بی‌اختیاری ادراری را می‌توان از چکیدن چند قطره ادرار (مثل زمان خندیدن یا سرفه کردن) تا حس شدید ادراری که کنترل آن بسیار مشکل است، دسته‌بندی کرد.
شاید خجالت بکشید اما حتماً در این مورد با پزشک صحبت کنید چون درمان دارد.
میلیون‌ها بزرگسال در ایالات متحده درگیر این عارضه هستند. بی‌اختیاری ادراری در افراد بالای ۵۰ سال، به خصوص در زنان، بسیار شایع است اما افراد جوان هم درگیر آن می‌شوند؛ به ویژه زنانی که به تازگی زایمان کرده‌اند.
حتماً باید در مورد بی‌اختیاری ادراری با پزشک صحبت کنید، چون در صورتی که این مشکل را مخفی نگه دارید، پس از مدتی دچار خارش، زخم و عفونت مجاری اداری خواهید شد و از طرفی، احتمالاً به خاطر ترس از شرمندگی در حضور دوستان و خانواده، از آن‌ها دوری می‌کنید و دچار انزوا می‌شوید.
بی اختیاری ادراری در سالمندان حتما اتفاق می افتد؟
نه اصلاً. اما افزایش سن به مرور می‌تواند بر میزان ادراری که مثانه می‌تواند نگهداری کند، تأثیر بگذارد. با افزایش سن و ورود به سالمندی، جریان ادرار ضعیف‌تر می‌شود و اکثر اوقات احساس می‌کنید ادرار دارید؛ اما این بدین معنی نیست که چون سالمندید حتماً دچار بی‌اختیاری ادرار هستید. این عارضه با درمان، کنترل و حتی کاملاً برطرف می‌شود.
انواع بی اختیاری ادراری
پنج نوع بی‌اختیاری ادرار وجود دارد که در ادامه توضیحاتش را می‌خوانیم:
۱- بی‌اختیاری استرسی یا بی اختیاری فشاری
بی‌اختیاری فشاری زمانی ایجاد می‌شود که در اثر وارد آمدن فشار به عضلات پایینی شکم، چند قطره ادرار خارج شود.
مثلاً وقتی می‌خندید، سرفه می‌کنید، چیزی را بلند می‌کنید یا در حال ورزش هستید ممکن است این اتفاق بیفتد.
بی‌اختیاری ادراری معمولاً وقتی ایجاد می‌شود که عضلات کف لگن در اثر جراحی یا زایمان، ضعیف شده باشند. این نوع بی‌اختیاری ادراری در زنان شایع است.
۲- بی‌اختیاری اضطراری یا فوری
بی‌اختیاری فوریتی یعنی قبل از این که بتوانید به دستشویی برسید، نیاز خیلی شدید و ناگهانی به دفع ادرار دارید.در این عارضه، بدن شما تنها چند ثانیه قبل از دفع ادرار به شما اطلاع می‌دهد که نیاز به دفع دارید.
بی‌اختیاری اضطراری در افراد سالمند بسیار شایع است و البته می‌تواند نشانه عفونت مجاری ادراری یا مثانه‌ی پُرکار باشد.
۳- بی‌اختیاری سرریزی
در بی‌اختیاری سرریزی، به علت پر بودن بیش از حد مثانه، مقدار کمی ادرار به صورت غیرقابل کنترل خارج می‌شود.ممکن است اغلب اوقات احساس کنید نمی‌توانید مثانه را به طور کامل تخلیه کنید و مجبورید زور بزنید.
این مشکل اغلب در مردان و به علت انسداد جریان ادرار – در اثر بزرگ شدن پروستات یا تومور – دیده می‌شود. دیابت و داروهای خاصی هم می‌توانند این عارضه را ایجاد کنند.
۴- بی‌اختیاری عملکردی
در بی‌اختیاری عملکردی، دستگاه ادراری مشکلی ندارد، اما اختلال‌های جسمی مانند التهاب مفاصل یا دیگر بیماری‌ها مانع حضور به موقع شما در دستشویی می‌شود.
پس در این نوع بی‌اختیاری، شما به طور کامل بر دفع ادرار کنترل دارید اما به علت مشکلات دیگری نمی‌توانید به موقع به دستشویی برسید.
۵- بی‌اختیاری مختلط
در این نوع بی‌اختیاری، به طور همزمان بیش از یک نوع بی‌اختیاری را تجربه می‌کنید.
دلایل و عوامل خطر
چرا بی اختیاری ادراری می گیریم؟
بی‌اختیاری ادراری می‌تواند دلایل پزشکی مختلفی، از جمله عضلات لگنی ضعیف و دیابت، داشته باشد. در ادامه برخی دلایل معمول بی‌اختیاری آورده می‌شود:
خشک و نازک بودن پوست واژن یا میزراه (مجرای خروج ادرار)، به خصوص بعد از یائسگی
بزرگ بودن غده‌ی پروستات یا جراحی پروستات
ضعف و کشیدگی عضلات لگنی پس از زایمان
داروهای خاص
تجمع مدفوع در روده
چاقی و افزایش وزن، که باعث وارد آمدن فشار به مثانه و ماهیچه‌های کنترل‌کننده‌ی آن می‌شود
عفونت مجاری ادراری
اختلال عروقی
بیماری‌هایی مثل دیابت، آلزایمر، و MS
چگونه بفهمیم بی اختیاری ادرار داریم؟
بهترین راه این است که با پزشک خانوادگیتان در مورد نشانه‌هایی که دارید صحبت کنید. به این ترتیب او می‌تواند تشخیص بدهد دچار کدام‌یک از انواع بی‌اختیاری هستید.
همچنین پزشک برای شما آزمایش نمونه‌ی ادرار می‌نویسد و شما هم باید در مورد عادات روزانه‌ی دفع ادرار خود – چند بار و چقدر – به دکتر اطلاعات بدهید. احتمالاً سونوگرافی لگن هم برای شما تجویز می‌شود تا وضعیت مثانه بررسی شود. پزشک بر اساس همه‌ی این اطلاعات تشخیص می‌دهد که چه نوع بی‌اختیاری ادراری دارید.
آیا می‌توان از بی‌اختیاری ادراری پیشگیری کرد؟
می‌توانید با تقویت ماهیچه‌های لگن از بروز بی‌اختیاری ادراری پیشگیری کنید، اما باز هم تضمینی وجود ندارد که هرگز به این عارضه دچار نشوید.
با ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی هم می‌توانید از بروز بی‌اختیاری ادراری جلوگیری کنید؛ مثلاً تغییر رژیم غذایی می‌تواند کمک‌کننده باشد، به این ترتیب که از الکل، کافئین، خوراکی‌های اسیدی مثل گوجه و گریپ‌فروت، و غذاهای پرادویه پرهیز کنید چون این‌ها می‌توانند مثانه را تحریک کنند.
پس اگر احساس می‌کنید رژیم غذایی شما در بی‌اختیاری ادراری نقش دارد حتماً به پزشک اطلاع دهید. بعضی افراد هم متوجه شده‌ا‌ند در صورتی که میزان مصرف مایعات را پیش از خواب محدود کنند می توانند بی‌اختیاری شبانه را کاهش دهند. اگر اضافه وزن هم دارید بهتر است وزن خود را کم کنید.
درمان بی اختیاری ادراری چیست؟
بر حسب این که علت مشکل چیست و چه نوع بی‌اختیاری ادراری وجود دارد، درمان متفاوت است. اگر بی‌اختیاری به علت مشکلات پزشکی است، با درمان مشکل اصلی، این عارضه هم برطرف می‌شود. تمرینات کِگِل هم با تقویت عضلات لگن می‌توانند به بهبود بعضی انواع بی‌اختیاری کمک کنند. جراحی و دارو هم از گزینه‌های درمانی هستند.
تمرینات کگل
تمرینات کگل باعث تقویت عضلاتی می‌شوند که مثانه را کنترل می‌کنند. این تمرینات هم برای زنان و هم برای مردان مفید است.
حدود ۳ تا ۶ ماه زمان می‌برد تا متوجه بهبود خود شوید.
آموزش راه های کنترل مثانه چیست؟
آموزش کنترل مثانه برنامه‌ای برای یادگیری کنترل بی‌اختیاری ادراری است. از این برنامه معمولاً برای بی‌اختیاری فشاری، بی‌اختیاری اضطراری، یا بی‌اختیاری مختلط استفاده می‌شود.
آموزش کنترل مثانه به شیوه‌های زیر به افراد کمک می‌کند:
طولانی‌تر کردن فواصل بین دو دستشویی رفتن (افزایش زمان)
افزایش میزان ادراری که مثانه می‌تواند نگه دارد
بهبود کنترل روی فوریت ادرار
راه دیگری برای درمان بی‌اختیاری وجود دارد؟
بله. برخی داروهای پزشکی می‌تواند بعضی انواع بی‌اختیاری ادرار را درمان کنند. به عنوان مثال، استفاده از کرم داخل واژن به بعضی از زنان که بی‌اختیاری فشاری خفیف دارند کمک می‌کند. چندین دارو برای درمان بی‌اختیاری اضطراری وجود دارد.
در مورد مردان، دارو می‌تواند به کوچک شدن پروستات و بهبود جریان ادرار کمک کند. در مورد درمان دارویی حتماً با پزشک مشورت کنید.
در برخی موارد ممکن است جراحی نیاز باشد.
زندگی با بی‌اختیاری ادراری
نگذارید این موضوع زندگی شما را تحت تأثیر قرار دهد. اجازه ندهید بی‌اختیاری ادرار شما را در خانه محبوس کند یا از فعالیت‌های روتینتان بازدارد. همه‌ی این‌ها فقط نیاز به کمی برنامه‌ریزی دارد. مثلاً اگر قرار است بیرون بروید و می‌دانید دستشویی در آن حوالی وجود ندارد، از پد استفاده کنید.
یا وقتی جایی خارج خانه هستید در اولین فرصت به دنبال دستشویی بگردید و موقعیت مکانی آن را حفظ کنید.سعی کنید وقتی قرار است از خانه خارج شوید مایعات کمتری مصرف کنید.
چیزی که خیلی اهمیت دارد این است که حتماً با پزشک و نزدیکانتان در مورد بی‌اختیاری ادراری صحبت کنید. شاید اولش خجالت بکشید، اما آن‌ها می‌توانند به شما راه حل ارائه بدهند، به خصوص پزشک شما در این مورد واقعاً می‌تواند کمک کند. نکته‌ی مهم این است که هرگز احساس نکنید در این بین، تنها هستید.
از پزشک تان بپرسید:
چه نوع بی‌اختیاری ادراری دارم؟
دلیل احتمالی بی‌اختیاری ادراری چیست و آیا درمانی دارد؟
آیا برای نوع بی‌اختیاری ادراری من هم درمانی هست و چه موقع نشانه‌ها برطرف می‌شود؟
باید از تمرینات کگل استفاده کنم؟ چقدر؟
آیا استفاده از برنامه‌ی آموزش کنترل مثانه به کنترل بی‌اختیاری ادراری من کمکی می‌کند؟
آیا تغییر در سبک زندگی می‌تواند به کنترل بی‌اختیاری ادرار کمک کند؟
من از این وضع خجالت می‌کشم؛ تا زمانی که نشانه‌ها بهبود پیدا کند، چه کاری می‌توانم برای کنترل بی‌اختیاری ادرار انجام دهم؟
- 28
- 6
