سیدجلال ساداتیان در گفت‌وگو با ایلنا، با اشاره به سفر بوریس جانسون وزیر امور خارجه بریتانیا به تهران گفت: سفر وزیر امور خارجه بریتانیا را باید در یک فرآیند مورد تحلیل قرار داد و آن فرایند به این ترتیب است که اروپایی‌ها و به تبع آن لندن، به دنبال آرامش منطقه هستند تا بتوانند از بازار منطقه استفاده کرده و از بحران‌های اقتصادی سال‌های گذشته خود فاصله بگیرد.
بحران‌های خاورمیانه می‌تواند امنیت اروپا را دچار مشکل کند
وی ادامه داد: از سوی دیگر اروپا می‌داند که بحران در منطقه خاورمیانه می‌تواند امنیت آنها را دچار مشکل کند.
این تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی با اشاره به تحولات بین‌المللی طی دو سال گذشته اظهار داشت: در دو سال گذشته به ویژه با روی کار آمدن دونالد ترامپ شاهد تحولاتی در عرصه بین‌المللی به ویژه خاورمیانه هستیم و در این چهارچوب قدرت‌های صنعتی اروپایی که از قرن‌های پیش در خاورمیانه حضور داشتند ولی حضور آمریکا در خاورمیانه نفوذ آنها را در قرن بیستم کاهش داده بود و می‌خواهند از شرایط بیشترین بهره‌برداری را کرده و نقش تاریخی خود را احیا کنند.
روابط ایران با کشورهای اروپایی پس از برجام تا حدودی ترمیم شد
ساداتیان با بیان اینکه روابط ایران با کشورهای اروپایی و همچنین لندن پس از برجام تا حدودی ترمیم شد، تصریح کرد: ما پس از دستیابی به توافق برجام شاهد بودیم که وزرای امور خارجه و همچنین دیگر وزرای اقتصادی کشورهای اروپایی به تهران سفر کردند تا با همتایان خود برای گسترش همکاری‌ها صحبت کنند. در این چهارچوب نیز فیلیپ هاموند، وزیر امور خارجه سابق بریتانیا در تابستان سال ۹۴ به تهران تلاش کرد تا از این طریق روابط تجاری تهران و لندن توسعه پیدا کند.
مواضع اروپا درخصوص برجام در برابر آمریکاست
وی با اشاره به تقابل کشورهای اروپایی با آمریکا درخصوص برجام خاطرنشان کرد: ما شاهد هستیم که اتحادیه اروپا به صورت جدی از حفظ و ادامه کار برجام حمایت می‌کند و در این چهارچوب شاهد موضع‌گیری‌های قاطع فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هستیم و از طرف دیگر هم دیدیم که سران سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا پس از سخنان ترامپ بیانیه‌ای صادر کردند که این نشان می‌دهد مواضع اروپا درخصوص برجام در برابر آمریکاست.
این دیپلمات اسبق کشورمان با بیان اینکه کشورهای اروپایی و همچنین بریتانیا مواضع برجامی‌شان را از آمریکا جدا کرده‌اند، ابراز داشت: در زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما شاهد همراهی و همکاری نزدیک اروپا و آمریکا درخصوص ایران بودیم اما با روی کار آمدن دونالد ترامپ و مواضع او شاهد هستیم که کشورهای اروپایی و حتی بریتانیا به عنوان نزدیک‌ترین متحد آمریکا در حال فاصله‌گیری از یکدیگر هستند.
سفر جانسون نشان داد که بریتانیا مخالف محدود شدن منافع برجامی ایران است
ساداتیان ادامه داد: ما دیدیم که ترامپ وقتی رئیس‌جمهور امریکا شد ابتدا از پاره شدن برجام سخن می‌گفت و بعد از مذاکره مجدد درخصوص برجام سخن گفت که در هر دو مورد اروپا مخالفت خود را با این مساله بیان کرد. پس از آن آمریکا کوشید تا با افزایش فشارها مانع از بهره‌برداری ایران از مزایای اقتصادی برجام شود اما سفر جانسون نشان می‌دهد که حتی بریتانیا هم با این کار مخالف است.
ناامنی‌های خاورمیانه می‌تواند دامن اروپا و لندن را بگیرد
وی با بیان اینکه جانسون در سفر به ایران به دنبال توسعه روابط ایران و بریتانیا هم در عرصه اقتصادی و هم در عرصه منطقه‌ای است، عنوان کرد: ترکش ناامنی‌های منطقه توسط گروه‌های تروریستی و به ویژه داعش یقه کشورهای اروپایی را هم گرفته است و در این چهارچوب شاهد عملیات‌های تروریستی در فرانسه، آلمان، بلژیک و انگلیس طی دو سال اخیر بوده‌ایم.
مدیرکل وزارت امور خارجه در دولت اصلاحات افزود: اروپایی‌ها و همچنین بریتانیا می‌دانند که ناامنی جدید در منطقه می‌تواند دامن اروپا را هم گرفته و اروپا را با ناامنی روبه‌رو سازد و به همین خاطر از آنجایی که ایران محور ثبات و مبارزه باتروریسم در منطقه است، علاقه‌مند هستند تا در این رابطه با ایران تعاملاتی داشته باشند.
