نفوذ سازمان‌های خاص در جشنواره فیلم فجر

بعد از معرفی فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره فجر سی‌وهفتم، علیرضا داوودنژاد از انتخاب نشدن فیلم جدیدش یعنی «مصائب شیرین ۲» گلایه کرد، سیمون سیمونیان، مدیر دبیرخانه سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر هم پاسخش را داد: «دبیرخانه جشنواره با قطعیت تمام به جناب آقای داودنژاد اطمینان می‌دهد، هیچ تماسی، اضافه‌تر از آنچه با ایشان داشته‌ایم با هیچ فیلمسازی برقرار نشده است. ما هم معترفیم حضور فیلمسازانی نظیر ایشان بر غنای جشنواره می‌افزاید ولی متاسفیم که به دلیل اجرای ضوابط و مقررات جشنواره از لذت تماشای «مصائب شیرین ۲» در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر محرومیم.»

صحبت‌های آتشین ملاقلی‌پور

روز گذشته هم علی ملاقلی‌پور ادعا کرد دو فیلم با «رابطه بازی» و قبل از پایان فیلمبرداری در فهرست فیلم‌های برگزیده هیات انتخاب قرار گرفته‌اند. ملاقلی‌پور در اینستاگرام خود نوشت: «هر سال تعدادی آثار قبل از اینکه فیلمبرداری‌شان تمام شود در لیست هیات انتخاب قرار می گیرند. امسال هم دو فیلم تختی و متری شیش و نیم با رابطه بازی در لیست قرار گرفته اند بدون اینکه فیلمبرداری‌شان تمام شده باشد. حتی این فیلم‌ها اگر خوب هم باشند حق تعداد زیادی آثار دیگر را خورده اند که مقررات جشنواره را رعایت کرده و آثار کامل را تحویل دادند.» به نظر می‌رسد ادعای علی ملاقلی‌پور درباره تمام نشدن فیلمبرداری این دو فیلم صحیح باشد. روابط‌ عمومی «متری شیش و نیم» روز جمعه (۲۱ دی) اعلام کرد فیلمبرداری این فیلم به پایان رسیده؛ یعنی هفت روز بعد از معرفی فیلم‌های جشنواره. درباره «تختی» هم سازندگان هنوز از پایان فیلمبرداری خبر نداده‌اند و ظاهرا این مرحله ادامه دارد.

تمدید برای خواص؟

انتخاب شدن فیلم‌ها قبل از پایان فیلمبرداری در جشنواره فجر تنها به دوره سی‌وهفتم محدود نمی شو.د برگزار کنندگان جشنواره بارها تاکید کرده اند اگر نسخه قابل بازبینی به هیات انتخاب ارائه شود، امکان بررسی و انتخاب برخی فیلم‌ها قبل از پایان فیلمبرداری وجود دارد. به نظر می‌رسد دو فیلم «تختی» و «متری شیش و نیم» همزمان با فیلمبرداری تدوین شده‌اند و نسخه‌ای هرچند ناقص را به دبیرخانه ارائه داده‌اند اما نکته شائبه برانگیز دیگر آن است که روز شنبه معاون اجرایی جشنواره اعلام کرده مهلت ارائه نسخه کامل فیلم‌ها به جشنواره تا اول بهمن تمدید شده است.

حرف‌های ضد و نقیض

عزت‌الله علیزاده در پاسخ به این سوال که با توجه به پایان مهلت تکمیل فیلم‌ها در تاریخ ۲۰ دی‌ماه، چه تعداد از آثار کامل نشده‌اند، به ایسنا گفت: «در حال حاضر بخش عمده فیلم‌ها در مراکز خدمات فنی در حال تکمیل هستند ولی از آنجا که آخرین زمان تحویل نسخه کامل فیلم‌ها (DCP) در مقررات جشنواره ۲۰ دی ماه تعیین شده بود، با توجه به شرایط فنی اکثر فیلم‌ها و موافقت دبیر جشنواره، مقرر شد مهلت تعیین شده تا اول بهمن تمدید شود تا در فرصت باقی‌مانده مراحل فنی فیلم‌ها تکمیل شود.»

این اظهار نظر نشان می‌دهد برخی فیلم‌ها هنوز آماده نیستند. در مقررات جشنواره آخرین مهلت ارائه فرم شرکت در جشنواره و نسخه بازبینی به دبیرخانه ۳۰ آبان ذکر شده بود. سازندگان فیلم «تختی» روز ۲۴ مهر با اعلام جدایی امیر جدیدی از این فیلم اعلام کردند فاز دوم فیلمبرداری این فیلم از این روز آغاز شده و مشخص نیست ۳۶ روز بعد که آخرین مهلت ارائه به جشنواره بوده، آیا نسخه بازبینی به دبیرخانه ارائه شده یا به قول علی ملاقلی‌پور «رابطه بازی» در انتخاب این فیلم نقش داشته است.

نفوذ سازمان‌های خاص

دیگر نکته قابل توجه آن است که روابط عمومی جشنواره آغاز به کار هیات انتخاب را روز ۲۱ آذر اعلام کرد و ممکن است در فاصله سه هفته‌ای بین آخرین مهلت ارائه نسخه فیلم‌ها به جشنواره و آغاز بازبینی، با برخی فیلم‌ها و کارگردانان آنها تعامل بیشتری به خرج داده باشند. محمدصادق رنجکشان، یکی از سرمایه گذاران فیلم جدید سعید روستانیی در در نخستین گفت و گوی خود از تامین نیمی از سرمایه بیش از هفت میلیاردی «متری شش و نیم» صحبت کرد. بیشتر از هفت میلیارد هزینه برای یک پروژه در دوران دلار چند دَه هزار تومانی هزینه هنگفتی است و فیلم باید حداقل ۲۰ میلیارد تومان بفروشد تا فقط سرمایه اصلی برگردد. چنین مسائلی سبب شده عده ای از وابستگی برخی فیلمسازان به نهادهای خاص و در نتیجه اعمال نفوذ در نحوه انتخاب فیلم ها و حتی اهدای جوایز حرف بزنند.