موزه سینما کجاست؟ + تاریخچه و معماری

موزه سینما تهران در محیط سرسبز و زیبای باغ فردوس واقع شده است

موزه سینما

شهر تهران، سرشار از موزه های دوستداشتنی و جذاب است. ولی در بین تمام موزه های تهران، موزه سینما در باغ فردوس تهران، حال و هوایی متفاوت دارد. بازدید از موزه سینما تهران، ویژه ترین برنامه شما برای تهرانگردی خواهد بود؛ چراکه علاوه بر جذابیت های آن اگر اهل تهران نیستید و در یکی از هتل های تهران اقامت می کنید ویژگی مثبت باغ فردوس و موزه سینما فاصله کم آنها تا بهترین هتل های تهران است.

موزه سینما شامل ۹ نمایشگاه دائمی است که در آن تمام آنچه که میتواند به عنوان فردی علاقه مند به سینما و شخصیتهای سینمایی برایتان جذاب باشد، به نمایش گذاشته شده است. در این گنجینه عکسها، اسناد، وسایل و تجهیزات قدیمی سینما از شخصیت های سینمایی مانند دوبلورها و فیلم سازان گرفته تا پشت صحنه فیلم های بزرگ، پوسترها و دیگر اشیاء وابسته به سینما به نمایش درآمده است. این موزه به یاری عباس کیارستمی، عزت الله انتظامی و تلاش و پشتکار غلامرضا جمال امیدی، امیر اثباتی، بهزاد رحیمیان و عزیزالله ساعتی شکل گرفته است.

تعداد عکس های نگهداری شده در موزه سینما به ۴۰ هزار عدد میرسد، همچنین حدود ۳ هزار سند تاریخی از قراردادها و مکاتبات در این موزه نگهداری می شود و ۵ هزار جلد نشریه سینمایی در آن وجود دارد.

تاریخچه موزه سینما

بر اساس شنیده ها، موزه سینما در محلی واقع شده که قبلا دبیرستان شاپور در آن فعالیت می کرد. موزه سینمای ایران به منظور گردآوری، حفظ، ثبت و عرضه مناسب میراث سینمای ایران در شهریور ماه ۱۳۷۳ توسط شرکت توسعه فضاهای فرهنگی وابسته به شهرداری شروع بکار کرد. در خرداد ماه ۱۳۷۷ ساختمان قدیمی موزه واقع در کوچه پیرنیا خیابان لاله زار، با حضور سینماگران و حسن حبیبی معاون اول رئیس جمهور گشایش یافت.

سرانجام در ۱۳۸۰، با حمایت و کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور سینمایی، سازمان میراث فرهنگی، شهرداری تهران و بنیاد فارابی، موزه سینمای ایران در قسمتی از باغ فردوس،که پیش از انقلاب ستاد جشن هنر شیراز و نمایشگاه هنرهای تجسمی و محل اجرای کنسرت موسیقی بود و بعد در سال های پس از  انقلاب، مرکز آموزش فیلم سازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شد، با حضور سید محمد خاتمی، رئیس جمهور، افتتاح شد.

موزه سینما که در محوطه باغ فردوس تهران واقع شده است، در فاز اول، در خیابان لاله زار تشکیل شده بود، ولی از سال ۱۳۸۱ به محل کنونی خود منتقل شد. پیشرفت های موزه سینما تهران در سال های گذشته همواره به صورت مستمر ادامه داشته است. برای مثال در سال ۱۳۸۹ نمایشگاه های نام آوران و اتاق فرهاد به محیط آن اضافه شد. لازم به ذکر است که عزت الله انتظامی نخستین مدیرعامل موزه سینما تهران بود و پس از او نیز معمولاً اشخاص سرشناسی در رأس مدیریت این موزه قرار گرفته اند.

