بدرقه ارزی جنگ تجاری

دو دلیل عمده را می‌توان برای کاهش ارزش فلز گرانبها برشمرد؛ دلیل اول عقب‌نشینی قیمت فلز زرد، امیدواری به امضای یک قرارداد بین دو قطب اقتصادی جهان یعنی آمریکا و چین است. موضوعی که در سال ۲۰۱۹ یکی از دلایل اصلی افزایش بی‌سابقه قیمت طلا و رکوردزنی آن پس از یک دهه بود. درصورت امضای قراردادی که با نام فاز اول قرارداد تجاری بین پکن و واشنگتن شناخته می‌شود، می‌توان انتظار فشار بیشتر بر قیمت طلا برای ادامه روند نزولی را داشت. دلیل دومی که باعث کاهش قیمت طلا در روزهای اخیر شده است، کاهش تنش‌ها در خاورمیانه پس از اظهارات مقامات ایران و آمریکا بود. بسیاری از کارشناسان، افزایش چشمگیر قیمت طلا در روزهای ابتدایی سال ۲۰۲۰ میلادی که بر اثر تنش‌های ژئوپلیتیک اتفاق افتاده بود را افزایشی موقتی عنوان کرده بودند. موضوعی که باعث کاهش قیمت هر اونس از این فلز ارزشمند و بازگشت به مرز ۱۵۵۰ دلاری شد.

افزایش امیدواری به فرجام قرارداد تجاری از آن جا نشات می‌گیرد که قرار است طبق اعلام مقامات دو کشور، فاز اول توافق روز چهارشنبه در کاخ سفید به امضا برسد. جولیو بائر تحلیلگر مسائل ژئوپلیتیک در مورد تاثیر این اتفاق بر بازارهای جهانی گفت: ما اکنون در حال دست و پنجه نرم کردن با جزئیات هستیم. اگر جزئیات واقعی درباره قرارداد فاز اول بین واشنگتن و پکن وجود داشته باشد، می‌تواند برای تحلیلگران بسیار جذاب و مفید باشد. همچنین این موضوع که آمریکا و چین در دیدارهای شش ماه یک بار قرار است به بحث درباره تجارت بپردازند نیز موضوعی است که می‌تواند بر قیمت فلز زرد فشار بیاورد و موجب کاهش آن شود. وال‌استریت ژورنال روز شنبه گزارش داده بود که واشنگتن و پکن درباره برگزاری گفت‌وگوهای شش‌ماه یک بار برای بحث درباره اصلاحاتی در هر دو کشور و حل مشکلات تجاری به توافق رسیده‌اند.

افزایش ارزش پول ملی چین

ارز پول ملی چین سال ۲۰۲۰ را با رالی افزایشی خود آغاز کرد. یوآن بخش عمده‌ای از زیانی که در ماه آگوست سال گذشته میلادی متقبل شده بود و باعث نگرانی بسیاری از سرمایه‌گذاران شده بود را پوشش داد. یوآن در حالی در مدار صعودی به سر می‌برد که در حال پاک کردن زیان سنگین تابستان سال گذشته با توجه به فروکش تنش‌های تجاری بین پکن و واشنگتن است. یوآن در برابر دلار آمریکا حدود ۵/ ۰ درصد رشد کرد و از آستانه نرخ برابری ۹/ ۶ برای اولین بار از ماه آگوست عبور کرد و توانست بازدهی خود را از ابتدای سال ۲۰۲۰ میلادی تاکنون به یک درصد افزایش دهد. بخشی از بازگشت امیدواری به بازارهای چین و به خصوص بازار ارز این کشور متوجه بهبود روابط تجاری میان دو ابر قدرت اقتصادی دنیا است.

یوآن در ماه آگوست با بیشترین صف فروش خود در ربع قرن اخیر مواجه شده بود، که نرخ برابری آن را در برابر ارز آمریکا تا ۲/ ۷ به پیش برد. این نرخ می‌توانست موجب خروج شدید سرمایه از چین به خارج از مرزهای این کشور شود و آسیب‌های زیادی به دومین اقتصاد بزرگ دنیا وارد کند.

