دوشنبه ۱۲ آذر ۱۴۰۳
۰۱:۰۲ - ۱۱ بهمن ۱۴۰۱ کد خبر: ۱۴۰۱۱۱۱۰۰۱
میراث فرهنگی و صنایع دستی

همه چیز درباره «جشن سده»؛ زهوشنگ ماند این سده یادگار بسی باد چون او دگر شهریار

جشن سده,جشن سده در ایران

به روال آیین باستان در پسین روز دهم بهمن- هر ساله در نقاط بسیاری از گیتی که ایرانیان می زیند جشن سده برگزار می شود.

با توجه به اهمیت این سنت دیرین که حافظ فرهنگ غنی کشورمان بطول تاریخ میباشد و پویایی و خلاقیت انسان ها را به دلیل ایجاد شادی و سرور همراه می آورد، همزمان با این روز... به چگونگی این سنت دیرین در نقاطی از ایران زمین می پردازیم.

* در باغی به نام بداغ آباد که در نزدیکی کرمان قرار دارد از هفتم بهمن ماه هر سال، تعدادی از زرتشتیان این شهر جمع شده و در اتاق های آن سکنی می گزینند تا برای چند روزی زندگی مشارکتی را به رسم اجداد خود تجربه کنند.

در روز دهم بهمن همزمان با غروب خورشید موبدان در لباس مخصوص سرتاپا سفید، و مشعل به دست ، در حالیکه نوای دف و دایره که به وسیله ی دختران مدارس زرتشتی آن دیار که کریمانش می نامند، نواخته می شود آنان را همراهی می کند، برای روشن کردن آتش با آرامی و هماهنگی بی نظیری حرکت می نمایند.

- با تهمت آتش پرستی «به ایرانیان خدا پرست با پیشینه ۳ هزار ساله به عنوان پیشگامان وحدانیت» که بر دامن کبریاش ننشیند گرد.

پس از برافروختن کوهی از خارها، دور این آتش انبوه جمع و خداو ندصاحب آتش را نیایش کرده و هر کس در دل خود آرزویی برای بهزیستی مردم، جامعه و رفع شر، دروغ، فساد و بدی می کند و آتش با اسپند و کندری که به آرزو رسیده ها در آن می ریزند همه جا را خوشبو می کند و از فردای آن روز مردم این دیار کهن جاوید، برای استقبال از نوروز آماده می شوند.

* این جشن در یک محوطه ی بدون درخت در نزدیکی شهرستان یزد هر سال در عصر دهم بهمن، برگزار می شود و با توجه به اینکه در گذشته وسایل ارتباط جمعی نبود، مردم به روال قدیم فرصت دیدار یکدیگر را در این روز همراه با سنت آتش افروزی و دعا و نیایش غنیمت می شمرند که از لحاظ اجتماعی بسیار حائزاهمیت می باشد. این مراسم مشابه کرمان است، زیرا در این دو شهر زرتشتیان بسیاری در کنار مسلمانان به آرامش می زیند.

* کناره های زاینده رود اصفهان از پشته های هیزم و خار پر شده، نوازندگان گرد آمده و همه ی شهر با شمع و مشعل آراسته می شود.به پای پرندگان گردوهای تو خالی پر شده به نفت و قیر که مشتعل شده بسته و آنان را رها می کنند می گویند که سلاطین وقت این گونه مراسم را کافی ندانسته و با شکوه تر از آنچه که به خلاصه گفتیم انتظار داشتند به طوری که در کتاب تاریخ بیهقی شرح جشنی رفته است که در آن آتش چندان بزرگ بود که فروغ آن از ده فرسنگی از هر سو دیده می شد.

فردوسی در این مورد می گوید:

بهشتم بباید زآتشکده چو نزدیک شد روزگار سده

جشن سده,جشن سده در ایران

- بیرونی در کتاب التفهیم سبب نام سده را به عدد صد ارتباط داده و می گوید:

این جشن درست صد روز پس از آغاز زمستان که پنج ماه بود و از اولین روز آبان آغاز می شد برگزار می شود زیرا که ایرانیان باستان سال را به دو بخش می کردند تابستان هفت ماهه و زمستان پنج ماهه.

- این وجه تسمیه و هنگام اصلی جشن به عهد ساسانیان می رسد.

- وجه دیگر سده آن است که می گویند چون اولاد آدم به صد رسید و مصادف با دهم بهمن بود آن را سده نام نهادند و در آن شب آتش بازی کردند و کوه های آتش از هیمه و چوب برافروختند.

زهوشنگ ماند این سده یادگار بسی باد چون او دگر شهریار (فردوسی)

- بعضی جشن سده را به فریدون نسبت داده اند:

سده جشن ملوک نامدار است- ز افریدون و از جم یادگار است (عنصری)

منوچهری می گوید:آمد ای سید احرار شب جشن سده شب جشن سده را حرمت بسیار بود

جشن سده,جشن سده در ایران

در این روز پارسیان جشن مفصلی برپا می کردند و آتش بسیار بر می افروختند و ملوک و سلاطین وقت مرغان و جانوران صحرایی را گرفته دسته های گیاه خشک بر پای آنان بسته و شعله ور می ساختند و رهایشان می کردند تا آتش در همه کوه و صحرا افتد و سده هر چه باشکوه تر و و سیع تر برگزار شود.