اسناد، عکس‌ها، اطلاعات، جوایز و بسیاری از موارد تاریخی در موزه سینما نگهداری می‌شوند

گشتی در باغ فردوس، موزه سینما

عمارت فردوس به انضمام باغش در گذشته محلی برای سکونت بوده است. این عمارت مربوط به دوره قاجار است و به فرمان محمدشاه قاجار ساخته شده است. عمارتی زیبا به سبک معماری دوره قاجار و یک باغ دوستداشتنی تنها بخشی از همه آن چیزی است که در بازدید از باغ فردوس نصیب شما می شود. در صورتیکه خیابان ولی عصر را به طرف ورودی زعفرانیه بروید، درست آن طرف خیابان یک فضای شهری است که در انتهای این فرورفتگی باغ فردوس قرار دارد. از سمت پل تجریش هم اگر به سوی ولی عصر بروید و پمپ بنزین و سرای محله فردوس را رد کنید، فضای شهری باغ فردوس موزه سینما قابل مشاهده است.

این باغ در زمان محمد شاه قاجار ساخته شده است و ساختمان آن کاخ شکارگاه او بود. این باغ و عمارت در گذر زمان چند مرتبه رو به ویرانی نهاد و دست به دست چرخید، تا این که در سال ۱۳۱۶ شمسی بخش فعلی عمارت به فرمان علی اصغر حکمت، وزیر معارف وقت خریداری و عمارت آن بازسازی شده و به عنوان مدرسه مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۳۳۶ شمسی باغ فردوس موزه سینما بین وزارت آموزش و پرورش و شهرداری تقسیم شد. در این زمان بنیاد فرح پهلوی باغ فردوس را از شهرداری خریداری و پیرو تصمیمی که مبنی بر احیاء باغ فردوس برای برگزاری جشن های فرهنگ و هنر در این مکان گرفته شده بود مرمت باغ به سازمان رادیو و تلویزیون ایران سپرده شد.

در این دوران این باغ مرکز فعالت های هنری شد و بعد از انقلاب هم در سال ۱۳۵۸ زیر پوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درآمد و بعنوان مرکز آموزش فیلمسازی از آن استفاده می شد و سرانجام در سال ۱۳۸۱ بعنوان موزه سینما مورد بهره برداری قرار گرفت.

معماری موزه سینما

موزه سینما دارای عمارتی چشم نواز و زیبا و چند تالار و نمایشگاه مختلف است. از تالارهای معروف موزه سینمای تهران میتوان به پیشگامان، میانی و بین الملل و از نمایشگاه هایش به نمایشگاه ارامنه، نام آوران و دوبله و صدا اشاره کرد. سه سالن سینما با ظرفیتی بالغ بر ۳۵۰ نفر در مجموع نیز دیگر بخش مهم موزه سینمای تهران را تشکیل می دهند. احتمالا بارزترین ویژگی معماری عمارت موزه سینما تهران، گچبری های چشم نوازی باشد که بر روی ستون های آن میتوان دید. گچبری هایی که آمیخته ای از معماری ایرانی، رومی و یونانی بوده و بدست معماران زمان های قدیم خلق شده اند. البته خیلی از این گچبری ها به علت فرسودگی در سال های گذشته مورد بازسازی قرار گرفته اند.

موزه سینما تهران گنجینه عظیمی از تاریخ سینمای کشور را در خود جای داده است

نمایشگاههای موزه سینما

در موزه سینما تمام اثرهای به نمایش درآمده به چند تالار تقسیم بندی شده است که عبارتند از:

• تالار آبی 
• تالار میانی (معاصران)
• تالار بین الملل
• نمایشگاه کودک
• شاه نشین عمارت (نمایشگاه علی حاتمی)
• نمایشگاه نام آوران
• نمایشگاه دوبله و صدا
• خانه فرهاد، زیرگذر تاریخ
• نمایشگاه ارامنه

آدرس موزه سینما

موزه سینما در خیابان ولیعصر، نرسیده به میدان تجریش، عمارت باغ فردوس قرار دارد.

برای رسیدن به موزه سینما میتوانید در خط یک مترو به ایستگاه تجریش رفته و بعد از خروج از ایستگاه در میدان تجریش، با ۱۵ دقیقه پیاده روی در خیابان ولیعصر به طرف جنوب، به عمارت باغ فردوس و موزه سینما برسید، یا این که این مسیر را با تاکسی یا بی آرتی طی کنید.

ساختمان فعلی موزه سینمای ایران در سال ۱۳۸۱ به عنوان موزه سینما انتخاب شد

گردآوری: بخش فرهنگ و اندیشه سینما