حتی وقتی خبری از مسابقات باشگاهی و لیگ نیست و تمرین تیم‌های ملی در تمام سطوح تعطیل شده باز هم مرکز ملی فوتبال می‌تواند مکان مناسبی برای پیگیری مهمترین اتفاقات فوتبال ایران باشد. جایی که بیش از ۲۰ مربی درجه اول فوتبال ایران دور هم جمع شده‌اند تا در کلاس پرولایسنس شرکت کنند. اینجا چهره‌های جذاب و مهمی را می‌بینی که فارغ از تمام جنجال‌های لب خط لبخند می‌زنند و مثل بچه مدرسه‌ای‌ها دفتر و خودکار دارند؛ حتی شوخی‌های‌شان هم شبیه بچه مدرسه‌ای‌هاست. علی دایی کاری به داور و اعتراض به سوت‌هایش ندارد. علی منصوریان برای بازیکنانش خطوط کج و معوج نمی‌کشد. اکبر اوتی لب خط تا لب سکته حرص نمی‌خورد. عبدا... ویسی احساساتی نمی‌شود، سیروس پورموسوی همانطور آرام است، نادر دست‌نشان سقوط با سپیدرود را فراموش کرده و مهدی تارتار هم بحث حضور در مسجدسلیمان را پیش نکشیده و مثل بچه درس‌خوان‌ها فقط یاد می‌گیرد که مربی بهتری باشد.
کلاس پرولایسنس دو روز است در مرکز ملی فوتبال آغاز شده و هر روز تصاویری از آن بیرون می‌آید که دیدن این همه مربی برجسته کنار هم برای اهالی فوتبال جذابیت‌های بسیاری خواهد داشت. حالا مرکز ملی فوتبال به نوعی اتاق فکر فوتبال ایران است و حتما می‌شود کلی اتفاق جذاب را آنجا دنبال کرد.
برای فهمیدن اینکه پیشینه این کلاس کجاست و چه اتفاقاتی در آن می‌افتد حتما باید سراغ مرتضی محصص رفت. رییس سابق کمیته آموزش فدراسیون فوتبال که خودش به‌عنوان مدرس ای اف سی مدام در سفر به‌سر می‌برد با حوصله از تمام جزییات و اصل ماجرا حرف می‌زند: «این کلاس دو سال قبل شروع شد. در آن مقطع آقای گری فیلیپس به ایران آمد و مباحث مربوط به آمادگی جسمانی را طی ۱۱ روز تدریس کرد. غیر از آن البته موارد دیگری هم تدریس شد و مدرسان و اساتید دانشگاه مباحث مربوط به تغذیه، بیومکانیک، یادگیری حرکتی، آمادگی روانی و لیدرشیپ و خیلی موارد دیگر را تدریس کردند. البته همانطور که گفتم بیشتر توجه کلاس آمادگی جسمانی بود. بعد از ۶ ماه مدرس اصلی کلاس آقای ریچارد بیت سرمربی سابق لیدزیونایتد، جوانان و نوجوانان انگلیس در کلاس به‌عنوان مدرس حضور یافت و ۱۳ روز تدریس کرد اما بعد از رفتن‌شان از ایران دچار مشکل تومور مغزی شد و او را از دست دادیم که متاثر کننده بود.»
محصص ادامه می‌دهد: «البته این برای نخستین بار نبود که ایشان به ایران می‌آمدند. در دوره ریاست آقای مصطفوی بر فدراسیون فوتبال نخستین کلاس C لایسنس که نفراتی مثل درخشان، پنجعلی و فرهاد کاظمی در آن حضور داشتند با حضور ایشان در مجتمع المپیک برگزار شده بود و این بار دوم بود که به ایران آمدند اما بعد از آن دچار مشکل شدند.»