- گویند واضع این جشن کیومرث بود و او را صد فرزند دختر و پسر، چون به سن رشد و تمیز رسیدند در شب این روز جشنی ساخت و همه را کدخدا کرد و آتش بسیار افروختند و به این سبب آنرا سده می گویند. نظامی می گوید:به نوروز جمشید و جشن سده- که نو گشتی آیین آتشکده سنت فرخنده و شادی افزا ی سده را که خلاقیت و سلامتی فکر و روان را در پی دارد.

aftabeyazd.ir
  • 14
  • 5
۵۰%
همه چیز درباره
نظر شما چیست؟
انتشار یافته: ۲
در انتظار بررسی: ۱۲
غیر قابل انتشار: ۱۱
جدیدترین
قدیمی ترین
چه زیبا البته من اون منطقه نرفته ام و اگر از نزدیک بشه این مراسمها را دید بهتره
چه زیبا بود مراسم و آیین نیاکان ما
مشاهده کامنت های بیشتر
هیثم بن طارق آل سعید بیوگرافی هیثم بن طارق آل سعید؛ حاکم عمان

تاریخ تولد: ۱۱ اکتبر ۱۹۵۵ 

محل تولد: مسقط، مسقط و عمان

محل زندگی: مسقط

حرفه: سلطان و نخست وزیر کشور عمان

سلطنت: ۱۱ ژانویه ۲۰۲۰

پیشین: قابوس بن سعید

ادامه
بزرگمهر بختگان زندگینامه بزرگمهر بختگان حکیم بزرگ ساسانی

تاریخ تولد: ۱۸ دی ماه د ۵۱۱ سال پیش از میلاد

محل تولد: خروسان

لقب: بزرگمهر

حرفه: حکیم و وزیر

دوران زندگی: دوران ساسانیان، پادشاهی خسرو انوشیروان

ادامه
صبا آذرپیک بیوگرافی صبا آذرپیک روزنامه نگار سیاسی و ماجرای دستگیری وی

تاریخ تولد: ۱۳۶۰

ملیت: ایرانی

نام مستعار: صبا آذرپیک

حرفه: روزنامه نگار و خبرنگار گروه سیاسی روزنامه اعتماد

آغاز فعالیت: سال ۱۳۸۰ تاکنون

ادامه
یاشار سلطانی بیوگرافی روزنامه نگار سیاسی؛ یاشار سلطانی و حواشی وی

ملیت: ایرانی

حرفه: روزنامه نگار فرهنگی - سیاسی، مدیر مسئول وبگاه معماری نیوز

وبگاه: yasharsoltani.com

شغل های دولتی: کاندید انتخابات شورای شهر تهران سال ۱۳۹۶

حزب سیاسی: اصلاح طلب

ادامه
زندگینامه امام زاده صالح زندگینامه امامزاده صالح تهران و محل دفن ایشان

نام پدر: اما موسی کاظم (ع)

محل دفن: تهران، شهرستان شمیرانات، شهر تجریش

تاریخ تاسیس بارگاه: قرن پنجم هجری قمری

روز بزرگداشت: ۵ ذیقعده

خویشاوندان : فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا و برادر فاطمه معصومه

ادامه
شاه نعمت الله ولی زندگینامه شاه نعمت الله ولی؛ عارف نامدار و شاعر پرآوازه

تاریخ تولد: ۷۳۰ تا ۷۳۱ هجری قمری

محل تولد: کوهبنان یا حلب سوریه

حرفه: شاعر و عارف ایرانی

دیگر نام ها: شاه نعمت‌الله، شاه نعمت‌الله ولی، رئیس‌السلسله

آثار: رساله‌های شاه نعمت‌الله ولی، شرح لمعات

درگذشت: ۸۳۲ تا ۸۳۴ هجری قمری

ادامه
نیلوفر اردلان بیوگرافی نیلوفر اردلان؛ سرمربی فوتسال و فوتبال بانوان ایران

تاریخ تولد: ۸ خرداد ۱۳۶۴

محل تولد: تهران 

حرفه: بازیکن سابق فوتبال و فوتسال، سرمربی تیم ملی فوتبال و فوتسال بانوان

سال های فعالیت: ۱۳۸۵ تاکنون

قد: ۱ متر و ۷۲ سانتی متر

تحصیلات: فوق لیسانس مدیریت ورزشی

ادامه
حمیدرضا آذرنگ بیوگرافی حمیدرضا آذرنگ؛ بازیگر سینما و تلویزیون ایران

تاریخ تولد: تهران

محل تولد: ۲ خرداد ۱۳۵۱ 

حرفه: بازیگر، نویسنده، کارگردان و صداپیشه

تحصیلات: روان‌شناسی بالینی از دانشگاه آزاد رودهن 

همسر: ساناز بیان

ادامه
محمدعلی جمال زاده بیوگرافی محمدعلی جمال زاده؛ پدر داستان های کوتاه فارسی

تاریخ تولد: ۲۳ دی ۱۲۷۰

محل تولد: اصفهان، ایران

حرفه: نویسنده و مترجم

سال های فعالیت: ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴

درگذشت: ۲۴ دی ۱۳۷۶

آرامگاه: قبرستان پتی ساکونه ژنو

ادامه

حکایت های اسرار التوحید اسرار التوحید یکی از آثار برجسته ادبیات فارسی است که سرشار از پند و موعضه و داستان های زیبا است. این کتاب به نیمه ی دوم قرن ششم هجری  مربوط می باشد و از لحاظ نثر فارسی و عرفانی بسیار حائز اهمیت است. در این مطلب از سرپوش تعدادی از حکایت های اسرار التوحید آورده شده است.

...[ادامه]
ویژه سرپوش