با افزایش شبکه‌های تلویزیونی، تعداد برنامه‌های زنده پخش پیام‌های بازرگانی هم افزایش یافته است. با توجه به تعداد این پیام‌ها، این بخش به شدت نیازمند توجه و نظارت برای حفظ زبان فارسی است اما مدت‌هاست پیام های بازرگانی محملی برای ساختار شکنی‌های نا‌به‌جا، بی‌توجهی به خط و زبان فارسی و بروز ناهنجاری‌های زبانی شده‌است. در حالی که این موضوع باید در رسانه‌ای مانند تلویزیون که مخاطبان حداکثری دارد، اهمیت بیشتری داشته باشد. در ادامه به چند نمونه این ناهنجاری‌ها که تنها بخش کوچکی از آن چه در حال اتفاق افتادن است، می‌پردازیم.
۱- اختراع یک زبان جدید
مدتی است تبلیغ یک برند تجاری که تولید‌کننده روغن، چای و برنج است، با ترانه‌ای به زبانی از سیاره‌ای دیگر و به نامِ خلاقیت و ساختارشکنی از تلویزیون پخش میشود. تبلیغی که در شبکه‌های اجتماعی بارها دست‌مایه طنز کاربران و مورد نقد آن ها قرار گرفته است. سؤال این است که این آگهی‌ها توسط چه کسانی تأیید میشود یا نظارتی بر ساخت این نوع تبلیغ در قالب «ساختارشکنانه» اما اشتباه وجود دارد؟
۲- یکی شدنِ گفتار و نوشتار
تبلیغ دیگری که مربوط به فرش است، قواعدگفتاری زبان را به ساحت نوشتاری آورده است. به این ترتیب که نشانه مفعولی «را» که در نحو محاوره به صورت «رو» نوشته میشود، تبدیل به علامت ضمه‌ای بالای مفعول شده و به این شکل درآمده است: «فرشُ باید از ... خرید». واضح است که رواج این ساختارهای نادرست در رسانه‌ای مانند تلویزیون چه پیامدهای نامطلوبی خواهد داشت.
۳- شست‌و‌شوی زبان فارسی
شمار محصولات ایرانی با نام‌های غیرفارسی که معادل‌های مناسبی هم دارد مانند «کوکی» و «لاکچری» در پیام‌های بازرگانی هر روز در حال افزایش است. میزان استفاده از عبارات و واژه‌های غیرفارسی در متن‌های تبلیغی هم که توسط گویندگان اجرا میشود، آن قدر زیاد است که شائبه اهمیت جنبه تجاری و درآمدزایی را به هر قیمتی در تلویزیون با این گمان که هرچه نام برای محصول خارجی‌تر باشد، تاثیرگذارتر است، تقویت می‌کند.
- 9
- 6
