معرفی رشته علوم اجتماعی بهمراه گرایش هایش

علوم اجتماعی گروهی از رشته های دانشگاهی است که به بررسی جامعه می پردازد

رشته علوم اجتماعی

گروهی از رشته های دانشگاهی که جامعه را مورد بررسی قرار می دهد؛ رشته علوم اجتماعی نام دارد. از موارد قابل بررسی در این شاخه از علم می توان به چگونگی تعامل مردم با یکدیگر، رفتار، توسعه بعنوان یک فرهنگ و تأثیرگذاری بر جهان اشاره کرد. social Sciences جدایی از علوم طبیعی به یک رشته تحصیلی اشلاق میشود و شامل مباحث فیزیک، زیست شناسی و شیمی است.

علوم اجتماعی، به بررسی مواردی همچون روابط بین افراد و جوامع و همچنین توسعه و عملکرد جوامع به جای مطالعه ساختار دنیا می پردازد. تأکید بیشتر این رشته های دانشگاهی به تفسیر و روش های تحقیق کیفی است. رشته علوم اجتماعی، مواردی همچون علوم سیاسی، مردم شناسی، جامعه شناسی، اقتصاد، روانشناسی اجتماعی را مورد بررسی قرار می دهد.

توانایی های لازم برای رشته علوم اجتماعی

روحیه و توانایی های لازم برای رشته مورد نظر از عوامل موفقیت آمیز در هر رشته ای به شمار می رود. باتوجه به عواملی همچون علاقه داشتن به مطالعه درباره مباحث روانشناسی، جامعه شناسی، مردم شناسی و علوم انسانی در رشته علوم اجتماعی می توان موفقیت را کسب کرد. دانشجو علاوه بر علاقه داشتن به مطالعه مباحث آزاد باید درباره اتفاقات و پدیده های این رشته از روحیه تحقیق و پژوهش و کنجکاوگری برخوردار باشد که نخستین گام برای تحصیل در رشته علوم اجتماعی محسوب میشود.

اگر در این زمینه علاقه و استعداد ندارید؛ نباید در این رشته تحصیل کنید. مواردی همچون قوی بودن در دروس ریاضیات و جغرافیا و زبان انگلیسی، روحیه کار گروهی و همیاری دیگران، ثبات عاطفی، سلامت جسمانی از دیگر توانایی های لازم برای رشته علوم اجتماعی به شمار می رود. همچنین دانشجوی علوم اجتماعی باید آشنا به نرم‌افزار spss و زبان برنامه نویسی پایتون باشد.

کاربرد رشته علوم اجتماعی در ایران

تصور افراد اینست که رشته علوم اجتماعی فاقد کاربرد است درحالیکه این تصور اشتباه است و این رشته برای افراد هر جامعه دربر گیرنده ی بخش عظیمی از زیربنای برنامه ریزی های کشوری می باشد. در واقع متخصصین این رشته، توانایی فعالیت در اماکنی همچون نهاد های فرهنگی، نهادهای اجتماعی، وزارت خانه های ارشاد، نهاد های سیاست گذاری، گمرک و بازار بورس، شهرداری ها، انجمن های خصوصی و دولتی، وزرات بهداشت، فرهنگسراها، اقتصاد و دارایی، اموزش و پرورش، کمیته امداد ، سازمان بهزیستی، مرکز آمار، وزارت کشور، وزارت فناوری ارتباطات و فن آوری اطلاعات را دارند.

گرایش های رشته علوم اجتماعی

عواملی همچون تعاون و رفاه اجتماعی، خدمات و رفاه اجتماعی، پژوهشگری و برنامه ریزی اجتماعی و مددکاری اجتماعی از گرایش های رشته علوم اجتماعی محسوب می شود.

* گرایش پژوهشگری اجتماعی:

ساختن انسان جامعه شناس از اهداف پژوهشگری اجتماعی می باشد. انسانی که بتواند بعنوان یک محقق، با استفاده از مطالعات دقیق نظری و عملی موجب افزایش سطح آگاهی های اجتماعی شوند و نیاز مراکز اموزشی، پژوهشی و خدماتی را برآورده کند؛ به این ترتیب براساس نتایج تحقیقاتش میتوان نحوه عبور از بحران های اجتماعی و ارامش و رفاه را به دست آورد.

رشته علوم اجتماعی بعنوان یک رشته تحصیلی جدا از علوم طبیعی است

درس های پژوهشگری اجتماعی، متشکل از سه شاخه به شرح زیر می باشند. در یک شاخه به اموزش مهارت در عملیات تحقیقی می پردازد، در شاخه دیگر به نام مبانی جامعه شناسی به معرفی پایه های علم جامعه شناسی از نظر مفهومی می پردازد و شاخه سوم، تحت عنوان مباحث جمعیت شناسی از درس مبانی جمعیت شناسی شروع می شود و به مواردی ختم میشود که شامل تحلیل حرکت های جمعیتی، تحلیل جمعیت و کاربردهای جمعیت شناسی در مباحث اجتماعی و اقتصادی است.

