واگذاری تشخیص رجل سیاسی به جامعه

 اخیرا از سوی عضو محترم شورای نگهبان که رئیس پژوهشکده این نهاد است، شنیده‌ایم که این شورا می‌خواهد رجل سیاسی را تعریف کند. به نظر نگارنده تعریف این مفهوم، بسیار ضروری است و باید پیش‌تر از اکنون انجام می‌شد، چراکه بنا به دستور مقام معظم رهبری و در چارچوب سیاست‌های کلی نظام درباره انتخابات، باید پیش از انتخابات ۲۹اردیبهشت، شورای نگهبان رجل سیاسی را تعریف می‌کرد، اما به دلایلی برای نویسنده قابل درک نیست، نکته مهم‌ این است که در قانون اساسی هیچ ‌محدودیت صریحی برای حضور زنان در انتخابات تعریف نشده است و زنان نه‌تنها برای ریاست‌جمهوری، بلکه برای ریاست قوه قضائیه و دیگر مناصب والا هیچ‌گونه محدودیت صریحی از سوی قانونگذار اساسی و ملت ندارند. یعنی زنان می‌توانند هرکدام از سمت‌های مذکور را تصاحب کنند.

به نظر می‌رسد مصلحت و منفعت مردم و نظام ‌جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر چنین حکم می‌کند که شورای محترم نگهبان با تکیه بر مبانی محکم مردمسالاری در قانون اساسی، مقتضیات زمان و شرایط فعلی زنان در جامعه ایران، ابهام عملی و نظری موجود در اجرای اصل ۱۱۵ قانون اساسی را از میان بردارد.

اگر بخواهیم رجل سیاسی را تعریف کنیم، رجل سیاسی مفهوما به کسی اطلاق می‌شود که در حوزه سیاست به عنوان یک شخصیت برجسته، توانمند و مدیر شناخته‌شده باشد و فضای سیاسی حزبی و عمومی جامعه او را برای حضور در عرصه سیاسی انتخابات ریاست‌جمهوری صالح بداند. به نظر می‌رسد رجل سیاسی یک کنشگر برجسته یا به تعبیر دیگر «دولتمرد» یا «دولت‌زن» سیاسی است، البته دولتمرد یا دولت‌زن سیاسی الزاما بدین معنا نیست که فقط در بدنه حکمرانی او را تایید کنند، بلکه حتی اگر فضای سیاسی و عمومی جامعه او را تایید نماید،

آن شخص از مصادیق رجل سیاسی است. راه تشخیص رجل سیاسی، سپردن این وظیفه به احزاب سیاسی و بدنه فعالان سیاسی است که روشی شناخته و آزموده‌شده در کشورهای مردمسالار است. اگر تایید صلاحیت کاندیداهای ریاست‌جمهوری را به خود نهادهای سیاسی واگذار کنیم، بیم آن می‌رود که منافع مردم و حکومت، قربانی تنگ‌نظری‌های سیاسی شود، به همین دلیل است که در کشورهای مردمسالار و توسعه‌یافته تشخیص شخصیت صالح را به عهده خود جامعه و نظام حزبی، سیاسی کشور واگذار کردند. در فرانسه، گرفتن امضا و تایید ۵۰۰نفر از نمایندگان ملی و محلی شرط لازم است و در آمریکا انتخاب کاندیداها در الکترال‌کالج، معیار است.

آن هیات انتخابی، هرکسی را تایید بکند او صلاحیت ورود را خواهد داشت. نکته پایانی این است که ما در عرصه‌های مهمی مانند انتخابات باید به‌گونه‌ای عمل کنیم که مردم حداکثر حق انتخاب را داشته باشند و بتوانند با فراغ‌بال گزینه مدنظر خود را انتخاب کنند.