جمعه ۲۰ مهر ۱۴۰۳
۰۱:۵۹ - ۱۷ مرداد ۱۳۹۸ کد خبر: ۹۸۰۵۰۴۲۴۶
موسیقی

چرا پشت سر پرواز همای این همه حرف است؟

پرواز همای,اخبار هنرمندان,خبرهای هنرمندان,موسیقی

شاید دعوای پلی‌بک بخش‌هایی از اپرای عشق و عقل و آدمی که در سال‌های گذشته به راه افتاد در بالا رفتن کیفیت اپرای حلاج، اثر دیگر پرواز همای بی‌تأثیر نباشد. حالا او به‌عنوان کارگردان و خواننده اثر، اپرای حلاج را به‌طور کامل زنده روی صحنه برده است؛ هم خودش این را به «شهروند» می‌گوید و هم قبل از اجرا توسط صدای ضبط شده‌ای که در سالن پخش می‌شود، گفته می‌شود. پرواز همای معتقد است که مردم به دلیل فکت‌هایی که از ادبیات ایران در این اجرا آمده است آن را دوست دارند: «پلی‌بک درباره اپرای عشق و عقل و آدمی مطرح بود و فقط بخش‌هایی از ارکسترال آن ضبط شده پخش می‌شد اما این اجرا صددرصد لایو است.»

از همان ابتدای اجرای اپرای حلاج در کاخ نیاوران، مردم چشم دوخته‌اند به پرواز همای. جز آن قسمت‌هایی که او ماسکه است، در سایه ستون‌های دکور ایستاده یا دهانش با موهایش استتار شده است؛ اجرای زنده کاملا مشهود است، اگرچه شاید انقباض‌های خفیف صورت هنگام ادای جملات آوازی باور آن را سخت کند. خواننده حتی هنگام حرکت و چرخش‌های فرمیک به اجرا مسلط است، جز قسمت‌هایی که نفس‌های حلاج به شماره می‌افتد که البته با فضا و حال و هوای قصه هماهنگ است.

اثر عامه‌پسندی که نمی‌توان آن را نادیده گرفت

 نقطه قوت اپرای حلاج موسیقی، قطعات آوازی و مهمتر از آن انتخاب اشعاری از مولانا، عطار و حافظ است. او سعی کرده ادبیات فاخر ایران را طوری در اپرا بگنجاند که برای عموم مردم جذاب باشد. شاید بتوان گفت اپرای حلاج اثری عامه‌پسند است که خصوصیات یک اجرای قابل دفاع را هم دارد، اگرچه گریم  چندانی در کار دیده نمی‌شود و ضعف کارگردانی در بخش‌هایی از آن مشهود است. در کل، بازی زیادی در آن دیده نمی‌شود و کمتر دیالوگی میان بازیگران رد و بدل می‌شود. دکور اجرا بسیار ساده است که البته استفاده از ویدیو پروژکتور تا حدی ضعف آن را از بین برده است. نبود شیب لازم یکی از مشکلات دیگر این اجرا است به همین دلیل مخاطبان از ردیف ١٠ به بعد تسلط چندانی به صحنه ندارند البته صندلی‌های انتها و گوشه‌های سالن روی سکوست.

عباس غفاری، منتقد تئاتر که البته این کار را کامل ندیده است، به «شهروند» می‌گوید که به لحاظ اپرایی و نمایشی کار ضعیفی است: «سعی کرده است طراحی حرکت کند اما زیاد در این حوزه موفق نبوده است.» از نظر نسیم قاضی‌زاده، فعال و منتقد حوزه موسیقی موضوع کمی متفاوت است: «کنسرت- نمایش‌ها مردم را با روند ترکیب سایر هنرها با یکدیگر آشنا کرده‌اند. به دنبال این اجراها آگاهی مردم نسبت به هنر موسیقی و تئاتر بالا می‌رود و نتیجه این می‌شود که اپرای حلاج با مضمون ادبی، بدون هیچ بازیگر سلبریتی مردم را به سوی خود جذب می‌کند.» حمید منبتی هم از مخاطبانی به «شهروند» می‌گوید که همای توانسته است به موسیقی جذب کند: «درواقع با این سبک، قشری از علاقه‌مندان موسیقی که به صورت جدی پیگیر موسیقی سنتی نیستند را به خود جذب می‌کند.»

