از عواملی که سبب بوجود آمدن بیماری لثه می شوند می توان به برخی باکتریها و ... اشاره کردبیماری لثه
اگر شما بیماری لثه داشته باشید، وقتی دندان هایتان را مسواک می زنید، لثه هایتان شروع به خونریزی می کند و یا دهانتان بوی بدی میدهد که از علایم اولیه ی این بیماریست. درصورت عدم درمان بموقع بیماری های لثه، ممکن است به حالت پیشرفته تری از بیماری لثه مبتلا شوید که به آن پریودنتیت می گویند. این بیماری تبعات منفی را بر مقدار بیشتری از بافت ها که از دندان ها پشتیبانی می کنند و آنها را در محلشان محکم نگه می دارند، دارد. در صورت عدم درمان پریودنتیت، احتمال آسیب دیدن استخوان فک و ایجاد فضاهای کوچک در بین لثه و دندان ها وجود دارد. درنتیجه دندان هایتان لق میشود و نهایتاً می افتد و از بین میرود. اصلی ترین دلایلی که سبب میشود دندان های افراد بزرگ سال از بین برود، بیماری های لثه و پریودنتیت می با شد.
انواع بیماری های لثه
* پریودنتال:
بیماری لثه( پریودنتیت) به دو گروه تقسیم میشود که شامل حاد( مهاجم) و مزمن می باشد. جوانان، اغلب در سن بلوغ ۲۰ سالگی به بیماری لثه نوع مهاجم مبتلا می شوند که جرم و پلاک دندانی این بیماران زیاد نیست در حالی که تخریب زیاد است. ژنتیک و ایمونولوژیکی از علل شایع این نوع بیماری می باشد. نوع دوم بیماری لثه، پریودنتیت مزمن است و اغلب افراد بعد از ۳۰ سالگی به آن مبتلا می شوند و مهمترین علت بروز این بیماری تجمع جرم و پلاک باکتریالی است. تجمع پلاک های میکروبی وقتی رخ میدهد که دندان هایتان را مسواک نزنید یا بطور اشتباه مسواک بزنید و نخ دندان استفاده نکنید. به همین جهت توصیه می شود که دندانپزشک بطور منظم، دندان هایتان را معاینه و جرم گیری کند.
* سیاه شدن لثه ها:
رنگ لثه در افراد باتوجه به نژادهای مختلف و گوناگونی رنگدانه های پوست آن ها تعيين میشود. در اثر برخی از تغییرات نظیر بهداشت دهان و دندان، مصرف برخی داروها، سیگار کشیدن و... لثه ها سیاه میشود. بطور کلی لثه که در اطراف دندان ها قراردارد یک بافت با استحکام است و وظیفه دارد که دندان ها را در جای خود نگه دارد. رنگ لثه ها گاهی وقت ها به علل مختلفی از رنگ قرمز یا صورتی به رنگ سیاه یا قهوه ای تبدیل میشود. تغيير رنگ لثه در برخی موارد طبیعی است، ولی علائمی از بیماری لثه در برخی موارد مشاهده می شود که خطرناک است و در صورت بروز این مشکل باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
بهترین راه پیشگیری از بیماری لثه، رعایت بهداشت دهان و دندان میباشد* بیماری لثه غیر پلاکی:
از عواملی که سبب به وجود آمدن بیماری لثه می شوند می توان به برخی باکتریها، قارچها یا ویروسها اشاره کرد. بعضی از این وضعیتها در اثر عوامل ژنتیکی یا مشکلات پزشکی سیستمی( مانند آلرژی و برخی بیماری ها)، زخم یا واکنش بدن به مواد خارجی( مانند دندان مصنوعی) بوجود می آید. گاهی نیز علت مشخصی برای این بیماری وجود ندارد.
