صاحبان کسب‌وکارهای تلگرامی: از تلگرام نمی‌رویم!

به گزارش اعتماد، درست از زمانی که دسترسی به اپلیکیشن پیام‌رسان تلگرام محدود شد، حرف‌های ضدونقیض زیادی هم در مورد ادامه یا توقف این محدودیت شنیده می‌شد حتی محتوای حرف‌های وزیر ارتباطات هم رفته‌رفته شفافیتش را از دست داد. محمدجواد آذری جهرمی در حالی که در روز اول و دوم فیلترینگ بر موقتی بودن این تصمیم تأکید می‌کرد و وعده می‌داد که به‌محض برگشت آرامش به کشور تلگرام رفع فیلتر خواهد شد، کمی بعد پیش‌شرط این اقدام را همکاری مدیران تلگرام برای مسدود کردن برخی کانال‌ها اعلام کرد. از طرفی استقبال برخی چهره‌های مذهبی مانند آیت‌الله مکارم شیرازی از بسته شدن دسترسی ایرانی‌ها به تلگرام باعث شده که پیش‌بینی‌ها در مورد دائمی بودن فیلترینگ این اپلیکیشن قوت بگیرد اما هم‌زمان حرف‌های رئیس قوه قضاییه که دو روز پیش اعلام کرد با مسدود شدن تمام شبکه‌های اجتماعی موافق نیست، امیدها برای رفع فیلتر را تقویت کرد. 

دیروز هم دو خبر در خبرگزاری‌ها منتشر شد که دو پیام مختلف را القا می‌کرد. ابوالفضل حسن‌بیگی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از قول مساعد مسئولان مربوطه برای رفع فیلتر تلگرام تا پنج‌شنبه در جلسه این کمیسیون خبر داد و گفت: «قرار شد که مسئولان تلگرام قول دهند که از تلگرام استفاده امنیتی و تروریستی صورت نگیرد به همین دلیل مسئولان در این جلسه به ما گفتند که تا پنج‌شنبه احتمالاً تلگرام رفع فیلتر خواهد شد.»

در حالی که انتظار می‌رود طبق این حرف‌ها به‌زودی شاهد رفع فیلتر تلگرام باشیم، رئیس مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد گفته که رونمایی از یک شبکه اجتماعی بومی که کدنویسی آن در داخل صورت گرفته و شبیه تلگرام است در روزهای آینده صورت خواهد گرفت.» او به کسانی که در تلگرام فعالیت گسترده دارند هم وعده‌هایی داد و گفت: «تمام کسانی که برای تلگرام ربات نوشته‌اند، با همان ربات می‌توانند در این شبکه و پیام‌رسان ایرانی اقدامات خود را انجام دهند. تمام کسانی هم که عضو (ممبر) بالا دارند در این شبکه پیام‌رسان تلاش شده شرایطی به وجود آید که آن اعضاء و ممبرها به زیرساخت جدید منتقل شوند.»

این حرف‌ها بیشتر از هر کس بر حال و روز کسانی تأثیر می‌گذارد که زندگی‌شان به نوعی با تلگرام گره خورده است. به گفته کارشناسان حضور زنان در عرصه اشتغال غیر رسمی که فضای مجازی به خصوص تلگرام برای آنها ایجاد کرده، بسیار پر رنگ بوده است، کمتر از شش ماه پیش مشاور ستاد فناوری نرم معاونت علمی رئیس‌جمهور اعلام کرد که نزدیک به ۳ هزار زن از طریق راه انداختن کسب‌وکار در تلگرام و اینستاگرام، حالا شاغل غیر رسمی محسوب می‌شوند و درامد دارند. نسرین یکی از آنها است که کانالش در تلگرام ۸۰ هزار عضو دارد و محصولات آرایشی و بهداشتی می‌فروشد. 