ساداتیان با اشاره به توطئه‌های اخیر منطقه‌ای یادآور شد: ما طی ماه‌های گذشته شاهد همکاری‌های نزدیک اسرائیل و عربستان و موافقت ضمنی آمریکا بوده‌ایم که در بحث نخست برگزاری همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق و بعد از آن ماجرای استعفای سعد حریری از نخست‌وزیری لبنان بودیم که در همه این موضوعات اروپا مخالف بود چراکه می‌دانست هر کدام از این مسائل به بحران‌آفرینی در منطقه منتج خواهد شد. در مساله انتقال سفارت آمریکا به قدس نیز شاهد رویارویی جدی و مخالفت قاطعانه اروپا با آمریکا بودیم.
آزادی نازنین زاغری در دستورکار سفر جانسون به تهران است
وی رایزنی درخصوص وضعیت زندانیان دوتابعیتی از جمله نازنین زاغری را یکی از دستورکارهای سفر بوریس جانسون به تهران دانست و بیان کرد: لندن از مدت‌ها پیش به دنبال آزادکردن شهروندان دوتابعیتی خود از ایران است. در این چهارچوب نیز مشاهده می‌کنیم که یک جو رسانه‌ای در بریتانیا ایجاد شده و مسئولان بریتانیایی به ویژه جانسون تحت فشار هستند و به همین خاطر وزیر امور خارجه بریتانیا گفته است تا در مورد آزادی زاغری با مسئولان ایرانی رایزنی خواهد کرد.
اختلافات حقوق بشری تهران و لندن بر روابط دوجانبه سایه انداخته است
کاردار اسبق ایران در لندن در پاسخ به این سوال که حل موضوع نازنین زاغری و تاثیر آن در روابط ایران و بریتانیا گفت: بی‌تردید عدم حل موضوع نازنین زاغری در عدم توسعه مناسبات تاثیرگذار است و از طرف دیگر نیز باید متوجه بود که تهران و لندن اختلافات حقوق بشری بسیاری از گذشته تا به امروز داشته‌اند که این اختلافات بر روابط دو کشور سایه انداخته است و بنابراین نباید انتظار داشت که این اختلافات یک شبه حل شود.
روابط ایران با بریتانیا نمی‌تواند همانند روابط ایران با دیگر کشورهای اروپایی شود
ساداتیان اضافه کرد: با این حال دیپلمات‌های دو کشور تلاش می‌کنند راه‌هایی برای کاهش این اختلافات پیدا کنند و آمدن وزیر امور خارجه بریتانیا به تهران نشانگر آن است که لندن تلاش می‌کند تا مشکلات و اختلافاتش را با ایران حل و فصل کند. هرچند که روابط ایران با بریتانیا نمی‌تواند همانند روابط ایران با دیگر کشورهای اروپایی شود که این مساله به خاطر ماهیت روابط دو کشور و سوابق تاریخی است. با این حال آمدن جانسون نشان‌دهنده عدول لندن از مواضع قبلی است.
جانسون به دنبال پیدا کردن راه‌حلی برای توسعه مناسبات با تهران است
وی در پاسخ به این سوال که سفر وزیر امورخارجه بریتانیا به تهران تا چه اندازه می‌تواند موجب تشویق سرمایه‌گذاران بریتانیایی برای حضور در ایران می‌شود، اظهار داشت: شرکت‌های بریتانیایی از زمان انعقاد برجام تا به امروز هرچند که علاقه‌مند به توسعه مناسبات با ایران بوده‌اند اما به دلیل روابطی که با آمریکا دارند احتیاط‌های زیادی را لحاظ کرده‌اند و آمریکا هم بیشترین فشار را آورده است تا آنها همکاری با ایران نداشته باشند. با این حال ما شاهد برقراری یکسری از مناسبات تجاری و بانکی میان طرفین هستیم و بوریس جانسون نیز در این سفر می‌کوشد تا راه‌حلی را پیدا کند که از آن طریق هم مناسبات اقتصادی تهران و لندن افزایش پیدا کند و هم آمریکا از توسعه مناسبات طرفین خشمگین نشود.
بریتانیا می‌خواهد ضمن رابطه با اعراب با ایران نیز رابطه داشته باشد
این تحلیل‌گر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این سوال که تا چه اندازه لندن از مواضع پیشین خود در عرصه مسائل منطقه‌ای عدول کرده است، تصریح کرد: سیاست خارجی بریتانیا همانند دیگر کشورهای اروپایی تابعی از منافع‌اش است و در این چهارچوب علاقه‌مند به حفظ ثبات و آرامش در منطقه است و به همین خاطر شاهد فاصله‌گیری سیاست خارجی این کشور با آمریکا در برخی مسائل هستیم.
ساداتیان با اشاره به روابط لندن با کشورهای حوزه خلیج فارس ابراز داشت: بریتانیا با اعراب منطقه دارای روابط دیرینه و سنتی هستند و در مناسبات آنها منافع اقتصادی دارند و می‌خواهند که این منافع حفظ شود اما از طرف دیگر تلاش می‌کنند تا با ایران هم رابطه داشته و از رابطه با ایران هم در عرصه سیاسی - امنیتی و هم در عرصه اقتصادی بهره‌برداری کنند.
- 13
- 6