* عقب رفتن لثه:
با گذشت زمان و افزایش سن امکان دارد لثه ها عقب برود و یا بتدریج از بین بروند و ریشه دندان در معرض نور قرار بگیرد. شرایط پوسیدگی دندان با قرار گرفتن ریشه دندان در معرض نور فراهم می شود. بعد از آن دندان پوسیده، عفونتی میشود و از بین می رود. پس اگر نسبت به درمان عقب رفتگی لثه در همان مراحل اولیه اقدام کنید، می توانید آنرا متوقف کنید و موجب کاهش روند عقب رفتن لثه شوید. در صورت شدید بودن عقب رفتگی لثه ها و همچنین داشتن درد و عفونت و حساسیت های دندانی به روشهای مختلفی مانند تمیز کردن عمقی دندان ها، عفونتهای پزشکی و ..... می توان این بیماری را درمان کرد. بهترین راه پیشگیری از این بیماری، رعایت بهداشت دهان و دندان میباشد ولی در صورت بروز این بیماری راههای زیادی برای درمان وجود دارد که بعضی از آن ها شامل جراحی، ترمیم به وسیله کامپوزیت، کامپوزیت صورتی و... می باشد.
* بیماری لوکوپلاکیا:
در صورت ابتلا به بیماری لوکوپلاکیا لثه سفید میشود و یا بر دهان و لثه، لکه های سفید مشاهده می شود که معمولاً ضرری ندارند و خود به خود رفع میشوند ولی در صورت بیشتر شدن این لکه ها و عدم رفع این مشکل، حتماً باید به دندانپزشک مراجعه کنید چون امکان ابتلا به سرطان دهانی وجود دارد.
بیماری لثه به دو گروه تقسیم میشود که شامل حاد و مزمن می باشدعلائم هشدار دهنده انواع بیماری لثه
با این که احساس ناراحتی نمی کنید، باز هم درصورت داشتن علایم زیر سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید:
> بین دندان و لثه یا شیار بین آن ها فاصله ایجاد شده است
> تغییر در تماس دندانها با هم یا این که دندان های مصنوعی هم اندازه نیستند.
> در حین مسواک زدن یا بعد از آن، خونریزی لثه دارید.
> دندان هایتان لق شده است.
> دهانتان بوی بد می دهد یا این که در دهان، احساس طعم بدی دارید که برطرف نمی شود.
> لثه از اطراف دندانهایتان پسروی می کند.
> چنانچه لثه ی شما لمس شود یا فشاری به آن وارد شود دچار قرمزی، ورم یا حساسیت میشود.
عوامل بروز بیماری های لثه
خط لثه درواقع به محل اطلاق و اتصال لثه ها به دندان گفته میشود. در صورتیکه در زمان غذا خوردن به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت نمیدهید، ممکن است در این فضا، ساختاری به نام پلاک یا جرم دندان بوجود آید. در صورت عدم درمان به موقع پلاک دندان، این جرم سخت و سفتر شده و به تارتار تبدیل میشود. پلاک دندان در اثر مواردی همچون فعالیت باکتری ها، ذرات ریز مواد غذایی ، اسید و مواد معدنی بوجود می آید. یعنی پلاک به خودی خود سخت است و در صورت تبدیل شدن به تارتار، اوضاع بدتر میشود و سخت و سفت تر هم میشود. وقتی که پلاک و تارتار بیشتر میشود در حد فاصل دندان و لثه، احتمال عفونت و التهاب بیشتر میشود. درنتیجه بیماری لثه همراه با التهاب و پریودنتیت هم ممکن است ایجاد شود.
بیماری لثه ممکن است همراه با التهاب و پریودنتیت هم ایجاد شودعلاوه بر عدم رعایت بهداشت، موارد دیگری وجود دارد که به کاهش دفاع بدن در برابر عفونت منجر میشود که شامل رژیم غذایی فاقد مواد مغذی و کمبود موادی مانند ویتامین های a /c/e/ فولات ها و بتاکاروتن و املاح معدنی میباشد و باعث بروز بیماری لثه می شود همچنین موارد دیگری همچون فشار های روحی و روانی و مصرف سیگار باعث کاهش توانایی بدن در برابر ابتلا به بیماری لثه می شود و بیماری هایی مثل دیابت باعث تشدید بیماری های لثه در فرد میشود. افراد سیگاری در مقایسه با غیر سیگاری ها ۳ برابر، بیشتر به بیماری لثه پیشرفته مبتلا میشوند و سیگار پس از جراحی لثه و دهان باعث تأخیر در ترمیم زخم ها می شود. سیگار باعث میشود که روی لثه، رسوب قهو ه ای رنگ و یا تا حدودی قیری رنگ بنشیند و همچنین رنگ ساختمان دندان ها تغییر کند و میزان جرم و پوسیدگی بر سطح دندان ها زیاد شود. در صورتی که بیماری لثه درمان نشود، این مشکل تشدید میشود و بیماری فراتر میرود. در این موقعیت، استخوان زیرین بافت لثه دچار عفونت و التهاب شده و همین عفونت به قسمت های مختلف بدن نیز گسترش می یابد.
