درحالي‌که امروز بيشتر کشورهاي جهان به سمت انرژي‌هاي نو و تجديدپذير پيش مي‌روند، عطش فتح کشورهايي که نفت دارند نيز فروکش کرده است. اگر روزگاري آمريکا و بريتانيا به‌خاطر طلاي سياه، در گرماي تابستان، کودتا به‌پا مي‌کردند، حالا اما از نفت، «سرد» شده‌اند. اينک عصر انرژي‌هاي تجديدپذير و انرژي هسته‌اي است. سوخت‌هاي فسيلي هيچ آينده‌اي ندارند و پايان استفاده از آن نزديک است؛ همان‌طوري که آلمان اعلام کرده که در سال ٢٠٢٥ نيمي از خودروهايي که در اين کشور تردد مي‌کند، الکترونيکي خواهند بود!
مقايسه نفت ايران با فروش فيلم‌هاي استيون اسپيلبرگ!
شايد مقايسه‌اي عجيب و ناهمگن باشد، اما به‌جرئت مي‌توان تلخي حقيقت را در اين قياس مع‌الفارق، فرياد زد؛ ارتباط فروش نفت ايران با فروش فيلم‌هاي استيون اسپيلبرگ! ايران در سال ٢٠١٦ چيزي حدود ٢٩ ميليارد دلار از فروش نفت، درآمد کسب کرد که اگر به ماه حساب کنيم مي‌شود نزديک به ٢,٥ ميليارد دلار!
جالب است که فقط يک فيلم او؛ يعني دنياي ژوراسيک (Jurassic World) در سال ٢٠١٥، بيش از ١,٦ ميليارد دلار فروش داشته است! يعني نصف درآمد نفتي ايران در يک ماه! اين تمام ماجرا نيست.
اگر مجموع فروش دو فيلم تبديل‌شوندگان: عصر انقراض (Transformers: Age of Extinction)
و تبديل‌شوندگان: آخرين شواليه
(Transformers: The Last Knight) را روي هم بگذاريم، آن‌وقت نتيجه‌اي تلخ در مقابل ما قرار مي‌گيرد! مجموع فروش دو فيلم استيون اسپيلبرگ از مجموع فروش درآمد نفتي ايران در يک ماه بيشتر مي‌شود! چيزي حدود ٢,٦ ميليارد دلار!
مفت‌فروشي نفت و دنياي انيميشن!
ما نفت را خام مي‌فروشيم؛ درحال‌حاضر قيمت هر بشکه نفت حدود ٤٥ دلار است و همان‌طور که گفتيم، درآمد نفتي ما در ماه مي‌شود تقريبا ٢,٥ ميليارد دلار! حالا به اين ارقام توجه کنيد!
کانادا در سال ٢٠١٦ از محل فروش انيميشن، بالغ بر ٣٠٠ ميليارد دلار درآمد داشته است.
آمريکا هم همين مقدار! موضوع وقتي وحشتناک مي‌شود که حدود ٢٠٠ ميليارد دلار درآمد کانادا، بيش از ١٠ برابر درآمد نفتي ايران در سال ٢٠١٦ بوده است!
صبر کنيد؛ هنوز ادامه دارد. درحالي‌که خيلي خوشحال هستيم که از نفتي که به‌صورت خدادادي در اختيارمان قرار گرفته، پول درمي‌آوريم بايد بگويم کشور ميانمار که يک کشور نسبتا کم‌برخوردار محسوب مي‌شود، در سال ٢٠١٦ از محل فروش انيميشن، ١٠ ميليارد دلار درآمد کسب کرده است! يعني يک‌سوم درآمد نفتي ما در همان سال!
از خواب بيدار شويم!
ما سال‌هاست که توسط نفت جادو شده‌ايم و کاري براي نسل‌هاي آينده نکرده‌ايم. درست در اوايل تشکيل دولت دوازدهم بود که رئيس‌جمهور روحاني اعلام کرد، کودکاني که در مهر ١٣٩٦ به مدرسه مي‌روند، وقتي ديپلم مي‌گيرند و فارغ‌التحصيل مي‌شوند، آن روز ايران ديگر نفت ندارد!
معلوم نيست چه بر سر نسل آينده مي‌آيد. يکي، دو سالي هست که دولت ايران در اوج بحران نفتي از طريق افزايش ماليات‌ها، روزگار مي‌گذراند، اما آيا اين چاره کار است؟ آينده چه مي‌شود؟ دنيا به سمت سرمايه‌گذاري در صنايع جديد مي‌رود و ما هنوز در هيپنوتيزم نفت، عميقا خواب تشريف داريم!
چوب حراج به نفت!
اگر در ابتداي صحبت‌ها از استيون اسپيلبرگ گفتم، بايد در ادامه به پرفروش‌ترين فيلم سال در سال ٢٠١٦ اشاره کنم. چهار فيلم پرفروش سال گذشته از توليدات شرکت والت ديزني بوده است: (Captain America: Civil War، Finding Dory، Zootoopiat و The Jungle Book).
اين چهار فيلم روي‌هم‌رفته چهار ميليارد دلار فروش داشته‌اند که مي‌شود يک‌هفتم درآمد نفتي ايران در همان سال! اما براي کسب درآمد ٢٩ ميليارددلاري سال ٢٠١٦ معلوم نيست به چندين بشکه نفت چوب حراج زده‌ايم!
تغيير راهبرد غرب در خاورميانه
بي‌تعارف بايد بگوييم که آمريکا و متحدانش از نفت دست کشيده‌اند و بي‌خيال طلاي سياه خاورميانه شده‌اند. ديگر بشکه‌هاي نفتي براي غربي‌ها جذابيتي ندارند.
تقريبا نياز آنها به اين انرژي از بين رفته است و با انرژي‌هاي نو، خود را بي‌نياز کرده‌اند. نفت ديگر ماهيت سياسي- امنيتي خود را از دست داده است و جاي خود را کم‌کم به آب مي‌دهد.
جنگ آينده نه بر سر نفت، بلکه بر سر آب است؛ همان جنگي که کشوري مثل ترکيه، بر طبل آن کوبيده و با احداث سد و ديگر اقدامات، نبردي سرنوشت‌ساز را در مقابل ايران و عراق آغاز کرده است.
تغيير راهبرد‌ها در خاورميانه از هر زماني بيشتر احساس مي‌شود. آمريکا و متحدانش در حال نفوذ خود در آسياي‌شرقي هستند. آنها مي‌خواهند هند و چين؛ يعني دو اقتصاد نوظهور و قدرتمند چند سال آينده را کنترل کنند. اينکه امروز هند الکترونيزه‌شده و بيش‌ازحدفعال را مديريت کنند برايشان از نفت مفت، صدها برابر مهم‌تر است. ما بهتر است فراموش کنيم نفت، خريدار دارد. نفت ديگر از سکه افتاده و به‌جرئت مي‌توان گفت اگر روي صنعت گيم،
انيميشن يا حتي فوتبال سرمايه‌گذاري کنيم، در سال‌هاي آينده، قطعا درِ چاه‌هاي نفت را خواهيم بست و از پول، بي‌نياز خواهيم شد!
مهدي دل‌روشن
- 15
- 4