دانشجوی گرایش پژوهشگر اجتماعی باید علاقه مند به تحقیق های نظری و عملی باشد؛ یعنی با مطالعه ی نظریه های اجتماعی به نقد و تحلیل آن ها بپردازد و یا علاقه مند به تحقیقهای میدانی باشد و در بین مردم جامعه حاضر شود.در این گرایش، دانش و بینش ریاضی از اهمیت به سزایی برخوردار است ؛ بدین دلیل که ملزومات پژوهشگری اجتماعی، شامل دقیق فكر كردن و دقیق اندیشیدن می باشد.

مشاغل پژوهش های اجتماعی در ایران توسعه و گسترش یافته و بخش های دولتی و خصوصی وظیفه دارند که تحقیقات اجتماعی را انجام دهند.

* گرایش برنامه ریزی اجتماعی:

در اکثر اوقات گرایش برنامه ریزی اجتماعی به برنامه ریزی در خصوص اجتماع و انسان و بررسی مسایل اجتماعی می پردازد. به عنوان مثال کارشناس برنامه ریزی اجتماعی در زمان ساخت یك مجتمع آپارتمانی، برنامه ریزی هایی درخصوص مسایل اجتماعی آن مجتمع می كند تا با انجام این کار به حفظ حقوق هریك از افراد ساكن در مجتمع کمک کند و ساكنان آن مشكلات و مسائل اجتماعی کمتری را تجربه کنند. یا مثلا این کارشناس، مکان مناسب برای ساخت مراكز اقتصادی یا سایت های صنعتی در یک شهر را برنامه ریزی می کند و یا این که برنامه ریزی می کند که برای پیشگیری از بروز مشکل در جامعه، نحوه ی توسعه ساختمانی به چه صورت باشد.

گرایش برنامه ریزی اجتماعی رابطه ی تنگاتنگی با آمار و تحقیقات میدانی دارد به همین علت دانشجوی این گرایش باید مطمئن شود که از نظر جسمی سالم است تا به موفقیت در انجام تحقیقات میدانی برسد. فارغ التحصیل برنامه ریزی اجتماعی وظیفه ندارد که یك كار كتابخانه ای انجام دهد، بلكه باید حضوری فعال در جامعه داشته باشد. دروسی همچون ریاضی، زبان انگلیسی، جغرافیا و جامعه شناسی از اطلاعات علمی لازم برای دانشجوی این گرایش محسوب میشود.

شغل برنامه ریزی اجتماعی برای نخستین بار درزمینه مسائل شهری، روستایی، حمل و نقل و برنامه ریزی اجتماعی – اقتصادی در ایران، دیدگاه های خوبی ارائه داد و سپسفعالیت خود را در سه بخش عمومی، خصوصی و دولتی شروع کرد.

* گرایش تعاون و رفاه اجتماعی:

گرایش تعاون و رفاه اجتماعی از دیگر گرایش های رشته ی علوم اجتماعی به شمار میرود که تعدیل ثروت و قدرت در جامعه از اهداف اصلی اش میباشد و درواقع قصد دارد که کارشناسانی را نربیت کند تا بتوانند به عنوان عامل توزیع عادلانه ثروت و قدرت در جامعه به کمک تشکل های انسانی انتخاب شوند. کلیه ی عوامل مربوط به تعاون، مورد بررسی قرار میگیرد که از این عوامل می توان به انواع تعاونی ها، چگونگی تاسیس و مدیریت آن ها و فواید تعاونی ها برای جامعه اشاره کرد. درس های این گرایش که دانشجویان در طول تحصیل با آن اشنا می شوند شامل اقتصاد، امور مالی، جامعه شناسی، مردم شناسی، کارکرد تعاون، حسابداری، مدیریت و تعاون می باشد.

از توانایی های دانشجوی این رشته می توان به علاقه مندی به تعاون و داشتن روحیه همكاری و همیاری با دیگران اشاره کرد؛ بدین دلیل که دانشجوی این رشته باید توانایی برقراری ارتباط نزدیك با دیگران را داشته باشد.فارغ التحصیلان این گرایش، مجوز کار در شاخه ها و واحدهای مختلف وزارت خانه تعاون را دارند. علاوه‌براین ، اماکن دیگری که دانشجوی این گرایش در آن مشغول به فعالیت میشود شامل تعاونی های شركت ها و وزارتخانه های مختلف اعم از تعاونی های تولیدی، مصرف و مسكن بعنوان مدیر و برنامه ریز است. با این كه فارغ التحصیلان این گرایش، نقش موثری در بسیاری از وزارت خانه ها و شركت های خصوصی و دولتی دارند اما این گرایش دارای بازار کار محدودی میباشد بدین دلیل که مدیریت علمی تعاونی ها در جامعه ی ما خیلی مورد توجه قرار نمیگیرد و در كل میزان فعالیت تعاونی ها در جامعه خیلی کم رنگ است.

