بهداشت تنفسی را جدی بگیرید

دکتر سیدحسن مظفر در گفت‌وگو با ایسنا، به تعریفی از بیماری آنفلوآنزا و تفاوت آن با سرماخوردگی پرداخت و اظهار کرد: بیماری آنفلوآنزا یک نوع سرماخوردگی ویروسی تلقی می­شود که علائم آن تا حدودی با سرماخوردگی مشابه است. البته از طریق معاینه بالینی نمی‌توان این دو بیماری را کاملا افتراق داد، اما زمانی که فرد مبتلا متوجه می‌شود که به طور ناگهانی دچار تب بالا، لرز شدید و بدن درد بسیار زیاد شده است می­توان تا حدود زیادی به ابتلای او به بیماری آنفلوآنزا شک کرد و فرد باید هر چه سریعتر پزشک مراجعه کند.

وی به علائم بیماری آنفلوآنزا اشاره کرد و افزود: علائم این بیماری هم تقریبا مشابه بیماری سرماخوردگی و شال تب، سرفه، آبریزش بینی، بدن درد، قرمزی چشم و ... است و اختلاف چندانی نمی­توان برای این دو بیماری قائل شد، اما آنفلوآنزا بدن دردهای شدیدی ایجاد می کند که ممکن است فرد مبتلا را از پا بیندازد.

وی ادامه داد: آنفلوآنزا در کسانی که دارای سیستم ایمنی قوی هستند مشکلی به وجود نمی­آورد، اما معمولا در افرادی که ما آنها را افراد پر خطر به حساب می­آوریم ممکن است ایجاد عارضه کند. افراد پر خطر شامل افراد سالمند، کودکان، افرادی که مشکلات ریوی و قلبی زمینه­ای دارند، افرادی که دارای نقص ایمنی هستند مانند HIV، بیمارانی که دچار سوء تغذیه هستند و همچنین بیماران عصبی و تشنجی می شوند که به این افراد پیشنهاد می­شود حتما واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند.

دکتر مظفر در پاسخ به این پرسش که تزریق واکسن آنفلوآنزا برای چه کسانی مفید است و بهتر است در چه زمانی تزریق شود؟، اظهار کرد: بهترین زمان تزریق واکسن اوایل فصل پاییز یعنی اواخر مهرماه و اوایل آبان ماه است که هنوز در این برهه زمانی آنفلوآنزا اپیدمی نشده است. از سن ۶ ماهگی به بعد بهتر است تمامی افراد جهت پیشگیری از ابتلا به این بیماری واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند، چراکه این واکسن­ها براساس سوش­هایی که در سال گذشته کشف شده و احتمال می­دهند که بتواند پوششی برای ویروس­های سال جدید باشد، تهیه شده­اند.

وی ادامه داد: در پاسخ به این سوال که تزریق واکسن آنفلوآنزا برای چه افرادی لازم است، می­توان گفت که افراد پرخطر بهتر است که این واکسن را تزریق کنند. در کنار این افراد، بانوان باردار در سه ماهه دوم و سوم بارداری، سالمندان بالای ۶۵ سال، افرادی که دچار بیماری­های خونی هستند مانند بیماران تالاسمی، آنمی، افرادی که از بیماری آسم رنج می­برند و بیماران ریوی مزمن، افراد سیگاری، افرادی که دارای سابقه ناراحتی قلبی هستند، بویژه کسانی که نارسایی احتقانی قلب دارند، افرادی که تشنج می­کنند به این علت که اگر تب کنند ممکن است دچار تشنج شدیدتری بشوند، بسیاری از افراد دیگر مانند عقب افتاده­های ذهنی، کسانی که در سیستم­های مراقبتی کار می‌کنند مانند پرسنل بهداشت و درمان و در نهایت همه افرادی که نمی­خواهند دچار این بیماری شوند لازم است که واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند.

این متخصص بیماری­های عفونی افزود: واکسن آنفلوآنزا را در طول سال می­توان تزریق کرد، اما چون طول اثر واکسن آنفولانزا بین دو الی چهار ماه است، بهتر است که در اوایل پاییز تزریق شود تا اثر آن تا آخر فصل زمستان که اپیدمی آنفلوآنزاست در بدن فرد باقی بماند؛ بنابراین تزریق واکسن برای کسانی که تا به حال به این بیماری مبتلا نشده­اند در هر زمانی از فصل سرما منعی ندارد.

وی گفت: معمولا اولین افرادی که دچار اپیدمی آنفلوآنزا می­شوند کودکان دبستانی هستند که با علائم تب و دیگر علامت های آنفولانزا مراجعه می­کنند و تعداد آنها با سرایت بیماری به یکدیگر زیاد می­شود، اما به طور کلی خطر انتقال بیماری در هر زمانی وجود دارد.