حجم صدایش با پنج سال قبل قابل مقایسه نیست

پرواز همای خواننده‌ای است که با صدها اجرا و روی صحنه بردن سه اپرا در ایران در این زمینه تجربه‌هایی پیدا کرده است؛ موضوعی که بیشتر منتقدان موسیقی به آن اعتقاد دارند. آرش نصیری، یکی از همین منتقدان است  که به «شهروند» می‌گوید که او تمام ویژگی‌های یک هنرمند را دارد و مخاطب را خوب می‌شناسد: «همای سبک‌های مختلف موسیقی را آموخته و برای یادگیری اپرا به ایتالیا رفته است؛ استاد صداسازی مخصوص داشته و حجم صدایش نسبت به پنج ‌سال قبل کاملا تغییر کرده است. معنی خواننده فقط صدا نیست بلکه برآیند صدا، کاراکتر و جهان‌بینی است. تُن صدا این‌جا اصلا اهمیتی ندارد، مخاطب با کلیت یک هنرمند ارتباط برقرار می‌کند. همای یک دنیا انگیزه است، درحالی‌که از فقر و با کارگری هنر را شروع کرد. گاهی سازش را پشت موتور می‌گذاشت و نزد استادان مختلف می‌رفت. ردیف‌های آوازی سنتی و حتی موسیقی گیلانی را یاد گرفت، شعر می‌گفت و درنهایت همه اینها را با موسیقی درونی خود ادغام کرد. ضمن این‌که او قدرت ریسک بالایی هم دارد.» میثم یوسفی، منتقد دیگری است که به «شهروند» می‌گوید: «تا به حال هیچ وقت نشینده‌ام که بگویند فالش خوانده است.»

پلی‌بک بودن یا نبودن؟

از همان زمانی که ماجرای پلی‌بک اپرای عشق و عقل و آدمی مطرح شد، سیل انتقادات زیادی به سوی همای روانه شد، درحالی‌که آرش نصیری معتقد است که در بخشی از آن اجرا امکان اجرای زنده نبوده است: «البته فقط بخشی از ارکستر پلی‌بک بود که طبیعی هم بود. اپراهای دیگر هم این‌طور است. اپرا در کشورهای دیگر‌ هزار ‌سال قدمت دارد و همه مقدمات آن حاضر است، درحالی‌که در ایران نه سالن برای اجرا دارید و نه آدم‌های آموزش‌دیده. همای تنها خواننده برندی است که هم می‌خواند و هم بازی می‌کند، حتی اگر نقص‌هایی هم داشته باشد اما برآیند کار خوب است.» میثم یوسفی هم دقیقا همین نظرات را دارد: «در نمونه‌های خارجی هم این‌طور نیست که کامل زنده بخوانند چون بازیگر مدام حرکت و دیالوگ دارد بنابراین در بخش‌هایی ممکن است از صدای ضبط‌شده کمک بگیرند.»

حاشا نکن!

آیا پرواز همای بی‌نقص است؟ نه، او هم مثل هر هنرمندی خالی از ضعف نیست. میثم یوسفی می‌گوید که پرواز همای یک خواننده مردمی است اما اگر بخواهد خود را از آنها جدا کند و بگوید که خواننده کلاسیک است زیاد جالب نیست: «در جامعه‌ای که هنرمند با مردم قهر است، حاشا کردن مردمی‌بودن درست نیست.»

بالاخره اپرا هست یا نه؟

به اعتقاد برخی مثل عباس غفاری، منتقد تئاتر به سختی می‌توان کارهای اجرا شده توسط همای را اپرا خواند: «اپرا معیارهای زیادی چون بازیگری، طراحی صحنه و لباس دارد. ضمن این‌که هم باید در آن صدای تنور داشته باشیم هم سوپرانو. اما مثلا در اپرای موسی و شبان فقط صدای همای را داریم. به کار بردن عنوان اپرای ایرانی برای این‌گونه اجراها غلط است و شاید نام نمایش آوازی برایش بهتر باشد.» اما از نظر میثم یوسفی و آرش نصیری به راحتی می‌توان از اجرای اخیر همای، به‌عنوان یک اپرا یاد کرد. با وجود این، نسیم قاضی‌زاده به «شهروند» می‌گوید: «کنسرت‌نمایش عنوان واقعی‌تری است، چون اپرا به فرهنگ ما تعلق ندارد.»

اپرای حلاج داستان زندگی و شهادت ادیب و سراینده‌ بزرگ، حسین منصور حلاج است که مبارزه‌اى ایدئولوژیک و عارفانه را علیه خُرافه‌ها، تندروى‌ها و فساد و نابرابرى‌های زمان آغاز کرده بود. مبارزه حلاج به ذائقه صوفیان و خلفاى بغداد خوش نیامد و درنهایت او را دستگیر کردند. هشت‌سال او را از زندانى به زندان دیگر بردند و سرانجام به اتهام دروغینِ «ادعای ربوبیت» محاکمه و محکوم کردند. نخست دست‌هایش را بریدند و سپس پاهایش را و سپس زبانش را و در آخر به دارش آویختند و پیکرش را سوختند و خاکسترش را بر باد دادند. پرواز همای این اپرا یا موسیقی‌نمایش را در شهرهای زیادی ازجمله تهران، اهواز، تبریز، رشت، شیراز، اصفهان و کرمان روی صحنه برده و امسال هم دوباره  به کاخ نیاوران آمده است.