تاثیر تغییرات هورمونی زنان بر لثه
بعضی از زنان در سن بلوغ، قاعدگی، بارداری و یائسگی به مشکلات لثه مبتلا می شوند. درصورتی که در دوران بلوغ، هورمونها زیاد شود گردش خون به لثه افزایش پیدا می کند و باعث بروز علایمی همچون قرمزی، ورم و حساسیت آن میشود. زنانی که به التهاب لثه در زمان پریودی مبتلا میشوند ممکن است قبل از هر پریودی علائمی همچون قرمزی، ورم و یا سهولت خونریزی لثه را تجربه کنند. با شروع خونریزی ماهانه، این مشکلات معمولاً کاهش پیدا می کنند. در سه ماهه دوم یا سوم بارداری، التهاب و بیماری لثه در بارداری شروع می شود و تا ماه نهم نیز ادامه پیدا می کند. در اثر بیماری لثه ممکن است با علایمی مثل درد، ورم و خونریزی لثه رو به رو شوید. مصرف قرصهای ضد بارداری در زنان تأثير مشابهی با موارد ذکر شده دارد. بعضی زنان یائسه، به مشکلاتی مانند سفتی و درد و خونریزی لثه مبتلا می شوند. البته تمامی زنان به این مشکلات لثه مبتلا نمیشوند.
درمان بیماری لثه
شما باید به بهداشت دهان و دندان خود به منظور درمان التهاب لثه بیشتر برسید. اگر وقتی که به بیماری لثه پیوره مبتلا هستید، در همان زمان سیگار هم میکشید و یا دیابت دارید باید راهکار های زیر را در نظر بگیرید:
>> جرم گیری، شست و شو و سفید کردن حرفه ای دندان ها:
برای سفید کردن و جرم گیری دندان ها و درمان بیماری لثه پیوره، روش های کم تهاجم تری وجود دارد که باعث نابودی پلاک دندان و تارتار می شوند و از این روشها می توان به اسکیلینک دندان، درمان ریشه و روت پلنینگ، لیزر درمانی اشاره کرد.
استفاده از نخ دندان در جلوگیری از بیماری لثه موثر است>> مصرف داروهای آنتی بیوتیکی:
برای درمان بیماری لثه و دندان( ژنژیویت و پریودنتیت) تعدادی از داروها مثل دهانشویه های ضدعفونی کننده حاوی کلرهگزیدین، ماینوکسیلین، داکسی سایکلین و آنتی بیوتیک های خوراکی میتوانند استفاده شوند.
>> جراحی لثه:
لثه ها در عمل جراحی لثه، پس از بیحسی کنار زده می شوند و بعد از این که بافتهای آلوده را تمیز کردند و استخوان فک تصحیح شد، لثه ها به جای خود ولی پائین تر از حد قبلی بخیه زده می شود. سپس پانسمان مخصوصی را بر روی آن قرار می دهند و پس از گذشت ۷ تا ۱۰ روز بعد، بخیه ها کشیده می شوند. پس از جراحی لثه، احتمال وجود مشکلاتی همچون درد و تورم و خونریزی اندک، امری طبیعی بوده که پس از ۳_ ۴ روز از بین میرود در صورت تداوم و شدت آن باید با دندانپزشک تماس بگیرید. روز اول پس از جراحی لثه بهتر است از مایعات سرد و نرم استفاده کنید و ناحیه مورد عمل را مسواک نزنید و دهان شویه استفاده نکنید ولی در روز دوم مشکلی نیست.
