مقبرۀ ۱۷۰۰ سالۀ یک «پادشاه» در جنگل

به گزارش فرادید، «ته کاب چاک» که نامش به زبان مایایی به‌معنای «خدای باران شاخه درخت» است، در سال ۳۳۱ میلادی بر تخت سلطنت نشست و ۱۹ سال فرمانروایی کرد. اسکلت کشف‌شده در این آرامگاه متعلق به مردی حدوداً ۱۷۰ سانتی‌متری است که به دلیل کهولت سن، تمامی دندان‌هایش را از دست داده است. درون آرامگاه اشیای ارزشمند زیادی یافت شده، از جمله مهره‌های استخوانی حکاکی‌شده، سه جفت گوشواره یشم نایاب، مهره‌هایی به شکل میمون عنکبوتی، صدف‌های قرمز اقیانوس آرام و مواد آلی گوناگون.

در میان این اشیای تدفینی، ۱۱ ظرف سفالی نیز وجود داشت که بسیاری از آن‌ها چندرنگ و با دقت فراوان ساخته شده‌اند. یکی از ظروف مهم، کاسه‌ای با لبه بلند است که دسته آن به شکل سر حیوان طراحی شده و روی بدنه‌اش تصویر دو اسیر در بند نقش بسته است. روی درِ آن نیز، گرچه فرسوده، تصویر خدای تجارت مایاها یعنی «اک‌چوا» دیده می‌شود؛ تصویری که در هنر دوره کلاسیک اولیه مایا بسیار نادر است. ظرفی دیگر نیز پادشاهی مایا را نشان می‌دهد که نیزه به دست دارد و هدیه‌هایی دریافت می‌کند.

اما خاص‌ترین شیء این مقبره، نقاب مرگ موزاییکی ساخته‌شده از یشم است؛ اثری بسیار کمیاب در محوطه‌های مایا که نشان می‌دهد فرد دفن‌شده شخصیتی بسیار مهم بوده است. سطح داخلی آرامگاه نیز با رنگ قرمز سینابار پوشیده شده؛ ماده‌ای که نماد خورشید در حال طلوع در شرق است و تنها در مقبره‌های شاهانه یافت می‌شود.

باستان‌شناسان دایان و آرلن چِیس که از سال ۱۹۸۵ در کاراکول حفاری می‌کنند، پیش‌تر موفق به کشف مرکز اداری و کاخ سلطنتی شهر شده بودند که در دوره کلاسیک پسین (۶۰۰ تا ۷۰۰ میلادی) با حدد ۳۵ متر بلندا بر شهر سایه می‌افکند. آن‌ها این سازه را کانا نامیدند که در زبان مایا به‌معنای «قصر آسمانی» است. کاوش‌های سال‌های گذشته نشان داده که کاراکول از ۵۶۰ تا ۶۸۰ میلادی، قدرت برتر در جنوب شبه‌جزیره یوکاتان بوده است.

در سال ۲۰۲۵، تیم باستان‌شناسی تمرکز خود را بر محوطه‌ای در میدان شمال‌شرقی «کانا» زیر پوشش جنگل متمرکز کرد. آن‌ها در این بخش سه تدفین مهم مربوط به سال ۳۵۰ میلادی را کشف کردند؛ یعنی زمانی که تماس‌های اولیه با شهر بزرگ مکزیکی تئوتیئواکان (واقع در ۱۲۰۰ کیلومتری کاراکول) آغاز شده بود. این شهر در آن زمان یکی از مراکز تجاری بزرگ آمریکای مرکزی به‌شمار می‌رفت.

دایان چِیس می‌گوید: «کتیبه‌های سنگی مایا، نمادهای تصویری و داده‌های باستان‌شناختی نشان می‌دهند که پیوندهای فراگیر میان تمدن‌های منطقه، پس از رویدادی در سال ۳۷۸ میلادی به نام اِنتِرادا رخ داده است.» اما او تأکید می‌کند که شواهد کاراکول نشان می‌دهد این تعاملات بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی بوده‌اند که پیش‌تر تصور می‌شد.

در مرکز میدان شمال‌شرقی کاراکول، در سال ۲۰۱۰، آثاری از تدفین با سوزاندن (cremation) کشف شد که با آزمایش کربن، تاریخ آن نیز ۳۵۰ میلادی تعیین شد. این تدفین حاوی بقایای سه انسان، دو چاقوی بزرگ، شش سرنیزه پرتابی و پانزده تیغه دست‌نخورده از سنگ آتشفشانی سبزرنگ (ابسیدین) از پاچوکا در شمال تئوتیئواکان بود. چند ظرف سفالی نیز که احتمالاً از مکزیک آمده‌اند در این محل یافت شد. همچنین، نوک سرنیزه‌ای حکاکی‌شده کشف شد که متعلق به جنگاوران تئوتیئواکان بود.