خودش می‌گوید هنوز به خاطر فیلترینگ تلگرام شوکه است. او می‌گوید: «روز اول باورم نمی‌شد که این اتفاق افتاده است. فشارم افتاد و قلبم تیر می‌کشید. با خودم فکر کردم که بدبخت شدم. نزدیک چهل سالم است و تا حالا چندین شغل مختلف را امتحان کرده‌ام ولی در هیچ کدام دوام نیاورده‌ام چون تحصیلات بالایی ندارم و هرجا رفتم با سوءاستفاده‌های مالی و اخلاقی روبه‌رو می‌شدم اما الان دو سال و نیم است که برای خودم کار می‌کنم، با سرمایه ده میلیون تومان شروع کردم و توان اینکه دوباره بخواهم از اول شروع کنم را ندارم.»

او امیدوار است که هرچه سریع‌تر فیلترینگ دست از سر تلگرام بردارد. می‌گوید: «مگر خیلی‌ها نمی‌گفتند یکی از دلایل اعتراض مردم بیکاری بوده؟ پس چرا با فیلتر کردن تلگرام می‌خواهند عده بیشتری را بیکار کنند؟»

نسرین در جواب اینکه فیلترینگ تلگرام تا الان چه تأثیری بر کسب و کار او داشته می‌گوید: «یکی دو روز اول وحشتناک بود، آنقدر پست‌هایم کم دیده می‌شد که با خودم فکر می‌کردم همه چیز تمام شد. کارم به درمانگاه و سرم کشید اما بعد از چند روز شرایط کمی بهتر شد انگار چند روز اول مردم فکر می‌کردند که تلگرام درست می‌شود و بعد که ناامید شدند به سراغ فیلترشکن‌ها رفتند یا اینکه کلاً چند روز طول کشید تا مردم فیلترشکن مناسب پیدا کنند به همین دلیل تا حدی شرایط بهتر شده اما نه مثل قبل. ترسم این است که قرار نباشد فیلتر تلگرام را بردارند و آن وقت من باید کارم را از اول در یک برنامه دیگر شروع کنم و این یعنی بدبختی.»

محمدحسین که او هم مانند نسرین کارش را در تلگرام و اینستاگرام شروع کرده، برخلاف او اصلاً به کوچ کردن به یک اپلیکیشن دیگر فکر نمی‌کند. می‌گوید: «این همه زحمت نکشیده‌ام که هزاران نفری که در کانالم جمع کرده‌ام به این راحتی از بین برود. هرچقدر هم که مسئولان مختلف وعده بدهند که چنین و چنان می‌کنیم من به آنها اعتماد ندارم. وقتی همه ما تصمیم بگیریم که بمانیم آنها هم مجبورند که بازش کنند.»

فروش او هم در این روزها پایین آمده اما هنوز امیدوار است و می‌گوید: «فکر نمی‌کنم مسئولان بتوانند چشمشان را روی اینهمه کسب‌وکار ببندند و برایشان مهم نباشد که افکار عمومی چه فکری می‌کند. برای همین خیلی امیدوارم که این مشکل حل بشود.»

پروانه مافی نماینده مجلس هم مانند او امیدوار است. مافی به اعتمادآنلاین می‌گوید: «فکر نمی‌کنم فیلتر کردن راه مناسبی برای مقابله با برخی آسیب‌ها باشد چون در این روش خشک و تر با هم می‌سوزند.»

او به اختلال در ۱۵ هزار کسب‌وکار بعد از فیلترینگ تلگرام اشاره می‌کند و می‌گوید: «بعضی از آمارها می‌گویند ۳۰ هزار کسب‌وکار از طریق فضای مجازی به وجود آمده و با فیلترینگ تلگرام نزدیک به نیمی از این کسب‌وکارها آسیب می‌بینند و این می‌تواند به وضعیت اشتغال در جامعه و امید به بهتر شدن اوضاع اقتصادی مردم لطمه بزند.»

مافی ادامه می‌دهد: «این اقدام می‌تواند موجب بی‌اعتمادی به کسب‌وکارهای نوین هم بشود به این صورت که حتی برخی از مردم که می‌خواستند در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند و ایده‌های خوب را به عمل نزدیک کنند، حتی در سایر اپلیکیشن ها و فضاها هم دست به این کار نمی‌زنند و با خودشان می‌گویند معلوم نیست چه اتفاقی در آینده بیفتد.»