باید در بازنویسی آثار کهن برای بچه‌ها متون واقعی منتقل شود

این نویسنده ادبیات کودکان و نوجوانان در گفت‌وگو با ایسنا، از اهمیت توجه به ساختار زبان در بازنویسی یا بازآفرینی آثار کهن برای کودکان و جوانان گفت و بیان کرد: این آثار و متون کهن تک‌روایتی نیستند و توانایی‌های چندگانه دارند اما داستان‌نویسان ما آن‌ها را یکسان‌سازی می‌کنند.

او با تاکید بر نحوه بازنویسی آثار کهن گفت: نویسندگان در بازآفرینی نه به خود سوژه توجهی دارند و نه به صاحب اثر؛ مثلا در بازنویسی اغلب داستان‌های «شاهنامه»، غالبا نویسنده شیفته داستان می‌شود؛ این درحالی‌ است که در این بازنویسی‌ها از زندگی انوشیروان، کیومرث، هوشنگ و... چیزی نمی‌نویسند و به جای انتقال حماسه در بازنویسی داستان‌های «شاهنامه» صرفا به دنبال داستان‌هایی هستند که هیجان دارد.

یوسفی افزود: شاهنامه، دیوان حافظ و... را مضمون و داستان نبوده که جاودان کرده بلکه نحوه روایت آن‌ها بوده است. حافظ مضامینی را که خواجوی کرمانی پیش‌تر گفته با روایتی تازه و ساختار واژگان خوب به نحوی تکرارنشدنی گفته است؛ در حالی‌که بازنویسان این نکات را با ساده‌نویسی در بازنویسی از بین می‌برند.

این نویسنده کودک و نوجوان در پاسخ به این‌که چه میزان از آثار کهن قابلیت بازنویسی برای کودکان نوجوان را دارند گفت: متون کهن و فولکلوریک ما آن‌قدر غنی و فراوان است که هیچ محدودیتی در میزان بازنویسی آن‌ها وجود ندارد و نویسندگان ما برای بانویسی این آثار کم هستند.

او بازآفرینی این آثار را در مقابل بازنویسی اندک دانست و گفت: ما متون کهن فراوانی داریم اما کیفیت این آثار به توان بازنویس یا بازآفرین بستگی دارد و ما باید نیروهای جوانی را برای این کار تربیت کنیم چرا که به بازآفرینی آثار کهن نیاز بسیاری داریم.

محمدرضا یوسفی با بیان این‌که به‌دلیل استقبال آموزش و پرورش از داستان‌های بازنویسی‌شده پندآموز، امروزه اغلب بازنویسی‌ها پندآموز هستند اظهار کرد: کیفیت بازنویسی به انگیزه و هدف نویسنده از بازنویسی بستگی دارد و امروزه اغلب داستان‌ها و متون کهن با روایتی پندآموز بازنویسی می‌شوند و انگیزه‌ها آموزشی‌ است نه هنری. به طور مثال درصد بالایی از بازنویسی آثار مولوی پندآموز است یا به ساختار پرداخته که داستان کنشی بوده یا جذابیت داشته است.

او همچنین درباره استقبال کودکان و نوجوانان از این آثار بازنویسی‌شده گفت: بر مبنای آمار شورای کتاب کودک، هرساله حدود ۳۰ درصد کتاب‌هایی که بررسی می‌شوند به بازنویسی آثار کهن مربوط هستند که این خود نشان‌دهنده استقبال از آن‌هاست و حتی ناشران جدی کودک و نوجوان فایلی جدا برای آثار کهن دارند.