کشف سازه‌ای قدیمی‌تر از کاخ گلستان

به گزارش ایسنا، علی هژبری ـ باستان‌شناس ـ‌درباره این کشف جدید در کاخ گلستان که در یونسکو ثبت شده و تنها میراث جهانی شهر تهران به شمار می‌آید، گفت: تابستان ۱۴۰۱ بود که به صورت اتفاقی، دیواری با نقوش آهکبری (احتمالا بخشی از یک حمام) در شرق کاخ گلستان بیرون آمد. با بررسی نقشه‌های کاخ مشخص شد که گویا در اینجا حمامی نبوده است، پس احتمالا این بنا با توسعه کاخ باید تخریب شده باشد.

او ادامه داد: از آنجا که بنا از اواخر زند یا اوایل قاجار بوده با این وصف، به نظر می‌رسد که بخشی از قدیمی‌ترین بناهای تهران باید باشد. برای تاریخ‌گذاری دقیق‌تر بنا لازم بود تا به یکی از روش‌های سالیابی مطلق متوسل شویم و آجر مهمترین یافته‌ای بود که می‌شد با گرمالیان یا ترمولومینسانس به سالیابی آن پرداخت. از این رو یکی از آجرها در طی کاوش برداشته شد و تحویل پژوهشکده حفاظت و مرمت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری شد.

او سپس نتیجه حاصل از این سالیابی را که در صفحه اینستاگرام خود نیز منتشر کرده است، به این ترتیب تشریح کرد: این بنای تازه یافته شده ۱۵ سال کمتر یا بیشتر از ۲۳۰ سال قدمت دارد، یعنی قدمت احتمالی آن به سال ۱۲۰۶ قمری (بین ۱۱۹۱ تا ۱۲۲۱ قمری)، ۱۱۷۱ شمسی (۱۱۵۶ تا ۱۱۸۶ شمسی) و یا ۱۷۹۲ میلادی (بین ۱۷۷۷ تا ۱۸۰۷ میلادی) می‌رسد.

به گفته این باستان‌شناس، این بنا بازه زمانی که آقامحمدخان از دست کریمخان در شیراز گریخت تا اوایل حکومت فتحعلیشاه قاجار را در برمی‌گیرد.

هژبری با توجه به بنای نویافته، این پرسش را مطرح کرد که این محوطه پیش از توسعه کاخ گلستان چه بوده است؟ گفت: در مقاله‌ای که با همکارانم درحال گردآوری و نگارش آن هستیم پاسخ این پرسش را شفاف خواهیم کرد.

تصاویر منتشر شده در این خبر از سوی علی هژبری، باستان‌شناس در اختیار ایسنا قرار داده شده است

هژبری با انتشار این نقشه از تاریخچه ساختمان‌های ارگ سلطنتی تهران (راهنمیا کاخ گلستان) نوشته یحیی ذکاء یادآور شده که چنین بنایی در نقشه های قاجاری کاخ گلستان وجود ندارد.

کاخ گلستان در محدوده بازار تهران که در تیرماه ۱۳۹۲ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد و تنها اثر جهانی تهران به شمار می‌آید.