از تجربه یک اصلاح موقت، در کنار رشد پرشتاب قیمت سهام شرکت‌های کوچک‌تر، مهم‌ترین علت ثبت رشد ۱۴/ ۱ درصدی شاخص کل در روز گذشته به شمار می‌آمد. نزدیک شدن به برگزاری مجامع سالانه غول‌های بورسی و انتظار برای انتشار صورت‌های مالی حسابرسی شده سال گذشته در کنار گزارش‌های عملکرد فصل بهار، از مهم‌ترین دلایل توجه ویژه فعالان بورسی به سهام بزرگ‌تر برشمرده می‌شود.

رویدادی که می‌تواند منجر به عبور موفقیت‌آمیز شاخص کل از سطح روانی ۲۵۰ هزار واحدی شود. معاملات دیروز بورس تهران با تکیه بر افزایش تقاضا در نمادهای بزرگ بورسی نظیر غول‌های سنگ‌آهنی و نمادهای پتروشیمی، رشد بیش از یک درصدی را تجربه کرد. کاهش میل فروش در نمادهای بزرگ‌تر با پررنگ شدن نقش خریداران در این نمادها به شتاب‌گیری رشد شاخص کل کمک شایانی کرد.

افزایش محسوس ارزش معاملات خرد و رسیدن این متغیر به ۱۱۰۳ میلیارد تومان یکی از نکات قابل توجه در داد و ستد‌های روز گذشته به‌شمار می‌آمد. شتاب‌گیری همزمان رشد شاخص کل و ارزش معاملات، میل عمومی سرمایه‌گذاران به صعود قیمت‌ها از سطوح فعلی را نشان می‌دهد. از سوی دیگر تغییر ۱۱۶ میلیارد تومانی مالکیت حقوقی به حقیقی نیز از نقش موثر سرمایه‌گذاران خرد در این تغییر پرده‌برداری می‌کند.

این تحولات تایید‌کننده چشم‌انداز مثبت فعالان به رشد قیمت‌ها در آینده‌ای نزدیک است و در عین حال می‌تواند از افزایش هیجان در معاملات روزانه حکایت کند. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که حرکت عمومی قیمت‌ها در بازار سهام به‌رغم بازدهی بسیار خوب از ابتدای سال تاکنون هنوز نشانه‌های شکل‌گیری حباب قیمتی را تایید نمی‌کند. هرچند این گزاره در مورد تمام بازار صدق نمی‌کند.

رالی داغ قیمتی در صنایع کوچک

در نگاه اول رشد قیمت سهام با ارزش بازار بیشتر به چشم‌ می‌آید اما در لایه بعدی تداوم رالی داغ قیمتی سهام کوچک‌تر در صنایع با سهم بازار کمتر بیش از هر چیز توجه سرمایه‌گذاران را معطوف ‌به خود می‌سازد. ثبت رشد ۱/ ۲ درصدی شاخص کل هم‌وزن در روز گذشته نشان می‌دهد که در معاملات روز گذشته هرچند برآیند سهام شرکت‌های بزرگ در مسیر صعودی قیمت قرار گرفته‌اند و تاثیر بیشتری بر روند شاخص کل دارند، اما شتاب حرکتی سهام کوچک‌تر در مجموع بسیار بیشتر است.

مقایسه رشد شاخص کل هم‌وزن و شاخص کل از ابتدای سال نیز این موضوع را تایید می‌کند. در حالی که رشد شاخص کل از ابتدای سال تاکنون به ۵/ ۳۹ درصد رسیده‌است، شاخص کل هم‌وزن که تاثیر اندازه شرکت‌ها را در اندازه‌گیری این متغیر یکسان درنظر می‌گیرد، رشد ۸۶ درصدی را به ثبت رسانده است. روز گذشته نیز رشد ادامه‌دار قیمت در نمادهای زیرمجموعه صنایع کوچک‌تر مانند دارویی‌، غذایی‌، قندو شکر، زغال‌سنگ، لاستیک، انبوه‌سازی و کاشی و سرامیک در جریان بود. رشد شاخص این صنایع از ابتدای سال تاکنون از رشد شاخص کل فاصله زیادی گرفته‌است.