دندان های شما بعد از جراحی لثه به خاطر تحلیل آن و لخت شدن طوق و ریشه، به بعضی از تحریکات حرارتی همچون سرما و گرما حساس بوده که با گذشت زمان بعد از ۴ هفته عاج ترمیمی ساخته شده و حساسیت دندانی کم می شود که اگر این روند ادامه پیدا کند از خمیر دندان های ضد حساسیت استفاده می شود خانم های باردار، چون تغییرات هورمونی دارند دچار مشکلاتی همچون افرایش حجم لثه، تورم و التهاب لثه می شوند. همینطور در اثر مصرف بعضی داروها ممکن است افزایش حجم لثه اتفاق بیافتد به طوریکه افزایش حجم لثه در ۵۰% بیماران مصروع دیده می شود. ساختمان شیمیایی داروهای ضد صرع باعث افزایش تعداد و حجم عروق لثه ای و فیبرو بلاست شده و در نتیجه موجب افزایش تولید فیبرو کلاژن و افزایش حجم و افزایش التهاب میشود. رعایت بیشتر بهداشت دهان در این بیماران توصیه میشود و پزشک معالج نیز میتواند داروی مشابه تجویز کند تا مانع از افزایش حجم لثه شود.
توصیه هایی برای جلوگیری از بیماری های لثه
- دندانهای خود را حداقل دو بار در روز با خمیردندانی که حاوی فلوراید است، مسواک بزنید.
- مناسب بودن مسواک در تمیز کردن دندان ها، امری بسیار مهم محسوب میشود. به این منظور دسته مسواک را باید به راحتی در دستتان بگیرید. بدین ترتیب قسمت گردن مسواک باید انعطاف پذیر باشد. مسواک هایی که خیلی سفت و یا خیلی نرم هستند، مسواک مناسبی نیستند.
- حرکات مسواک در زمان مسواک زدن دندان، باید به موازات دندان ها و لثه ها از داخل و خارج انجام شود و مانع از فشار بیش از حد روی دندان ها یا لثه ها شود. مسواک خود را باید هر ۳ ماه یکبار عوض کنید بدین دلیل که الیاف کهنه پلاک کمتری را برمی دارند.
- اگر از دهان شویه استفاده کنید، سبب میشود که باکتری های دهانتان کاهش پیدا کند.
- یکی از مهم ترین بهداشت های دندان، استفاده از نخ دندان می باشد که نباید آن را فراموش کنید. نخ دندان باعث میشود که مواد غذایی باقی مانده در بین دندان ها را تمیز شود و در جلوگیری از پوسیده شدن دندان ها نقش بسزایی دارد. پشت دندان ها را نیز باید نخ دندان بکشید، زیرا پلاک بیشتری در این قسمت ها به دلیل دسترسی کم تر جمع می شود.
در صورتی که بیماری لثه درمان نشود، این مشکل تشدید میشود و بیماری فراتر میرود- در صورت داشتن خونریزی لثه، از مسواک و نخ دندان استفاده کنید. برای این که به لثه هایتان آسیبی نرسد باید از مسواکی با الیاف نرم استفاده کنید. درصورت تداوم خونریزی لثه هایتان باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
- برای کنترل وضعیت دندان هایتان باید هر ۶ ماه یک بار، نزد دندانپزشک متخصص بروید.
- لثه های خود را هرچند وقت یکبار در آینه نگاه کنید و به تغيير رنگ یا تغییر بافت لثه توجه کنید. درصورتی که از ابتلا به بیماری لثه شک دارید به دندانپزشک مراجعه کنید.
- اگر در زمان حاملگی به بیماری دیابت مبتلا هستید، دندانپزشکتان را باخبر کنید، زیرا در این شرایط، بدن شما سخت تر می تواند از خود دربرابر بیماری های لثه مقاومت نشان دهد.
گردآوری: بخش سلامت سرپوش
- 18
- 1