  • 12
  • 6
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۰
در انتظار بررسی:۰
غیر قابل انتشار: ۰
جدیدترین
قدیمی ترین
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه
دیالوگ های ماندگار درباره خدا

دیالوگ های ماندگار درباره خدا دیالوگ های ماندگار درباره خدا پنجره ای به دنیای درون انسان می گشایند و راز و نیاز او با خالق هستی را به تصویر می کشند. در این مقاله از سرپوش به بررسی این دیالوگ ها در ادیان مختلف، ادبیات فارسی و سینمای جهان می پردازیم و نمونه هایی از دیالوگ های ماندگار درباره خدا را ارائه می دهیم. دیالوگ های سینمایی معروف درباره خدا همیشه در تاریکی سینما طنین انداز شده اند و ردی عمیق بر جان تماشاگران بر جای گذاشته اند. این دیالوگ ها می توانند دریچه ای به سوی دنیای معنویت و ایمان بگشایند و پرسش های بنیادین بشری درباره هستی و آفریننده آن را به چالش بکشند. دیالوگ های ماندگار و زیبا درباره خدا نمونه دیالوگ درباره خدا به دلیل قدرت شگفت انگیز سینما در به تصویر کشیدن احساسات و مفاهیم عمیق انسانی، از تاثیرگذاری بالایی برخوردار هستند. نمونه هایی از دیالوگ های سینمایی معروف درباره خدا در اینجا به چند نمونه از دیالوگ های سینمایی معروف درباره خدا اشاره می کنیم: فیلم رستگاری در شاوشنک (۱۹۹۴): رد: "امید چیز خوبیه، شاید بهترین چیز. و یه چیز مطمئنه، هیچ چیز قوی تر از امید نیست." این دیالوگ به ایمان به خدا و قدرت امید در شرایط سخت زندگی اشاره دارد. فیلم فهرست شیندلر (۱۹۹۳): اسکار شیندلر: "من فقط می خواستم زندگی یک نفر را نجات دهم." این دیالوگ به ارزش ذاتی انسان و اهمیت نجات جان انسان ها از دیدگاه خداوند اشاره دارد. فیلم سکوت بره ها (۱۹۹۱): دکتر هانیبال لکتر: "خداوند در جزئیات است." این دیالوگ به ظرافت و زیبایی خلقت خداوند در دنیای پیرامون ما اشاره دارد. پارادیزو (۱۹۸۸): آلفردو: خسته شدی پدر؟ پدر روحانی: آره. موقع رفتن سرازیریه خدا کمک می کنه اما موقع برگشتن خدا فقط نگاه می کنه. الماس خونین (۲۰۰۶): بعضی وقتا این سوال برام پیش میاد که خدا مارو به خاطر بلاهایی که سر همدیگه میاریم می بخشه؟ ولی بعد به دور و برم نگاه می کنم و به ذهنم می رسه که خدا خیلی وقته اینجارو ترک کرده. نجات سربازان رایان: فرمانده: برید جلو خدا با ماست ... سرباز: اگه خدا با ماست پس کی با اوناست که مارو دارن تیکه و پاره می کنن؟ بوی خوش یک زن (۱۹۹۲): زنها ... تا حالا به زن ها فکر کردی؟ کی خلقشون کرده؟ خدا باید یه نابغه بوده باشه ... زیر نور ماه: خدا خیلی بزرگتر از اونه که بشه با گناه کردن ازش دور شد ... ستایش: حشمت فردوس: پیش خدا هم که باشی، وقتی مادرت زنگ می زنه باید جوابشو بدی. مارمولک: شاید درهای زندان به روی شما بسته باشد، اما درهای رحمت خدا همیشه روی شما باز است و اینقدر به فکر راه دروها نباشید. خدا که فقط متعلق به آدم های خوب نیست. خدا خدای آدم خلافکار هم هست. فقط خود خداست که بین بندگانش فرقی نمی گذارد. او اند لطافت، اند بخشش، بیخیال شدن، اند چشم پوشی و رفاقت است. دیالوگ های ماندگار درباره خدا؛ دیالوگ فیلم مارمولک رامبو (۱۹۸۸): موسی گانی: خدا آدمای دیوونه رو دوس داره! رمبو: چرا؟ موسی گانی: چون از اونا زیاد آفریده. سوپر نچرال: واقعا به خدا ایمان داری؟ چون اون میتونه آرامش بخش باشه. دین: ایمان دارم یه خدایی هست ولی مطمئن نیستم که اون هنوز به ما ایمان داره یا نه. کشوری برای پیرمردها نیست: تو زندگیم همیشه منتظر بودم که خدا، از یه جایی وارد زندگیم بشه ولی اون هیچوقت نیومد، البته اگر منم جای اون بودم خودمو قاطی همچین چیزی نمی کردم! دیالوگ های ماندگار درباره خدا؛ دیالوگ فیلم کشوری برای پیرمردها نیست سخن پایانی درباره دیالوگ های ماندگار درباره خدا دیالوگ های ماندگار درباره خدا در هر قالبی که باشند، چه در متون کهن مذهبی، چه در اشعار و سروده ها و چه در فیلم های سینمایی، همواره گنجینه ای ارزشمند از حکمت و معرفت را به مخاطبان خود ارائه می دهند. این دیالوگ ها به ما یادآور می شوند که در جستجوی معنای زندگی و یافتن پاسخ سوالات خود، تنها نیستیم و همواره می توانیم با خالق هستی راز و نیاز کرده و از او یاری و راهنمایی بطلبیم. دیالوگ های ماندگار سینمای جهان درباره خدا گردآوری: بخش هنر و سینمای سرپوش

ویژه سرپوش