«کوسه نوروز» جشنی شاد در کردستان

تشکیل کارگروه دائمی طرح «نشاط اجتماعی» در وزارت کشور خبری بود که اخیراً اعلام شد و به‌دنبال آن از مردم درخواست شده، تا توصیه‌های خود را در زمینه نشاط اجتماعی به دبیرخانه این شورای اجتماعی ارائه کنند. انتشار این خبر حاکی از اهمیت دادن به افزایش نشاط و شادکامی در جامعه است؛ این در حالی است که بر اساس آمار ارائه شده از سوی سازمان امور اجتماعی کشور متأسفانه سطح نشاط اجتماعی در کشور پایین است.

با این اوصاف تمامی دستگاه‌ها و سمن‌ها باید در این طرح مشارکت داشته باشند تا سطح نشاط اجتماعی را حتی در قالب برنامه‌های فرهنگی با توجه به اینکه در آستانه نوروز نیز هستیم؛ بالا ببریم. البته نکته حائز اهمیت این است که این نشاط باید در طول سال محسوس باشد.

شناساندن بعد ملی اقوام و اعیاد ملی

در این راستا، می‌توان به طرح ملی نوروزگاه اشاره کرد که با هدف شناساندن بعد ملی اقوام و اعیاد ملی چند سالی است در بیشتر استان‌ها برگزار می‌شود تا مردم قبل از فرا رسیدن سال نو و حضور گردشگران در استان خود، بتوانند از آیین‌های استان خود دیدن کنند. وحدت ملی و نشان دادن میراث ناملموس نوروز هر استان به مردم همان استان و همچنین رسیدن به هویت فرهنگی، از اهداف اجرای این طرح در استان‌ها طی سال‌های اخیر بوده است. دراین طرح سعی ‌شده آنچه را هر استان دارد و از آن غافل بوده، به مردم معرفی شود.

معمولاً برپایی نمایشگاه، معرفی غذاها و خوراک‌های آیینی، بازی‌ها، موسیقی، رسم و رسوم نوروز و سفره نوروزی از برنامه‌های طرح ملی نوروزگاه است. وحدت ایران وابسته به وحدت تمامی اقوام آن است و ایران چون سیمرغی است که هر کدام از اقوام به رنگ و زبانی هستند که با وحدت کامل، کنار هم زندگی می‌کنند. از طرفی، نوروز تنها میراث ناملموسی است که در بین همه اقوام مشترک ایران وحدت ایجاد می‌کند و در این میان نوروزگاه به‌عنوان یک رویداد فرهنگی، جزئی از مجموعه آیین‌های جشن نوروز است.

روحیه شاد، افزایش بهره‌وری‌ها را به همراه دارد

«سید علی صالح درخشان»، مشاور مدیرکل و معاون سرمایه‌گذاری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در گفت‌و‌گو با «ایران»، با ابراز خوشحالی از اینکه ایجاد «نشاط اجتماعی»، به‌عنوان یک رویداد مهم در جامعه دیده شده؛ اظهار داشت: تمام دستگاه‌های متولی کشور باید به این مقوله بپردازند، زیرا روحیه شاد، افزایش بهره‌وری‌ها را به همراه دارد.

«نوروزگاه»، از برنامه‌های شاد در ایام نوروز اصفهان

درخشان اجرای برنامه نوروزگاه را یکی از برنامه‌های شاد در ایام نوروز عنوان کرد و افزود: طرح نوروزگاه از سال ۹۵ در عید نوروز در استان اصفهان با هدف ایجاد روحیه شاد و نشاط بیشتر و همچنین پاسداشت فرهنگ و داشته‌های اجدادمان، اجرا می‌شود. این طرح امسال با حضور ۲۴ شهرستان استان در بالغ بر یکهزار و ۳۰۰ برنامه و رویداد فرهنگی برای گردشگران داخلی و خارجی در اماکن تاریخی اصفهان برگزار می‌شود.