رییس سابق کمیته آموزش می‌گوید: «در یک سال و نیم گذشته کمیته آموزش با اساتید مختلفی برای مقطع بعدی دوره صحبت کرد که هم قیمت‌شان بالا بود هم ویزا گرفتن برایشان کار سختی بود که ما در این کار موفق نبودیم. البته در این دوره احتیاجی به تدریس نبود و دوره ارزیابی و امتحانات عملی و تئوری است ضمن اینکه باید یک امتحان هم در باشگاه‌شان پشت سر بگذارند که خود من به باشگاه‌شان در لیگ خواهم رفت و ارزیابی می‌کنم. بیشتر آنها در لیگ برتر تیم دارند اما آنهایی هم که تیم ندارند با هماهنگی یک روز در تیم‌های پایه باشگاه‌شان می‌توانیم حاضر شویم و کارشان را ارزیابی کنیم.»
وینسنت سوپرانیوم از سنگاپور استاد کلاس فعلی است که از دوستان و همکاران خود محصص بوده است اما حالا خبری از تدریس مباحث اصلی فوتبال نیست و با توجه به کلاس‌هایی که مربیان پشت سر گذاشته‌اند امتحان دوم را به صورت تئوری و عملی پشت سر خواهند گذاشت. این کلاس ۲۳ شاگرد دارد که تا یکشنبه آینده میزبان‌شان خواهد بود و به نظر می‌رسد همه چهره‌هایی که در آن حضور دارند با علاقه و نظم هر روز سر ساعت ۷ صبح در کلاس حاضر می‌شوند و با علاقه دنبال تقویت داشته‌های‌شان در مربیگری هستند.
محصص در توضیح این کلاس و کلاس‌های اینچنینی می‌گوید: «کلاس پرولایسنس تدریس تاکتیک و تکنیک نیست و بیشتر مباحث مربوط به مدیریت و رهبری را در فوتبال مطرح می‌کند. مثلا در دوره آقای ریچارد بیت ۹۰ روز اول یک مربی حرفه‌ای با تیم‌هاست که با رهبری و طرز فکر مارچلو لیپی آشنا شدند یا با ذهنیت برد با الکس فرگوسن کار کردند. کلاس حرفه‌ای (پرولایسنس) به جای کار فنی حرفش بیشتر درباره مدیریت فوتبال است. مثلا درباره عملیات بازیابی بازی بدون توپ، کار تیمی و موارد اینچنینی. یعنی مواردی مثل پاس، کنترل و شوت که جزو مباحث پایه هستند تدریس نمی‌شود.»
محصص می‌گوید: «من علاقه و نظم را در این گروه می‌بینیم و خوشبین هستم منتهی هیچ کلاسی هدفش این نیست که وقتی وارد آن شدید تبدیل به ژوزه مورینیو شوید. شما اگر بیوگرافی ژوزه مورینیو را بخوانید به این نکته پی خواهید برد که او قبل از رفتن به کلاس با یادگیری شخصی چقدر پیشرفت کرده و این مساله چقدر به او کمک کرده است. در واقع به کلاس رفتن بسنده نمی‌کنید.»
او ادامه می‌دهد: «من یک مثال از ژوزه مورینیو می‌زنم. زمانی از او پرسیدند می‌توانیم دستیار شما باشیم که جواب داد شما وقتی می‌توانید دستیار من باشید که ۳۰۰ بازی لیگ روی نیمکت نشسته باشید و حداقل دو بار از تیم‌هایتان اخراج شده باشید. می‌خواهم به بحث پختگی اشاره کنم. اینکه کلاس مربیگری جایی برای ارائه ایده‌های تازه است. شما در پایان این کلاس با مطالعات و تماس با مربیان دیگر موفق خواهید شد. ژوزه مورینیو به اسکاتلند می‌رود برای دیدن دوره چرا که می‌خواهد با ایده‌های تازه و مختلف آشنا شود. آریگو ساچی کل اروپا را زیر پا می‌گذارد و به کلاس می‌رود تا به پارما، میلان و سپس تیم ملی ایتالیا برسد.»
