
به گزارش ایسنا، باستانشناسان در بولیوی، ویرانههای معبدی را کشف کردهاند که توسط تمدنی نسبتاً ناشناخته در حدود ۱۴۰۰ سال پیش ساخته شده است.
«لایوساینس» نوشت، این معبد که بر اساس نام بومی منطقه واقع در آن، «پالاسپاتا» (Palaspata) نامگذاری شده، متعلق به تمدن تیواناکو (Tiwanaku) است. تمدنی که پیش از امپراتوری اینکا وجود داشت. جامعه «تیواناکو» حدود ۱۰۰۰ سال پیش ناپدید شد و اطلاعات کمی درباره آن اکنون وجود دارد اما ویرانههای این معبد، نوری بر چگونگی عملکرد این جامعه در دوران اوجش میافکند. تحلیل این کشف در تاریخ ۲۴ ژوئن در مجله «Antiquity» منتشر شده است.
«استیون ورنکه» (Steven Wernke)، باستانشناس و انسانشناس تاریخی منطقه آند در آمریکای جنوبی از دانشگاه Vanderbilt که در این مطالعه دخیل نبود، به «لایو ساینس» گفت: «تقریبا شوکهکننده است که چقدر کم درباره تیواناکو میدانیم. این کشف بسیار مهم است.»
تیواناکوها چه کسانی بودند؟
تمدن «تیواناکو»، که در جنوب دریاچه «تیتیکاکا» (Titicaca) در کوههای آند مستقر بود، در اوج خود بسیار قدرتمند بود.
«خوزه کاپریلس» (José Capriles)، باستانشناس انسانشناختی از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا و نویسنده اصلی این مقاله، در بیانیهای گفت: «این تمدن یک ساختار اجتماعی بهشدت سازمانیافته داشت و از خود بناهای معماری مانند اهرام، معابد پلهپله و تندیسهای یکپارچه بهجا گذاشته است.»
این جامعه حدود سال ۱۰۰۰ میلادی فروپاشید و تا زمانی که «اینکا» ها حدود ۴۰۰ سال بعد وارد منطقه شدند، فقط ویرانههایی از آن باقی مانده بود.
«تیواناکو» ها از نظر منطقی برای بررسی و مطالعه دشوارتر از تمدنهای مشابه منطقه، مانند «واری» (Wari) هستند. نه تنها منابع تحقیقاتی باستانشناسی در بولیوی محدود است، بلکه بسیاری از مکانهای «تیواناکو» نیز در ارتفاعات بسیار بالا و مناطق دورافتاده رشتهکوه آند قرار دارند.
«ورنکه» گفت: «مستندسازی عینی برخی از این مکانها دشوار است.»
البته با وجود این موانع، دانشمندان در بهدست آوردن اطلاعات محدودی درباره تیواناکوها موفق شدهاند، که از جمله آنها به مکان پایتخت آنها و برخی از سکونتگاههای اطراف آن میتوان اشاره کرد. اما درک ساختارهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی این جامعه، چالشبرانگیزتر بوده است.
بزرگترین بحث در میان کارشناسان این است که حکومت «تیواناکو» چگونه سازماندهی شده بود.
«ورنکه» توضیح داد: «برخی مدلها، یک طبقه حاکم موروثی از تیواناکو را نشان میدهند که استانها را از پایتخت کنترل میکرد، در حالی که مدلهای دیگر، این جامعه را بهعنوان اتحاد برابر اقوام گوناگون در سراسر تمدن به تصویر میکشند.»
معبد تازهکشفشده «پالاسپاتا»
پژوهشگران پس از مشاهده قطعهزمینی که روی نقشه ثبت نشده بود، پروازهایی بدون سرنشین بر فراز منطقه انجام دادند تا عکسهای بهتری تهیه کنند. سپس با استفاده از فتوگرامتری (یک تکنیک که عکسهای دیجیتال متعدد را ترکیب میکند تا یک مدل سهبعدی مجازی بسازد)، نمای دقیقی از ساختار ایجاد کردند.
تحلیل آنها نشان داد که آرایش سنگها یک معبد پلکانی را با اتاقهایی چهارضلعی که در اطراف یک حیاط مرکزی چیده شدهاند، آشکار کرده است.
بنابر بیانیه صادر شده، این ویرانهها تقریبا معادل ۱۲۵ در ۱۴۵ متر اندازه دارند (یعنی در حدود اندازه یک بلوک شهری) و به نظر میرسد که ساختار آن برای اجرای آیینها در حوالی اعتدالین خورشیدی طراحی شده باشد.
پژوهشگران بر اساس تاریخگذاری رادیوکربن روی نمونههای زغال بهدستآمده از محل، دریافتند که این محل در فاصله تقریبی سالهای ۶۳۰ تا ۹۵۰ میلادی بهشدت مورد استفاده بوده است.
مجموعه معبد «پالاسپاتا» که حدود ۲۱۰ کیلومتر ذر جنوب محوطه باستانشناسی شناختهشده «تیواناکو» قرار دارد، بهشکل استراتژیکی ساخته شده بود. این معبد در نقطهای بنا شده بود که سه مسیر تجاری گوناگون را به هم متصل میکرد. بنابراین، پژوهشگران بر این باورند که این معبد، بخشی از هدفش ارتباط دادن مردم سراسر جامعه با یکدیگر بوده است.
فنجانهایی که برای نوشیدن نوشیدنی سنتی به نام «چیچا» در طول جشنها استفاده میشدند، درون ویرانهها پیدا شدند.
«کاپریلس» گفت: «این فنجانها نشان میدهند که این معبد ممکن است یک مرکز اصلی برای تجارت بوده باشد؛ زیرا این نوشیدنی به موادی نیاز دارد که از درههای نسبتا دورافتاده کوچابامبا (Cochabamba) در مرکز بولیوی تهیه میشوند.»
«کاپریلس» توضیح داد که این معبد احتمالا اهمیت مذهبی نیز داشته است.
- 17
- 6