دکتر مظفر در پاسخ به این پرسش که آیا به طور کامل می­توان از انتقال آنفلوآنزا پیشگیری کرد؟ گفت: برای پیشگیری از آنفلوآنزا بهترین روش رعایت بهداشت تنفسی است به این صورت که فرد مبتلا بهتر است در طول مدت درمان از منزل خارج نشود و در منزل یک اتاق جداگانه به بیمار اختصاص داده شود، فرد بیمار باید در هنگام عطسه و سرفه با دستمال کاغذی جلوی دهان خود را بگیرد، باید از دست دادن و روبوسی کردن با دیگران پرهیز کند، وسایل شخصی فرد بیمار مانند ظرف غذا، حوله و ... باید جدا از دیگران باشد چرا که این وسایل می­توانند از طریق قطرات تنفسی دیگران را نیز مبتلا کنند.

وی با اشاره به اینکه دو روش برای انتقال ویروس آنفلوآنزا وجود دارد، تصریح کرد: یک روش مستقیم است که از طریق صحبت کردن، عطسه و ... ویروس منتشر می شود و دیگری روش غیر مستقیم که از طریق دست زدن به اشیای آلوده مانند دستگیره­های درب، لوازم منزل و حتی پولی که داد و ستد می­شود، منتقل می شود یعنی اگر موارد گفته شده به قطرات تنفسی آلوده باشند می­توانند ویروس را به دست طرف مقابل منتقل کنند و دست آلوده فرد، قطرات آلوده را به دهان و بینی منتقل ­کند و فرد درگیر این بیماری ­شود. افراد بیمار باید فاصله یک متری خود را با دیگران رعایت کنند و بنده اکیدا بر شست و شوی مرتب دست­ها با آب و صابون تاکید می‌کنم.

مظفر گفت: هرزمان که شک کردیم به علائم گفته شده مبتلا شده­ایم بویژه در صورت تب بالا و بدن درد شدید، اگرچه ممکن است در شروع بیماری تب بالا وجود نداشته باشد، اما با گذشت زمان شدت می­گیرد و فرد متوجه می‌شود که بیماری در حال پیشرفت است، پس باید حتما باید به پزشک مراجعه کرد چراکه داروی آنفلوآنزا در ۲۴ الی ۴۸ ساعت اول بیماری در بدن فرد بیمار جواب می­دهد و هرچه زمان بگذرد پاسخ درمانی کمتر می­شود. بنابراین لازم است پزشکان عمومی که معمولا اولین افرادی هستند که بیمار را معاینه می­کنند زمانی که متوجه شدند از درمان نتیجه­ای نمی­گیرند بیمار را به متخصصین ارجاع دهند.

وی به پیشنهادات تغذیه­ای برای افراد در قبل و بعد از ابتلا به این بیماری اشاره کرد و گفت: فرد بیمار و اطرافیان او باید تغذیه­ خوبی داشته باشند؛ مصرف ویتامین C و روی که معمولا در میوه­ها و تنقلات بویژه در بادام بیشتر وجود دارد، در افزایش ایمنی بدن بسیار تاثیر گذار و ضروری است. همچنین استفاده از پرتقال، آبلیموو لیمو شیرین به این علت که سرشار از ویتامین C هستند و خاصیت ضد التهابی دارند می­تواند باعث افزایش مقاومت بدن در مقابل ویروس آنفولانزا شود.

به گفته این متخصص بیماری‌های عفونی، درجه حرارت منزل باید متعادل باشد، از لیوان یکبار مصرف استفاده شود و هرگز از ظروف مشترک و بطری­های آب مشترک استفاده نشود، استفاده از اسپند در منزل به این علت که یک عامل ضدعفونی کننده است، باز گذاشتن درب و پنجره­ها برای چندین ساعت در طول ۲۴ ساعت به این علت که هم آفتاب وارد شود و هم هوا در منزل رد و بدل شود که ویروس از منزل خارج شود، لازم است. حمام کردن نیز منعی ندارد به این شرط که فرد دوباره در معرض سرما قرار نگیرد. این موارد از جمله مواردی هستند که می­توانند در پیشگیری و رفع بیماری کارساز باشند.

وی تصریح کرد: تزریق واکسن در واقع یک روش پیشگیری است. ما دو روش پیشگیری داریم که یک روش با استفاده از داروست که واکسن را پیشنهاد می­کنیم و البته داروی ضد آنفلوآنزا از دیگر راه­های درمانی است یعنی اگر شخصی با فرد مشکوک به آنفلوآنزا برخورد کرد با مراجعه به پزشک و در صورت صلاحدید پزشک می­تواند از این دارو به عنوان عامل پیشگیری استفاده کند، دومین مورد نیز پیشگیری با رعایت بهداشت تنفسی است که پیش از این به آن اشاره شد.