این کارشناس فوتبال می‌گوید: «کلاس فقط ایده و طرز کار است. روش‌های کار برای آنالیز است که فرد را آماده سرمربیگری می‌کند. با این حال مربی باید مطالعه کند، باید دستیار باشد، باید مسافرت کند. کاری که در کشور ما کمتر انجام می‌شود. ژوزه مورینیو ۱۱ سال با فن خال و بابی رابسون کار کرد که خیلی فوق‌العاده است. شما با دانسته‌های کلاس به جایی نمی‌رسید. با کلاس رفتن نمی‌شود علامه دهر شد. اینجا چیز مخفی و سکرتی هم وجود ندارد. ما دیروز (جمعه) راجع به رفتار و متدهای پپ گواردیولا صحبت کردیم و همه ایده‌هایش مطرح شد که هم موافق داشت هم مخالف. این ایده‌ها همراه با تیم گواردیولاست و مربیان ما در سطحی که هستند می‌توانند موفق باشند و به گفته‌های من توجه کنند.»
مدرک پرولایسنس مربیگری آسیا بالاترین مدرک مربیگری در سطح قاره به حساب می‌آید که از دی ماه یعنی ابتدای سال ۲۰۲۰ داشتن آن برای سرمربیان لیگ برتری الزامی است. این مدرک البته مختص حضور در رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا نیست و مربیان برای حضور در لیگ‌های معتبر کشورهای قاره باید این مدرک را داشته باشند.
علی دایی، سیروس پورموسوی، نادر دست‌نشان، عبدا... ویسی، علیرضا منصوریان، مجتبی حسینی، داود مهابادی، حمید مطهری، اکبر میثاقیان، احمد سنجری، اکبر محمدی، محمود فکری، مهدی تارتار، مجتبی تقوی، رسول خطیبی، فراز کمالوند، محمد مومنی و رضا مهاجری از چهره‌های حاضر در این کلاس هستند که در صفا و صممیت تا یک هفته آینده کنار هم خواهند بود و به فراگیری علوم مدیریت فوتبال و مشتقات آن ادامه می‌دهند.
محصص در پایان می‌گوید: «شما برای بهتر شدن در کارتان هر روز باید مطالعه داشته باشید. علی دایی اسطوره فوتبال ماست اما هر روز باید یاد بگیرد. شما اگر خاطرات مورینیو را خوانده باشید می‌بینید که هر روز چقدر مطالعه داشته است.»
جلسات کلاس پرولایسنس البته محل چالش و بحث است. محصص می‌گوید: «ما از روز اول کلاس مان را به صورت اینتر اکت برگزار کردیم و جایی که تعامل نباشد آن کلاس پشیزی نمی‌ارزد. ما هر روز امتحان داریم و مربیان در گروه‌های مختلف امتحان می‌دهند.»
کلاس پرولایسنس از آن جهت اهمیت دارد که نتیجه این کلاس می‌تواند تاثیر زیادی بر فوتبال باشگاهی ما بگذارد چرا که مربیان حاضر در این دوره یا در تیم‌های لیگ برتر تیم دارند یا در آینده‌ای نزدیک تیم می‌گیرند. محصص می‌گوید: «قولی نمی‌توانم بدهم چرا که مربی باید بعد از این کلاس تحقیق و مطالعه کند اما من خیلی خوشبینم. مربیان صاحب مدرک پرولایسنس می‌توانند خیلی به فوتبال خدمت کنند. این کلاس البته کلید موفقیت نیست اما خیلی کمک می‌کند به رشد و تصمیم گیری مربی. در زمانی که یک بازی باعث بقای مربی می‌شود پرولایسنس کلید خوب بازی کردن است و درهایی را برای یک مربی باز می‌کند.»
حاضران در این کلاس طی دو روز اول مدرسان را امیدوار کرده‌اند و در امتحانات تئوری و عملی رضایت آنها را جلب کرده‌اند. اشتیاق آنها برای یادگیری همچنان پابرجاست و قرار است در پایان این دوره مربیان بهتری برای فوتبال‌مان داشته باشیم.
محمد قراگزلو
- 15
- 5