مشاورمدیرکل و معاون سرمایه‌گذاری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان تصریح کرد: دراین برنامه، آداب و سنن، مسائل فرهنگی و بازی‌های بومی ومحلی هر شهرستان واقوام گوناگون که شامل عشایر بختیاری، قشقایی وعرب جرقویه که در استان اصفهان ساکن هستند به همراه طبخ غذاهایشان به نمایش گذاشته می‌شود.

رایگان بودن برنامه‌ها

درخشان با بیان اینکه مشارکت مردم در این برنامه رایگان خواهد بود وهیچ هزینه‌ای برای گردشگران ندارد، خاطرنشان کرد: مسافران نوروزی می‌توانند با حضور در اماکن تاریخی که طرح نوروزگاه در آنها به اجرا در می‌آید شرکت کنند تا لحظات خوشی را در کنار خانواده‌هایشان داشته باشند.

جشن «نوروز زمستانه» در کردستان

«تیمور خالدی»، مسئول روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان نیز در این زمینه اظهار داشت: در میان کردها زمستان به ۲ چله بزرگ به‌مدت ٤٠ روز و چله کوچک به مدت ٢٠ روز تقسیم می‌شود. همین موضوع سبب شده، تا در کردستان اسفندماه را «نوروزماه» بنامند.

در اغلب روستاهای این استان بویژه منطقه اورامان و ژاورود از روزهای ابتدایی اسفند هر روز در منطقه‌ای جشنی تحت عنوان «نوروز زمستانه» برگزار می‌شود. وی ادامه داد: در گذشته که تقویم نبوده با رویش سبزه در دشت و کوه مردم از آمدن بهار خبردار شده و جشن می‌گرفتند. این موضوع سبب شده، تا در روستاهایی نظیر «دیوزناو» و«پالنگان» که آب و هوایی گرمتر نسبت به دیگر مناطق دارند همزمان با سبز شدن دشت‌ها در روزهای یکم و پانزدهم اسفند ماه جشن نوروز زمستانه برگزار شود.

روشن کردن آتش در روز عید

خالدی مراسم این استان را متفاوت با دیگر مناطق کشور دانست و اظهار داشت: برخلاف برخی مناطق ایران که در چهارشنبه سوری آتش برپا می‌کنند، ما کردها روز نوروز آتش روشن کرده و جشن می‌گیریم. همزمان با روشن شدن آتش رقصی آیینی و دیگر مراسم سنتی نیز اجرا می‌شود.

«کوسه نوروز» جشنی شاد

 مسئول روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان گفت: «کوسه نوروز» یا به زبان کردی «کوسه وه وی» یکی از جشن‌هایی است که مردم این استان از دیرباز در روزهای پایانی سال به‌عنوان مقدمه نوروز برگزار می‌کنند.خالدی خاطرنشان کرد: در این جشن فردی از اهالی روستا با پوشیدن لباس خاص نقش کوسه را اجرا می‌کند. البته یکی از جوانان نیز با پوشیدن لباس زنانه نقش زن کوسه را دارد. کوسه و زنش به همراه جمعی از جوانان در داخل روستا شروع به گشت زنی کرده و موجب شوخی و خنده مردم می‌شوند.

بزرگ‌ترین جشن نوروز ایران در سنندج

خالدی «هیلکه شکینی»(تخم مرغ بازی)، «طبق کشی» و «شال کشی» را از دیگر جشن‌های پیش از نوروز در استان عنوان کرد و گفت: در کنار جشن‌های سنتی این استان سال گذشته بزرگ‌ترین جشن نوروز کشور با حضور ۲۰هزار نفر در ورزشگاه «۲۲ گولان» سنندج برگزار شد. امسال نیز جشن بزرگ نوروز ۹۸ در لحظه تحویل سال باشکوه‌تر از سال قبل در سنندج برگزار می‌شود.

پریسا عظیمی/ شیما جهانبخش