افزایش تقاضا برای میوه‌های دور ریز/ ۳۵ درصد محصولات کشاورزی ضایع می‌شود

به گزارش اقتصادآنلاین، میوه‌های دور ریز یا میوه‌های پس زده، همیشه مشتریان خاص خود را داشته است. اما، آمار از افزایش تقاضا برای این نوع میوه‌ها خبر می‌دهد، افزایش تقاضایی که به گفته کارشناسان، نشانه‌ای از کاهش قدرت خرید خانوار است.

همچنین باید توجه داشت که ساختار سنتی کشاورزی کشور به گونه‌ای است که بهره‌وری این حوزه نسبت به جهان به طور چشم‌گیری پایین است و ضایعات و دوریز تولیدات این بخش قابل توجه است.

کشاورزی سنتی یک سبک ابتدایی از کشاورزی است که با استفاده از دانش‌های بومی، ابزار‌های سنتی و همچنین منابع طبیعی و کود‌های آلی انجام می‌شود.

ویژگی بارز این نوع کشاورزی، بازدهی پایین آن است که خود را در کاهش بهره وری و میزان دور ریز و تلفات محصولات کشاورزی نشان می‌دهد. برخی آمارهای حاکی از این است که به طور متوسط در ایران ۳۵ درصد از محصولات کشاورزی در بخش‌های مختلف زنجیره تأمین ضایع می‌شود که این مقدار غذای ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهد.

علت دور ریز شدن مواد غذایی چیست؟

کارشناسان بر این باورند که عوامل اقتصادی و اجرایی نیز از جمله توزیع نامناسب درآمدها در جامعه و افزایش فاصله درآمدی دهک‌های پایین و بالا، توزیع نامناسب کمک‌های دولتی و الگوی نامناسب قیمت گذاری محصولات از جمله عللی است که برای دور ریز مواد غذایی می‌توان برشمرد.

پیش‌تر میوه‌های دورریز یا میوه‌های پس زده در جعبه‌های جداگانه و معمولا خارج از مغازه‌های میوه‌ فروشی قرار می‌گرفت تا متقاضیان خاص آن که اغلب اقشار بسیار ضعیف جامعه بودند، بدون پرداخت وجهی به سراغ آن‌ها بروند و به هر میزان که بخواهند بردارند. سطح کیفیت این میوه‌ها بسته به منطقه و انصاف میوه فروشی‌ها متفاوت بود و گاهی درمیانشان میوه‌های کاملا سالم هم پیدا می‌شد.

اما، گزارش‌های میدانی حاکی از این است که کمتر شاهد حضور جعبه‌ میوه‌های دور ریز در خارج از مغازه‌های میوه فروشی هستیم.

“روش دستچین” را برای عدالت بیشتر حذف کنید

اسدالله کارگر، رییس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی، ضمن تایید افزایش تقاضا میوه‌های دور ریز بیان کرد: هر چند میوه‌های دور ریز قبلا هم مشتریان خود را داشته و این مشتریان شامل؛ افراد بسیار ضعف جامعه و تولیدکنندگان فرآورده‌های میوه می‌شدند اما، طبق گزارش همکاران ما متقاضیان این نوع از میوه‌ها در حال افزایش است.

کارگر با بیان اینکه افزایش تقاضا برای این نوع میوه‌ها برخی از میوه فروشی‌ها را به فکر فروش آن‌ها به جای عرضه رایگان انداخته است، افزود: البته میو‌های دور ریز بسیار کمتر از میو‌ه‌های سالم تر قیمت گذاری می‌شوند اما، به هر حال دیگر رایگان نیستند و حذف جعبه‌ میوه‌های دور ریز در خارج از بسیاری از مغازها به همین دلیل است.

وی معتقد است؛ افزایش تقاضا برای میوه‌های کم کیفیت که زمانی دور ریز نامیده می‌شدند، نشانه‌های از سقوط بخش بیشتری از مردم به طبقات ضعیف اقتصادی جامعه است که نتیجه شرایط نامساعد اقتصادی کشور است.

کارگر تصریح کرد: گرانی در بخش‌های مختلف موجب شده افراد ضمن تغییر مناطق سکونت خود از مناطق بالای شهر به متوسط و زیر متوسط، نسبت به هزینه‌های سبد غذایی خانواده مدیریت سختگیرانه‌تری داشته باشند و سهم هزینه میوه‌ها را به حداقل برسانند.

رییس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تاکید کرد: تغییر طبقات اجتماعی و سخت‌تر شدن تامین سبد خانوار، فشار روانی زیادی بر مردم وارد کرده و لازم است اقداماتی مناسبی انجام گیرد تا این فشارها تا حد ممکن کاهش یابد.

کارگر از جمله راهکارهای کاهش فشار بر خانوارها در تامین میوه را حذف برخی از روش‌های فروش عنوان کرد که قیمت میوه را بالا می‌برد.

وی توضیح داد: یکی از روش‌های فروش میوه “روش دستچین” است. این روش فروش چند سال پیش توسط شهرداری ابلاغ شد، بر اساس این روش مشتری می‌تواند در هنگام خرید میوه را انتخاب یا به اصلاح دستچین کند اما، باید ۳ تا ۴ درصد هزینه بیشتر پرداخت که به شهردار تعلق می‌گیرد.

کارگر اظهار کرد: این روش فروش علاوه بر افزایش قیمت برای مصرف کننده موجب افزایش ضایعات نیز شده است.

وی این روش را برای زمانی مناسب دانست که شرایط اقتصادی بیشتر مردم در سطح مساعدتری بود اما، در شرایط کنونی حذف این روش ضروری است.

رییس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی اظهار کرد: حذف این روش منتج به بهره‌مندی تعداد بیشتری مردم از میوه‌ها در یک سطح کیفی با قیمت مناسب می‌شود و به نحوی اجرای عدالت برای بخش بیشتری از مردم است.

دلیل حذف جعبه‌ میوه‌های دور در خارج از مغازه‌ها چیست؟

حسین از میوه‌ فروش‌های منطقه‌ای در مرکز شهر تهران دلیل حذف جعبه‌ میوه‌های دور ریز در خارج از مغازه‌ها را افزایش قیمت میوه عنوان کرد و گفت: میوه آنقدر گران شده است و توان خرید مردم کم که، دیگر دور ریز میوه‌ نداریم.

به گفته وی؛ میوه‌های که زمانی دور ریز محسوب می‌شدند، قیمت پیدا کرده‌ و فروخته می‌شوند.

حسین یادآورد: البته این میوه‌ها قیمت بسیار پایین‌تری نسبت به میوه‌های سالم‌تر دارند اما، مانند گذشته رایگان عرضه نمی‌شوند.