آسیب توفان دیشب فارس به باغ ارم و تخت جمشید

به گزارش ایرنا، توفانی که شامگاه جمعه ۲۲ اسفندماه شیراز و برخی شهرهای فارس را درنوردید و قدرت وزش باد در آن، به ۵۰ تا ۶۰ کیلومتر در ساعت می‌رسید، برای دقایقی برق مجموعه تخت‌جمشید، یادمان تاریخی متعلق به دوره هخامنشیان را که در فاصله ۶۰ کیلومتری شمال شیراز واقع شده، قطع کرد، شیشه‌های محافظتی آن را شکست، تعدادی از درختان پردیس این اثر ثبت جهانی را خمیده کرد و سه درخت باغ ارم را از ریشه در آورد.

این رویداد جوی افزون بر این، همراه با گرد و خاک فراوان بود که باعث شد گل و لای در آستانه نوروز بر قامت بناهای تاریخی فارس بنشیند. 

مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید شنبه در گفت‌وگو با ایرنا عنوان کرد: مجموعه جهانی تخت‌جمشید شامگاه جمعه بر اثر توفان با خاموشی مواجه نشد؛ اما دقایقی دچار قطعی برق شد که با پیگیری‌های به‌موقع به‌سرعت وصل شد و البته در صورت تداوم نیز، با توجه به وجود ژنراتورها در این مجموعه نگرانی از این بابت وجود ندارد.

حمید فدایی عنوان کرد: آسیب اصلی مربوط به شکستن حدود ۱۰ شیشه حفاظتی در محوطه تخت‌گاه بوده است که با توجه به در پیش بودن نوروز باید به‌سرعت آماده‌سازی شود.

وی با اشاره به اینکه باران شامگاه جمعه، همراه با گل و لای فراوان بوده است، ابراز داشت: ترکیب خاک و گل باعث ایجاد کثیفی مضاعف در مجموعه شده است و امیدواریم بتوانیم به‌موقع این مجموعه را پاکسازی و آماده کنیم.

مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید بر این نکته نیز تاکید کرد که گرچه خسارت‌های وارده از نظر مالی چندان هزینه‌بردار نیست، با توجه به اینکه تامین این نوع شیشه‌های محافظتی دشوار و زمان‌بر است تا زمان خریداری و نصب آن‌ها، باید از موانع جایگزین استفاده کرد تا برای حفاظت و ورود بازدیدکنندگان مشکلی ایجاد نشود.

فدایی درباره وضعیت درختان کاج در پردیس تخت‌جمشید نیز بیان کرد: جز چند درخت نیمه‌خشک که خمیده شده‌اند، آسیب جدی به درختان وادر نیامده است و خوشبختانه پوشش گیاهی متراکم این پهنه، مانع از بروز شکستگی یا از ریشه درآمدن آن‌ها شده است.

رئیس مجموعه باغ گیاه‌شناسی ارم شیراز نیز با اشاره به تصویر درخت سروی که شکسته شده و حفاظ میله‌ای باغ ارم را شکسته بود، گفت: درختی که در تصویر دیده می‌شود، از وسط شکسته و روی نرده‌های مجاور باغ افتاده اما چون ریشه آن در زمین است، حرص خواهد شد و به رشد ادامه می‌دهد، جز این درخت، یکی دیگر از درختان باغ نیز دچار شکستگی شده که ترمیم خواهد شد.

حمیدرضا ستاری افزود: در سطح باغ، توفان، سه درخت سرو با قدمتی بین ۲۵ تا ۴۵ سال را از ریشه در آورده است که غیرقابل احیا هستند و از این منظر خسارت شایان توجهی به باغ وارد شده است.

باغ ارم در زمره باغ‌های بسیار مهم شیراز است و گرچه تاریخ ساخت این باغ به‌درستی مشخص نیست، توصیف‌هایی از آن در سفرنامه‌های متعلق به قرن دهم و یازدهم هجری آمده ‌است که نشان می‌دهد این باغ در روزگار سلجوقیان و آل اینجو پابرجا بوده ‌است. در زمان زندیه هم کریم‌خان زند در سازندگی و بهسازی این باغ کوشید. در زمان قاجاریه و پهلوی این باغ مقر سران ایل قشقایی بود تا اینکه به علت طرفداری آن‌ها از مصدق، خوانین قشقایی تبعید شده و باغ ارم مصادره شد. در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار عمارتی دیگر توسط حسین علی خان نصیر الملک پی‌ریزی شد.این باغ از املاک خاندان قوامی شیراز بود. این عمارت تاکنون پابرجاست.

این باغ تنوع گیاهی بسیاری دارد و گیاهان بسیاری از نقاط جهان در آن کاشته شده‌است؛ به‌گونه‌ای که باغ به نمایشگاه انواع گل‌ها و گیاه بدل شده است؛ در حال حاضر اداره این باغ در اختیار دانشگاه شیراز است.

باغ ارم در ششم تیرماه ۱۳۹۰ در سی و پنجمین اجلاس کمیتهٔ میراث جهانی یونسکو باغ ارم شیراز به همراه هشت باغ دیگر ایرانی در فهرست میراث جهانی ثبت شد.