بورس‌های چین از جمله شاخص CSI۳۰۰ که شرکت‌های بزرگ شانگهای و شنژن چین را در بر می‌گیرد بیش از یک درصد صعود کرد، در حالی که در بازارهای سهام اروپایی از جمله FTSE۱۰۰ انگلستان نیز حدود ۴/ ۰ در مبادلات صبحگاهی رشد را به ثبت رساند. صعود روز دوشنبه پیش از آن رخ داد که امضای توافق تجاری میان واشنگتن و پکن برای روز چهارشنبه برنامه‌ریزی شده بود و از همین رو ثبت این توافق می‌تواند حداقل از اعمال تعرفه‌های بیشتر بر واردات کالاهای چینی جلوگیری کند و در کنار آن تعرفه‌های حدود ۱۲۰ میلیارد دلاری بر واردات این کشور که در ماه سپتامبر تصویب شده بودند را حداقل به نصف مقدار کنونی برساند. مقامات بانک مرکزی چین کریدور مجاز حرکت یوآن را با انعطاف بیشتری دنبال می‌کنند، به این دلیل که روابط میان آمریکا و چین رو به بهبود به نظر می‌رسد. البته همچنان یوآن حدود ۵/ ۷ درصد نسبت به زمانی که اولین تعرفه‌ها از سوی آمریکا بر واردات آنها اعمال شد ضعیف‌تر باقی مانده است.

پوند در مسیر نزولی

پوند استرلینگ به زیر سقف نرخ برابری ۳/ ۱ در برابر دلار نزول کرد. این نزول زمانی رخ داد که بانک مرکزی انگلستان تصمیم خود مبنی بر کاهش نرخ بهره این کشور را اعلام کرده بود. پول ملی انگلستان حدود ۲ درصد در دو هفته ابتدایی سال ۲۰۲۰ میلادی نزول کرده است. این نزول منجر به افت پوند به زیر سطح نرخ برابری ۳/ ۱ به نسبت دلار آمریکا شده است و این افت بیشتر به تصمیم بانک مرکزی انگلیس مبنی بر کاهش نرخ بهره در طول ماه جاری میلادی برمی‌گردد. پوند بریتانیا روز دوشنبه حدود ۷/ ۰ درصد افت کرد و به نرخ برابری ۲۹/ ۱ در برابر دلار رسید. در واقع این پنجمین روز متوالی افت پوند در برابر دلار آمریکا است.

افت روز دوشنبه علت دیگری نیز داشت. آمارهای جدیدی که از کاهش ۳/ ۰ درصدی اقتصاد انگلستان در ماه نوامبر حکایت داشتند نیز عامل دیگری در نزول پوند استرلینگ محسوب می‌شود. در هیات سیاست‌گذاران پولی بانک انگلستان دو عضو، نیاز به رای برای کاهش سریع نرخ بهره در ماه جاری میلادی را در صورتی که نشانه‌ای از تقویت اقتصادی انگلستان مشاهده نشود، الزامی دانستند. سخنرانی مارک کارنی، رئیس بانک انگلستان نیز که در هفته گذشته اعلام شد، پوند انگلیس را دچار شوک دیگری کرد. او در سخنرانی خود نیاز به سیاست‌های تسهیلی بیشتر را مهم ارزیابی کرد و آن را جزو گزینه‌های روی میز بانک مرکزی عنوان کرد.

همچنین احتمال کاهش نرخ بهره، در نظرسنجی که از سرمایه‌گذاران و اقتصاددانان انجام گرفته است، حاکی از احتمال بالای کاهش نرخ بهره در طول ماه آینده میلادی است. در نشست پولی ماه دسامبر تعیین‌کنندگان نرخ بهره با هفت رای موافق و دو رای مخالف به عدم کاهش نرخ بهره رای داده بودند. بسیاری از سرمایه‌گذاران زمانی که پوند در حال پیشروی در برابر سایر ارزهای معتبر دنیا بود با توجه به پیش‌بینی که درخصوص پیروزی حزب محافظه کار به رهبری بوریس جانسون داشتند معاملات خود بر پایه صعود شدید پوند انگلیس که در برخی مواقع تا ۱۰ درصد نیز در نظر گرفته شده بود را انجام دادند.

اما در شرایط کنونی که بانک مرکزی اقدام خلاف بر پیش‌بینی این سرمایه‌گذاران را اجرا خواهد کرد، تمام این معاملات از سوی سرمایه‌گذاران دچار ریسک شدیدی شده است. تنها شانسی که می‌تواند پوند را در شرایط صعودی نگه دارد انتشار داده‌های مثبت فعالیت‌های اقتصادی داخلی این کشور است که می‌تواند باعث ورود جریان سرمایه به بریتانیا شده و حمایت عمیقی از پوند استرلینگ به عمل بیاورد.