جذابیت‌های سرمایه‌گذاری بورسی

یکی از عوامل استقبال سرمایه‌گذاران به سهام شرکت‌های بزرگ‌تر در بازار سهام، انتشار تدریجی صورت‌های مالی حسابرسی شده این شرکت‌ها در سال مال منتهی به ۲۹ اسفند ۹۷ به جهت آماده‌سازی برگزاری مجامع عمومی عادی سالانه است. رونق تولید و فروش شرکت‌های بورسی با تکیه بر تورم در سال گذشته، سودآوری تمام شرکت‌های تولیدی در صنایع مختلف را متحول کرده‌است که این مهم خود را در گزارش‌های ماهانه عیان کرده‌ بود. اما مشخص شدن میزان دقیق سودآوری سالانه و پیشی گرفتن آن از انتظارات عمومی بازار، محرک مناسبی برای رشد قیمت‌ها در این مقاطع زمانی به شمار می‌آید.

این عامل محرک با انتشار گزارش‌های سالانه حسابرسی شده تلفیقی شرکت فولاد مبارکه در روز گذشته، منجر به ایجاد موج خوش‌بینی در میان اهالی بازارسرمایه شد. از سوی دیگر سابقه برگزاری مجامع سالانه و درصد تقسیم سود‌های بالا، در آستانه برگزاری مجامع عمومی عادی سالانه شرکت‌های بزرگ، میل به خرید برای حضور در این رویداد سالانه را بیش از پیش کرده‌است. ایست بازارهای موازی و تداوم رشد قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای، کماکان به‌عنوان یکی از قدرتمندترین محرک‌های جذب سرمایه‌های سرگردان در بورس خواهد بود.

سیاه و سفید گزارش‌‌های فصلی

با اتمام فصل بهار و نزدیک شدن به موعد ارائه گزارش‌های فصلی، سرمایه‌گذاران بنیادی منتظر انتشار صورت‌های مالی بهار ۹۸ هستند. انتشار این گزارش‌ها برای تخمین سودآوری سال ۹۸ شرکت‌های بورسی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نقطه روشن ماجرا، گزارش‌های بسیار خوب ماهانه شرکت‌های بورسی در صنایع مختلف است که برآورد نسبتا دقیقی از میزان فروش بنگاه‌های تولیدی تالار شیشه‌ای به سهامداران می‌دهد.

اما در نقطه مقابل، ابهام در میزان رشد بهای تمام شده به‌عنوان مهم‌ترین عامل ریسک سودآوری در صورت‌های مالی مطرح است. انتشار صورت‌های مالی اولین فصل سال برای برخی شرکت‌های سیمانی در روزهای گذشته، مثال خوبی برای توضیح هرچه بیشتر موضوع بهای تمام شده است. در حالی که فروش شرکت‌های سیمانی در فصل نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته جهش معناداری را تجربه کرده‌است، به دلیل تاثیر منفی تورم بر رشد اجزای بهای تمام شده، در برخی شرکت‌های سیمانی شاهد عقبگرد میزان سودآوری فصل گذشته  بودیم.

از آنجا که سرمایه‌گذاری در بورس یک امر پیشنگر و منطبق بر انتظارات سودآوری در سال‌های آتی‌ است، رشد معنادار بهای تمام شده و کاهش میزان سودآوری فصلی نسبت به انتظارات فعلی سرمایه‌گذاران، می‌تواند معادله قیمت‌گذاری سهام را دستخوش تغییر کند و اثر منفی خود را بر قیمت سهم‌ها داشته باشد. در همین راستا و طی روزهای آینده، گزارش اجماع تحلیلگران بورسی در ادامه روند قبلی منتشر خواهد شد. اطلاعات این گزارش علاوه بر مشخص کردن انتظارات قشر وسیعی از سرمایه‌گذاران بزرگ بورسی، نقش موثری بر جهتگیری قیمت‌ها در بورس خواهد داشت.