* گرایش مردم شناسی:

یك مردم شناس از زمان گذشته تا به حال موظف بوده که در مکان ها و زمانهای مختلف، فرهنگ جوامع گوناگون را مطالعه کند و به عواملی نظیر سیر تحول فرهنگ، علل تغییرات فرهنگی و كاربرد فرهنگ در جوامع مختلف، توجه نشان دهد. به همین علت علوم اجتماعی با مشکلات بسیاری درصورت عدم مردم شناسی یا انسان شناسی فرهنگی مواجه میشود؛ به این خاطر كه فرهنگ نقش بسزایی در ساختارهای اجتماعی دارد؛ یعنی مطالعه فرهنگی از ملزومات اصلی مطالعات اجتماعی به شمار میرود و مردم شناسان تأثير مفیدی در حوزه مطالعات فرهنگی دارند.

گرایش های رشته علوم اجتماعی شامل پژوهشگری و برنامه ریزی اجتماعی و ... می باشد

دانشجوی علاقه مند به این گرایش باید از خصوصیاتی همچون كنجكاوی، صبروعلاقه به كارهای میدانی برخوردار باشد.همچنین دانشجوی مردم شناسی باید علاقمند به مردم و مسائل جامعه اش باشد و با برخورداری از روابط اجتماعی خوب، توانایی برقراری ارتباط نزدیک با گروه‌های مختلف جامعه را دتشته باشد و اشنا به فرهنگ و هنجارهایشان باشد.

بازار کار گرایش مردم شناسی، بسیار خوب است و محصلان این رشته پس از فارغ التحصیل شدنشان، مجوز فعالیت در وزارت خانه ها را دارند. آینده شغلی رشته علوم اجتماعی، خیلی طرفدر ندارد ولی مشاغل متنوعی را در شاخه پژوهشگری اجتماعی دارد. افراد با فعالیت کردن در وزارتخانه ها، شهرداری ها، دانشگاه ها می توانند به موفقیت برسند.

دروس مشترك در گرایش های مختلف علوم اجتماعی

در گرایش های مختلف علوم اجتماعی دروس مشترکی وجود دارد که از آن ها می توان به نظریه های جامعه شناسی، روش تحقیق، روش تحقیق علمی، جامعه شناسی جنگ و نیروهای نظامی، جامعه شناسی در ادبیات فارسی، بررسی مسائل اجتماعی ایران، مبانی جامعه شناسی، مبانی جمعیت شناسی، جامعه شناسی انقلاب ها، مبانی روانشناسی، مبانی فلسفه، مبانی مردم شناسی، ریاضیات پایه، مبانی تاریخ اجتماعی ایران، آمار مقدماتی، روش های مقدماتی تحلیل جمعیت، اصول علم سیاست، زبان خارجه تخصصی، اصول علم اقتصاد، تاریخ تفكر اجتماعی در اسلام، آمار در علوم اجتماعی، روانشناسی اجتماعی، انسان از دیدگاه اسلام و سایر مكاتب اشاره کرد.

بازار کار و آینده شغلی رشته علوم اجتماعی در ایران

دانشمندان علوم اجتماعی به مطالعه ی همه جوانب جامعه، وقایع گذشته و رفتار و روابط انسانی بین گروه ها می پردازند. آن ها داده هایی نظیر مطالعه داده های جمع آوری شده، تجزیه و تحلیل سوابق و اسناد تاریخی، تجزیه و تحلیل مجدد داده های موجود و تفسیر تأثیر مکان بر فرهنگ و سایر جنبه های جامعه را توضیح می دهند. زیر بنای بسیاری از برنامه ریزی های کشوری، رشته علوم اجتماعی می باشد. از این رو موسسات دولتی و خصوصی از این کارشناسان به منظور انجام تحقیقات اجتماعی خود استفاده می کنند. پس در صورت داشتن فردی ماهر در این رشته، بیکار شدن ، امر غیر ممکنیست.

درآمد و حقوق رشته علوم اجتماعی در ایران

حقوق فارغ اتحصیلان رشته علوم اجتماعی براساس خصوصی یا دولتی بودن محیط کار تعيين میشود. افرادی که مشغول به فعالیت در محیط های دولتی هستند، بر طبق قانون مدیریت کشوری حقوق می گیرند. میزان حقوق افراد کارمند در بخش های خصوصی براساس توافق با کارفرما می باشد.

رشته علوم اجتماعی مباحثی از قبیل فیزیک ، زیست شناسی و شیمی را در برمیگیرد

گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش