برنامه ما باید رسیدن به جام جهانی ۲۰۲۷ باشد

این روزها که تب فوتبال زنان به واسطه برگزاری جام جهانی در سراسر جهان بیشتر از هر زمان دیگری بالا رفته است با تماشای بازی تیم‌های مختلف اروپایی، آمریکایی، آفریقایی و آسیایی به این فکر می‌رویم که جایگاه تیم ملی فوتبال زنان ایران کجا قرار دارد؟ نگاه‌های فوتبالی در کشور ما همگی در پس صعود تیم ملی مردان به جام جهانی است اما جام جهانی زنان بدون ایران برگزار می‌شود و کمتر کسی مطالبه می‌کند که چرا زنان ایران در جام جهانی نیستند.

وقتی مربیان زن خارجی را در کنار مستطیل سبز می‌بینیم و خبرهایی از نتایج تیم‌ها و آنالیز بازی‌های حرفه‌ای فوتبال زنان می‌خوانیم، این سوال به‌وجود می‌آید که چند درصد از مردم ایران نام سرمربی تیم ملی زنان ایران را می‌دانند؟ چند نفر بازیکنان تیم ملی ایران را می‌شناسند؟ آخرین گفت‌وگویی که از کاپیتان تیم ملی ایران خوانده‌ایم کی بوده است؟ و ده‌ها پرسش دیگر.

با همین بهانه به سراغ مریم آزمون سرمربی تیم ملی فوتبال بزرگسالان کشورمان رفتیم و درباره این مسائل به گفت‌وگو نشستیم که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید.

به‌عنوان سرمربی تیم ملی زنان بزرگسال ایران، چقدر بازی‌های جام جهانی فرانسه ۲۰۱۹ را تا به اینجا پیگیری کرده‌اید؟

 جام جهانی همیشه هیجان خاصی دارد. این هیجان در جام جهانی مردان فراگیرتر است چون پرداخت رسانه‌ای و تبلیغات در آن بیشتر است. درباره زنان این اتفاق نمی‌افتد و شاید خیلی‌ها اصلا ندانند که جام جهانی زنان در حال برگزاری است. از بین فوتبالیست‌ها هم شاید پیگیر این مسابقات نباشند و تیم‌ها و بازیکنان خارجی مطرح در فوتبال زنان را نشناسند. خوشبختانه این دوره از مسابقات با کیفیت بهتری در حال برگزاری است. چقدر خوب بود اگر امکان حضور مربیان ایران هم برای تماشای این مسابقات فراهم بود. اتفاقی که معمولا در فوتبال مردان می‌افتد و تماشای رقابت‌هایی همچون جام جهانی، تجربه گرانبهایی برای یک مربی به حساب می‌آید.

سرمایه‌گذاری فیفا و کشورهای عضو در این دوره بازی‌ها بیشتر شده و این نشان می‌دهد که فوتبال زنان در سراسر دنیا در حال حرکت سریع و شکوفایی است. من پیگیر تمام بازی‌ها هستم و با توجه به اینکه متاسفانه تلویزیون ما پخشی از این مسابقات ندارد، بازی‌ها را از اینترنت تماشا می‌کنم. دیدن مسابقات جام جهانی برای هر مربی فوتبالی کلاس آموزشی است و با آنالیز بازی‌های جام جهانی ۲۰۱۹ زنان متوجه شده‌ام که فوتبال زنان و شکل همه چیز در دنیا تغییر کرده است. آموزه‌ها مدرن شده و تیم‌ها برنامه متفاوتی نسبت به گذشته دارند. بازیکنان و مربیان در تلاش هستند تا تبعیض‌های میان مردان و زنان را کمتر کنند. امروز می‌بینیم که همه به راحتی حرف می‌زنند. از کمبودها می‌گویند و تلاش می‌کنند تا شرایط فوتبال زنان را به برابری برسانند.

عملکرد تیم‌های آسیایی که حریفان اصلی فوتبال ما هستند را چطور دیدید؟

 در سال‌های گذشته تیم‌های اروپایی و آمریکایی پیشرفت قابل توجهی داشتند. امروز می‌بینیم ژاپن که سابقه قهرمانی در جام جهانی را دارد و پرافتخارترین تیم آسیاست به سختی از گروهش صعود می‌کند. یا تایلند که در آسیا حرف‌های زیادی برای گفتن دارد بیش از ۱۰ گل از آمریکا می‌خورد و از تماشای آن بازی متعجب بودم که چرا بازیکنان تایلند هیچ کار خاصی در برابر آمریکا نمی‌کنند! تیم‌های اروپایی طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری خوبی روی لیگ‌هایشان در رده‌های سنی داشتند و امروز ثمره این سرمایه‌گذاری را برداشت می‌کنند.

کشورهایی همچون فرانسه و اسپانیا باشگاه‌های قدرتمندی دارند که برترین‌های فوتبال دنیا در آنها بازی می‌کنند و همین امر موجب نمایش پرقدرت تیم‌های ملی‌شان شده. آسیا هم باید در زمینه باشگاهی قوی‌تر عمل کند تا در میدان مبارزه با آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها خوش بدرخشد. ما در آسیا تیم متوسط کمتر داریم. تیم‌هایی مثل کره، ژاپن و چین جزو بهترین‌ها هستند و بخش زیادی از تیم‌ها در رده پایین قرار دارند. برنامه‌ریزی کشورها متفاوت است و نتیجه‌ای که می‌گیرند هم با یکدیگر تفاوت دارد.

چگونه است که تایلند در آسیا حرفی برای گفتن دارد اما در جام جهانی اینقدر ضعیف ظاهر می‌شود؟

 دلایل گوناگونی وجود دارد اما یکی از آنها این است که عموما میزبانی‌های مسابقات آسیایی به کشورهای شرق آسیا داده می‌شود. تیم‌های شرق به هم نزدیکند و دایم در حال مسابقه هستند. طبیعتا شرایط شرق و غرب آسیا از نظر اقلیم متفاوت است. ما وقتی از غرب آسیا با سه پرواز و با سختی مسیر، خودمان را به تایلند می‌رسانیم و باید در شرایط تغذیه‌ای نامناسب و هوای شرجی به مصاف حریفانی برویم که به آن آب و هوا عادت دارند، کار را برای ما سخت می‌کند و آنها همواره سرگروه می‌شوند و صعود می‌کنند. ما اگر بتوانیم روزی میزبانی مسابقات آسیایی را بگیریم، قطعا نتایج در آسیا تغییر خواهد کرد.

شواهد نشان می‌دهد که فوتبال امروز زنان ما از سطح اول آسیا و صعود به جام جهانی خیلی فاصله دارد. برای جبران این فاصله و حضور در جام جهانی به چه چیزهایی نیاز داریم؟

 فوتبال زنان ایران در مسیر حرکت به سمت جلوست. در کشور ما استعدادهای بسیاری وجود دارد. بیش از هر چیز نیاز به برنامه‌ریزی داریم. برنامه‌ریزی بلند مدت ما می‌تواند برای حضور در جام جهانی ۲۰۲۷ باشد و برنامه‌ریزی کوتاه مدت ما در مسیر رسیدن به هدف بلند مدت چیده می‌شود. ما برای حضور در جام جهانی هشت سال آینده، باید از امروز توجه ویژه‌ای به تیم زیر ۱۶ سال داشته باشیم. برای رسیدن زنان ایران به رویدادی همچون جام جهانی نیاز به همراهی همه جانبه وجود دارد. باید بدانیم چه می‌خواهیم و در آن مسیر قدم برداریم. بازیکنان نوجوان ما باید از امروز از نظر روانی و بدنی تحت تعلیم قرار بگیرند و بدانند که برای جام جهانی تربیت می‌شوند.

مربیان ما باید در مسیر به روز یادگیری باشند. ما نیاز به برگزاری لیگ در رده‌های سنی داریم. در حال حاضر با تمام تلاش‌هایی که می‌شود اما لیگ ما از کیفیت فنی لازم برخوردار نیست.

تیم‌های ما هنوز برای بقا و داشتن لیگ می‌جنگند و این رویه ما را به جام جهانی نمی‌رساند. فدراسیون مجموعا روی فوتبال زنان نگاه مثبت دارد. سال گذشته تنها دورانی بود که ما یک سال مداوم اردو داشتیم. این اتفاق خوبی است و نوید روزهای بهتر را می‌دهد. در مسابقات انتخابی المپیک در ترکیب تیم‌مان تعدادی بازیکن بیست ساله داشتیم و پس از پایان لیگ برتر اردوهای تیم ملی را با جوانگرایی شروع می‌کنیم.

شما از سال ۱۳۸۵ در تیم‌های ملی رده‌های مختلف مربیگری کرده‌اید و بیش از دو سال است که سرمربی تیم ملی بزرگسالان هستید. با توجه به شناختی که از بدنه مدیریتی فدراسیون دارید، فکر می‌کنید رویای حضور در جام جهانی روزی به حضور در جام جهانی ختم می‌شود؟

 کشور ما در حال توسعه است. ما نیاز داریم که فوتبال زنان را در کشور بشناسند. نیاز داریم که دیده و شناخته شویم. زیرساخت‌های فوتبال زنان در کشور باید تقویت شود. از نظر من پتانسیل دختران ایران به گونه‌ای است که ما می‌توانیم به جام جهانی صعود کنیم و رویای حضور در جام جهانی را تحقق بخشیم اما نیاز به برنامه‌ریزی داریم. نیاز داریم که همه دست در دست هم دهیم و برای این هدف تلاش کنیم.

نیاز داریم که در اولویت‌‌بندی‌های مالی سهم بیشتری داشته باشیم تا بتوانیم برابر با دیگر کشورها برای صعود به جام جهانی تلاش کنیم. ما اگر هدفمان هشت سال دیگر باشد، طبیعتا کشورهای دیگر هم در این هشت سال با سرعت پیشرفت می‌کنند و بدین معناست که ما باید تلاش مضاعف کنیم. ما به یک لیگ بازیکن‌ساز نیاز داریم. بازیکنان ما باید در تمام سال درگیر تمرین و مسابقه باشند و با برنامه‌ریزی صحیح، رسیدن به جام جهانی را با قدم‌های محکم محقق کنیم.

شکوفه موسوی